Υδρογόνο: Μια «καθαρή» ευκαιρία 11 τρισ. δολαρίων

Είναι το στοιχείο που αποτελεί το 90% του σύμπαντος. Βρίσκεται παντού, είναι ελαφρύ και άφθονο και θα μπορούσε να καλύψει όλες μας τις ενεργειακές ανάγκες, να κινήσει τα αυτοκίνητά μας, να ζεστάνει τα σπίτια μας και να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το υδρογόνο αποτελεί σήμερα μία αγορά ύψους 140 δισ. δολαρίων, καθώς περίπου 115 εκατομμύρια τόνοι του χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο σε διάφορες βιομηχανίες.  Όμως έως το 2050 μπορεί να γίνει μία βιομηχανία με ετήσιο τζίρο 2,5 τρισ. δολαρίων, ικανή να φέρει 11 τρισ. δολάρια επενδύσεων σε υποδομές.

«Πιστεύουμε ότι πλησιάζουμε στο σημείο όπου θα ‘δαμάσουμε’ το στοιχείο που αποτελεί το 90% του σύμπαντος, αποδοτικά και οικονομικά», αναφέρουν οι αναλυτές της Bank of America σε ανάλυσή τους σχετικά με τις προοπτικές αυτής της αγοράς. Βέβαια, για να γίνει αυτό, πρέπει να… ευθυγραμμιστούν τρία αστέρια: Τα οικονομικά, η τεχνολογία και το περιβάλλον.

Πραγματικά, η τεχνολογία του υδρογόνου υπάρχει εδώ και δεκαετίες, όμως δεν έχει φτάσει ακόμα στο σημείο να μπει στη mainstream χρήση. Η Bank of America πιστεύει ότι αυτό θα αλλάξει, για τρεις λόγους:

·         Το κόστος της ανανεώσιμης ενέργειας και των ηλεκτρολυτών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου μειώνεται. Έχει μειωθεί 50% τα τελευταία πέντε χρόνια και εκτιμάται ότι θα πέσει 60-90% πριν από τα τέλη της δεκαετίας.

·         Η τεχνολογία βελτιώνεται, με καλύτερη αποδοτικότητα και ευελιξία στις κυψέλες καυσίμων και στους ηλεκτρολύτες.

·         Η παγκόσμια τάση προς τη μείωση των εκπομπών ρύπων και τη βιωσιμότητα ενισχύει τις προοπτικές της τελικής αγοράς.

Καθώς το 80% της ενέργειας που καταναλώνεται σήμερα προέρχεται από υδρογονάνθρακες και όχι από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είναι σαφές ότι η λύση για τη μείωση των εκπομπών ρύπων πρέπει να αναζητηθεί αλλού. Το πράσινο υδρογόνο θα μπορούσε να είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σημειώνει η Bank of America, αφού μπορεί να καλύψει έως και το 24% των συνολικών ενεργειακών αναγκών και να βοηθήσει ώστε να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων έως και κατά 30%. Για τις χώρες που δεσμεύονται νομικά για μηδενικές εκπομπές ρύπων έως το 2050, το υδρογόνο θα παίξει μεγάλο ρόλο στην επίτευξη του στόχου αυτού, τονίζει η Bank of America.

Μάλιστα, ο αμερικανικός οίκος θεωρεί ότι οι επενδυτικές ευκαιρίες σε αυτό τον τομέα είναι τόσο σημαντικές όσο ήταν στα smartphones πριν από το 2007 και στο ίντερνετ πριν από τη φούσκα των dot coms. «Τώρα είναι η ώρα να το κοιτάξετε, πριν να γίνει mainstream», λέει η Bank of America στους επενδυτές.

Πόσο μεγάλη είναι η επενδυτική ευκαιρία;

Σήμερα, η ενέργεια που παράγεται με τη μορφή υδρογόνου αντιστοιχεί στο 4% των ενεργειακών αναγκών διεθνώς, δηλαδή 115 εκατ. τόνους το χρόνο, συνολικής αξίας 142 δισ. δολαρίων. Έως το 2050, το υδρογόνο θα μπορούσε να καλύπτει έως και το 24% της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης, δημιουργώντας μία αγορά με εξαπλάσιους όγκους (622 εκατ. τόνους το χρόνο) και 2,5 τρισ. δολάρια σε τζίρο. Αυτό συνεπάγεται 11 τρισ. δολάρια σε επενδύσεις κεφαλαίων, είτε για άμεσες υποδομές (υλεκτρολύτες, κυψέλες καυσίμων) είτε για έμμεσες (ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).

