Μπαράζ νομοσχεδίων για τις τράπεζες

Νομοθετικό μπαράζ για την επίλυση κρίσιμων θεμάτων για το τραπεζικό σύστημα προωθεί το υπουργείο Οικονομικών με στόχο την στήριξη των τραπεζών στην προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων και τη σταδιακή αποδέσμευση του Δημοσίου από το μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών.

Η ατζέντα του υπουργείου Οικονομικών, όπως επισημαίνει σε δηλώσεις του στο Money Review ο αρμόδιος υφυπουργός  για το χρηματοπιστωτικό σύστημα Γιώργος Ζαββός, περιλαμβάνει τρεις νομοθετικές πρωτοβουλίες, που θα ρυθμίζουν την επέκταση του Ηρακλή, την ενεργοποίηση του νόμου για την αναβαλλόμενη φορολογία στην τράπεζα Αττικής, την αλλαγή του νόμου του ΤΧΣ και την αλλαγή του νόμου για την καταλληλότητα των μελών που συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών.  Συγκεκριμένα:

• Η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία αφορά στην κατάθεση στα τέλη Ιουνίου του νομοσχεδίου για τον Ηρακλή ΙΙ, μέσω του οποίου οι τράπεζες θα εξασφαλίσουν πρόσθετες εγγυήσεις ύψους 12 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτύχουν τη μείωση των κόκκινων δανείων σε μονοψήφιο ποσοστό έως τα τέλη του 2022. Το νομοσχέδιο θα προβλέπει ειδική ρύθμιση που θα δίνει τη δυνατότητα παράτασης της περιόδου χάριτος που έχουν οι εταιρείες διαχείρισης προκειμένου να πετύχουν τους στόχους του Ηρακλή. Οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα κόκκινα δάνεια του Ηρακλή έχουν ζητήσει παράταση για την επίτευξη των στόχων που προβλέπονται στα επιχειρησιακά πλάνα που έχουν υποβάλλει, από τους 24 στους 36 μήνες, επικαλούμενες τις δυσμενείς συνθήκες που προκάλεσε η αναστολή των πλειστηριασμών για μακρύ χρονικό διάστημα. Η διάταξη που θα περιληφθεί στο νομοσχέδιο θα δίνει τη δυνατότητα παράτασης μετά από απόφαση του υπουργείου Οικονομικών εφόσον ισχύουν «εξαιρετικές συνθήκες», ικανοποιώντας έτσι το αίτημα του κλάδου.

• Η δεύτερη νομοθετική πρωτοβουλία αφορά στην έκδοση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου για την ενεργοποίηση του αναβαλλόμενου φόρου σε περίπτωση που μια τράπεζα βγάλει ζημιές σε οικονομική χρήση. Η πρόβλεψη αφορά στην παρούσα φάση την τράπεζα Αττικής, στην οποία συντρέχει ο λόγος ενεργοποίησης του DTC μετά τις ζημιές ύψους 306 εκατ. ευρώ που κατέγραψε το 2020.

 Το σχέδιο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου έχει αποσταλεί προς έγκριση στους θεσμούς και συνδυάζεται με τον ειδικό φορολογικό έλεγχο που ασκεί η ΑΑΔΕ προκειμένου να προσδιοριστεί το ύψος του αναβαλλόμενου φόρου για το οποίο η Τράπεζα θα εκδώσει αντίστοιχα warrants. Η Πράξη αναμένεται να είναι έτοιμη εντός του καλοκαιριού προκειμένου η  Τράπεζα να είναι έτοιμη κατά τη Γενική Συνέλευση των μετόχων που έχει προσδιοριστεί για τις αρχές Σεπτεμβρίου. 

Να σημειωθεί ότι η μετατροπή του DTC παρότι προβλέπεται από νόμο του 2013, εφαρμόζεται για πρώτη φορά, καθώς τρεις συστημικές τράπεζες που αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα, δεν κατέφυγαν στην ενεργοποίησή του, υιοθετώντας το μοντέλο της απόσχισης της τραπεζικής δραστηριότητας (hive down) και τη μεταφορά της ζημιάς σε εταιρεία holding, που δημιούργησαν για αυτό το σκοπό. 

• Η τρίτη νομοθετική παρέμβαση αφορά θέματα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που θα επηρεάζουν τη στρατηγική αποεπένδυσης του Ταμείου από τις Τράπεζες. Ο αρμόδιος υφυπουργός σημειώνει ότι «η κυβέρνηση έχει ρυθμίσει τη δυνατότητα του ΤΧΣ να συμμετέχει σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και την ευθύνη των μελών του Ταμείου και αυτό που προέχει τώρα είναι να χαραχθεί η στρατηγική αποεπένδυσης». Όπως εξηγεί «το πως το Ταμείο θα χαράξει αυτή την πολιτική είναι σημαντικό και για αυτό θα πρέπει να υπάρξουν ρυθμιστικές βελτιώσεις στα θέματα της διακυβέρνησής του, ώστε να μπορεί να παίρνει πιο γρήγορα αποφάσεις και να μπορεί να κάνει τις κινήσεις εκείνες στη σωστή στιγμή είτε για τη συμμετοχή του όταν χρειάζεται, είτε για την αποεπένδυσή του στις τράπεζες που είναι ήδη μέτοχος».

Τα δεδομένα έχουν αλλάξει, επισημαίνει ο κ. Ζαββός, «οι τράπεζες μειώνουν τα κόκκινα δάνεια και βγαίνουν στις αγορές, ενώ το μακροοικονομικό περιβάλλον μεταβάλλεται ενόψει και RRF και άρα το ΤΧΣ πρέπει να μπει σε μια νέα εποχή, σχεδιάζοντας συντεταγμένα την επόμενη μέρα».

Στη βάση αυτή βασικό θέμα είναι το θέμα των ειδικών δικαιωμάτων που πρέπει να διατηρήσει το ΤΧΣ, τα οποία θα πρέπει να προσδιοριστούν έτσι ώστε να μην μπλοκάρουν τις αποφάσεις στις τράπεζες και η δυνατότητα του βέτο να διατηρηθεί ως έκτακτη δικλείδα διασφάλισης στην περίπτωση που οι αποφάσεις αφορούν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε dilution των μετόχων. 

Στο ίδιο νομοσχέδιο αναμένεται να ρυθμιστεί επίσης το θέμα της καταλληλότητας (fit and proper) των μελών που συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών. Στόχος είναι να απαλειφθεί η μνημονιακή διάταξη που ορίζει ότι ακόμα και τα μη εκτελεστικά μέλη θα πρέπει  να έχουν δεκαετή εμπειρία σε τράπεζες του εξωτερικού. Η σχετική δέσμευση θεωρείτε αναχρονιστική σε σχέση με τις νέες προκλήσεις που καλούνται να διαχειριστούν οι τράπεζες και οι οποίες αφορούν κυρίως σε θέματα υιοθέτησης των κανόνων ΕSG στις χρηματοδοτήσεις και τη λειτουργία τους και αναμένεται να αλλάξει αίροντας την υποχρέωση αυτή.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News