Cadabra, relentless.com και Amazon: Σκηνές τρέλας στη φούσκα του dotcom

5 Ιανουαρίου 1999

Η Amazon.com ανακοινώνει ότι οι πωλήσεις της για το τέταρτο τρίμηνο του έτους που μόλις έκλεισε αυξήθηκαν πάνω από 200% και άγγιξαν τα 250 εκατ. δολάρια. 

Οι επενδυτές δεν δίνουν δεκάρα για το γεγονός ότι η εταιρεία του Τζεφ Μπέζος είναι ακόμα ζημιογόνος: Η μετοχή της κερδίζει 6,1875 δολάρια κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, στα 124,50 δολάρια. 

Είναι, μάλιστα, η πρώτη σε συναλλαγές μετοχή του Nasdaq για τη συνεδρίαση, καθώς περισσότεροι από 31,4 εκατ. τίτλοι αλλάζουν χέρια αυτή την ημέρα. Εκ των υστέρων, επρόκειτο για ένα ακόμα σημάδι ότι η φούσκα του dotcom είχε αρχίσει να ξεφεύγει. 

H Cadabra που έγινε Relentless πριν να καταλήξει στο Amazon 

Ήταν το καλοκαίρι του 1994 και το ίντερνετ αναπτυσσόταν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς 2.400% το χρόνο. Ο Τζεφ Μπέζος ένιωθε ότι έπρεπε να κάνει κάτι για αυτό. Παραιτήθηκε από τη δουλειά του στην εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών D.E. Shaw και μετακόμισε μαζί με τη γυναίκα του, τη Μακένζι, στο Σιάτλ.  Κάπως έτσι γεννήθηκε η Amazon. Στην πραγματικότητα, το αρχικό της όνομα ήταν Cadabra, καθώς ο Μπέζος ήθελε κάτι που να μοιάζει μαγικό. Όμως, όταν διαπίστωσε ότι κάποιοι το μπέρδευαν με το «Cadaver», που στα αγγλικά σημαίνει πτώμα, γρήγορα άλλαξε γνώμη.

Η εταιρεία που σήμερα γνωρίζουμε σαν το «μαγαζί που πουλά τα πάντα», ιδρύθηκε μέσα σε ένα νοικιασμένο τριάρι, σε κάποιο προάστιο του Σιάτλ. Ο Μπέζος φρόντισε να διαλέξει ένα σπίτι με γκαράζ. Όχι τόσο γιατί το χρειαζόταν, αλλά γιατί γνώριζε καλά ότι όλες οι εταιρείες-θρύλοι της Σίλικον Βάλεϊ είχαν ξεκινήσει από ένα γκαράζ.

Από την πρώτη στιγμή, ο 30άχρονος τότε Μπέζος στόχευε πολύ ψηλά, και αυτό φαίνεται από το όνομα που διάλεξε για το site του. Το Σεπτέμβριο του 1994 κατοχύρωσε το domain relentless.com («αμείλικτος»), το οποίο παρότι εγκατέλειψε έπειτα από τις συμβουλές των κοντινών του ανθρώπων, ουδέποτε ξεπέρασε. Μέχρι και σήμερα, εάν πληκτρολογήσετε στον υπολογιστή σας το relentless.com, θα μεταφερθείτε στο site της Amazon. Όλα δείχνουν ότι το «μαγαζί που πουλά τα πάντα» ήταν στο μυαλό του νεαρού επιχειρηματία από την πρώτη στιγμή. Όμως, έπρεπε από κάπου να ξεκινήσει. Και παρότι τα βιβλία δεν ήταν ένας τομέας στον οποίο είχε ιδιαίτερες γνώσεις ή ενδιαφέρον, εντούτοις του φάνηκε σαν μια λογική αρχή. Τα βιβλία πακετάρονται εύκολα και δεν σπάνε κατά τη μεταφορά, σκέφτηκε. Για πολλούς από εκείνους που έχουν παρακολουθήσει την ιστορία του, αυτό δεν ήταν παρά το πρώτο βήμα ενός «σατανικού» σχεδίου: Δίνοντας μεγάλες εκπτώσεις σε σχέση με τα παραδοσιακά βιβλιοπωλεία, θα κατάφερνε να αποκτήσει κάτι πραγματικά πολύτιμο: Μία βάση πελατών και δεδομένα όπως τι τους ενδιαφέρει, ποια είναι η οικονομική τους κατάσταση, που μένουν, τους αριθμούς των πιστωτικών καρτών τους κτλ. Και μετά, θα μπορούσε να τους πουλήσει τα πάντα.