Γιατί τώρα;

Το υδρογόνο δεν είναι κάτι καινούργιο, όμως οι καθαρές μέθοδοι παραγωγής του αρχίζουν τώρα να γίνονται πολύ φθηνότερες. Το κόστος των ηλεκτρολυτών για την παραγωγή υδρογόνου έχει μειωθεί έως και 50% τα τελευταία πέντε χρόνια και αναμένεται να μειωθεί κατά 40-60% έως το 2030. Επίσης, οι νέες τεχνολογίες κάνουν το υδρογόνο πιο αποδοτικό, όμως κυρίως, ο ενθουσιασμός των κυβερνήσεων και οι στόχοι για μείωση των εκπομπών ρύπων φέρνουν αυτή τη μορφή ενέργειας στο προσκήνιο.

Πώς χρησιμοποιείται;

Άμεσα, για θέρμανση και κίνηση αλλά και έμμεσα, με την αποθήκευση για μελλοντική χρήση, ως πρώτη ύλη για βιομηχανικές διαδικασίες ή στην παραγωγή χημικών και λιπασμάτων.

Πώς παράγεται;

Πάνω από το 99% της παραγωγής υδρογόνου σήμερα χρησιμοποιεί υδρογονάνθρακες, και άρα ευθύνεται για το 6% της ζήτησης φυσικού αερίου, το 2% της κατανάλωσης άνθρακα και κατ΄ επέκταση, το 2,2% των εκπομπών ρύπων διεθνώς. Η μοναδική μέθοδος μηδενικών ρύπων για την παραγωγή υδρογόνου σήμερα είναι εάν χρησιμοποιηθούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να λειτουργήσει ένας ηλεκτρολύτης.

Τι είναι η ηλεκτρόλυση;

Η ηλεκτρόλυση είναι μία από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή υδρογόνου. Είναι μία χημική διαδικασία, η οποία χωρίζει το νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο, χρησιμοποιώντας τον ηλεκτρισμό. Η διαδικασία αυτή είναι «πράσινη» μόνο εάν χρησιμοποιούνται ΑΠΕ.

Γιατί έχει διαφορετικά χρώματα το υδρογόνο;

Παρότι πρόκειται για άχρωμο αέριο, αναφέρεται συχνά με χρώματα που μαρτυρούν τον τρόπο παραγωγής του. Δηλαδή καφέ για τον άνθρακα, γκρι για το φυσικό αέριο, μπλε για το φυσικό αέριο με CCS (τεχνολογίες σύλληψης και αποθήκευσης άνθρακα) και πράσινο για την ηλεκτρόλυση με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το κόστος παραγωγής του πράσινου υδρογόνου πρέπει να μειωθεί κατά 85% για να γίνει ανταγωνιστικό έναντι του υδρογόνου που παράγεται με τη χρήση υδρογονανθράκων, κάτι που υπολογίζεται ότι θα συμβεί έως το 2030. Πάντως, οι ιδιότητές του παραμένουν ίδιες, ανεξάρτητα από τον τρόπο παραγωγής.  

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;

Η καθαρή καύση, η αποθήκευση ανανεώσιμης ενέργειας, η ανακατανομή υπάρχοντων εγκαταστάσεων και υποδομών, η τεχνολογία που γίνεται βιώσιμη (ηλεκτρόλυση).

Ποια είναι τα μειονεκτήματα;

Η χαμηλή αποδοτικότητα (έως και το 84% της ενέργειας χάνεται κατά την παραγωγή, αποθήκευση και μεταφορά), το κόστος παραγωγής,  η ανάγκη αναβάθμισης υποδομών, η αντίληψη του κοινού και η δημόσια ασφάλεια.

Ποιοι ωφελούνται

Το υδρογόνο θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση σε κλάδους όπου η μείωση των εκπομπών ρύπων μέσω της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν είναι δυνατή. Επίσης, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με την τεχνολογία του υδρογόνου θα ωφεληθούν, μαζί με τις επιχειρήσεις παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αφού η παραγωγή πράσινου υδρογόνου θα μπορούσε να δεκαπλασιάσει τη ζήτηση για ΑΠΕ έως το 2050. Ο κλάδος του αερίου και των χημικών συγκαταλέγονται επίσης ανάμεσα στους κερδισμένους, όπως και οι βιομηχανίες του χάλυβα, της θέρμανσης και των μεταφορών. Αντίθετα, η ζήτηση για υδρογονάνθρακες προβλέπεται ότι θα μειωθεί, με τη ζήτηση για πετρέλαιο να υποχωρεί κατά 20%, για παράδειγμα, εάν το σύνολο των οδικών μεταφορών περάσουν στο υδρογόνο έως το 2050.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News