Το Amazon.com βγήκε στον αέρα πριν από 25 χρόνια, στις 16 Ιουλίου του 1995. Οι πρώτοι εργαζόμενοι δούλευαν σε γραφεία φτιαγμένα από φτηνές πόρτες και συσκεύαζαν τα βιβλία πεσμένοι στα γόνατα, στο πάτωμα, αφού ο Μπέζος είχε ξεχάσει να αγοράσει πάγκους εργασίας. Μία μέρα, έχοντας περάσει ώρες γονατισμένος στο πάτωμα, ο επιχειρηματίας γύρισε σε έναν από τους λιγοστούς υπαλλήλους και του είπε: «Πρέπει να πάρουμε επιγονατίδες». «Με κοίταξε σαν να ήμουν από τον Άρη», θυμόταν αργότερα ο Μπέζος. Και ομολογεί πως όταν ο εργαζόμενος του αντιπρότεινε το προφανές, ότι δηλαδή θα έπρεπε να αγοράσουν τραπέζια, του φάνηκε σαν την πιο έξυπνη ιδέα που είχε ακούσει στη ζωή του.

Με τιμές από 10% έως 30% χαμηλότερες σε σχέση με τα άλλα βιβλιοπωλεία, η Amazon κέρδισε τις πρώτες της παραγγελίες αμέσως μόλις ανέβασε το site της. Στην αρχή, είχε 5-6 παραγγελίες την ημέρα. Ένας από τους προγραμματιστές είχε βάλει τους υπολογιστές να χτυπούν ένα καμπανάκι κάθε φορά που ερχόταν μια νέα παραγγελία. Τις πρώτες μέρες, κάθε χτύπημα γινόταν δεκτό με ενθουσιασμό, αλλά στην πορεία, το καμπανάκι άρχισε να χτυπά αδιάκοπα, και κάπως έτσι εγκαταλείφθηκε.

Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται πολύ ερασιτεχνικά σήμερα, αλλά η αλήθεια είναι ότι η Amazon απογειώθηκε από την αρχή. Έως τον Οκτώβριο, είχε φτάσει το ορόσημο των 100 παραγγελιών την ημέρα. Σε λιγότερο από ένα χρόνο, είχε καταφέρει να πουλά 100 βιβλία σε μια ώρα. Και όλα αυτά, σχεδόν χωρίς την παραμικρή διαφήμιση, τουλάχιστον για τον πρώτο χρόνο. Ο Μπέζος είχε κάνει μόνο μία εξαίρεση: Είχε νοικιάσει αυτοκίνητα με φωτεινές ταμπέλες που κυκλοφορούσαν γύρω από τα καταστήματα της τότε πανίσχυρης αλυσίδας βιβλιοπωλείων Barnes & Noble γράφοντας: «Δεν μπορείς να βρεις εκείνο το βιβλίο που ήθελες; Amazon.com». 

Σήμερα, η Amazon έχει κεφαλαιοποίηση 1,7 τρισ. δολαρίων και σχεδόν 1,5 εκατ. υπαλλήλους. Όλα αυτά κάνουν τον Τζεφ Μπέζος έναν από τους δύο πλουσιότερους ανθρώπους στη γη (βρίσκεται σε διαρκή μάχη με τον Ίλον Μασκ για την πρωτιά), με περιουσία 193 δισ. δολαρίων.  

Όσο για την Μακένζι Σκοτ, έπειτα από το διαζύγιό της με τον Mr Amazon, αφοσιώθηκε στο φιλανθρωπικό της έργο, εξαιτίας του οποίου έφτασε να θεωρείται σήμερα η ισχυρότερη γυναίκα στον κόσμο. 

moneyreview.gr  

Διαβάστε επίσης:

Από το Cadabra στην Amazon: Η άγνωστη ιστορία του Τζεφ Μπέζος

Πώς η ΜακΚένζι Σκοτ έγινε η ισχυρότερη γυναίκα στον κόσμο

Εμπάθειες δισεκατομμυριούχων: Το ανελέητο τρολάρισμα του Elon Musk προς τον Jeff Bezos

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News