Ασφυκτικές πιέσεις από τα «γεράκια» της ΕΚΤ
Aπό τη στιγμή που η πανδημία του κορωνοϊού ξέσπασε πέρυσι στην Ευρώπη, οι συντηρητικοί διαμορφωτές πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) άφησαν στην άκρη τις αντιθέσεις τους ως προς την υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική προκειμένου να στηρίξουν την πληγείσα από την κρίση οικονομία.
Παρότι όμως η γηραιά ήπειρος εξακολουθεί να πλήττεται από αυξανόμενα περιστατικά μολύνσεων με Covid-19, τα «γεράκια» καλούν επιμόνως την ΕΚΤ να αρχίσει να προετοιμάζεται για άρση του τεράστιου πρόγραμματος αγοράς ομολόγων.
Η πιθανή αυτή αλλαγή, που ενέχει τον κίνδυνο διασπαστικών τάσεων εντός του δ.σ. της ΕΚΤ αλλά και σύγχυσης των επενδυτών στις αγορές κρατικών ομολόγων, αναμένεται να συζητηθεί στην αυριανή συνεδρίαση της ΕΚΤ, αν και η ανάληψη της όποιας δράσης θεωρείται απίθανη πριν από τη συνεδρίαση του Ιουνίου, το ενωρίτερο.
Αφού αύξησε το μέγεθος του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων της πέρυσι, η ΕΚΤ έχει μέχρι στιγμής χρησιμοποιήσει μόλις το ήμισυ από το σύνολο των 1,85 τρισ.ευρώ του ΡΕΡΡ. Στόχος της είναι να συνεχίσει τις αγορές τουλάχιστον έως το Μάρτιο του 2022 και να τις σταματήσει μόνο όταν θα τελειώσει η κρίση της πανδημίας.
Παρότι η οικονομία της Ευρωζώνης συνεχίζει να πιέζεται από την πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα, τα μεγαλύτερα «γεράκια» της ΕΚΤ θέλουν να περάσουν την άποψή τους ότι θα πρέπει να αρχίσει η μείωση των αγορών ομολόγων ενωρίτερα και όχι αργότερα. Αυτό όμως φέρνει σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την ΕΚΤ ειδικά σε μία περίοδο που υπολείπεται κατά πολύ στην ανάκαμψη από τις ΗΠΑ.
Τι ζητούν τα πιο «σκληροπυρηνικά» μέλη της ΕΚΤ
Το γνωστό «γεράκι» της ΕΚΤ, ο Γενς Βάιντμαν, διοικητής της Μπούντεσμπανκ, δήλωσε πρόσφατα ότι τα έκτακτα μέτρα στήριξης δεν θα πρέπει να επιτραπεί να παραμείνουν εσαεί. Οπως είπε, θα πρέπει να παραμένουν στενά συνδεδεμένα με την κρίση και να τερματιστούν όταν η πανδημία τελειώσει. Ο διοκητής της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας και γνωστό «γεράκι» για τις απόψεις του, Κλάας Νοτ, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας ότι εάν ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη βελτιωθούν όπως αναμένεται από το δεύτερο εξάμηνο του έτους, τότε «θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να αποσύρουμε από το τρίτο τρίμηνο σταδιακά τις αγορές ομολόγων στο πλαίσιο του ΡΕΡΡ».
Στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, τα μέλη του δ.σ. συμφώνησαν να ανεβάσουν τον ρυθμό αγορών ομολόγων στο πλαίσιο του ΡΕΡΡ στο δεύτερο τρίμηνο, προκειμένου να συγκρατήσουν την άνοδο του κόστους δανεισμού. Εκτοτε όμως, οι εβδομαδιαίες αγορές ομολόγων αυξήθηκαν οριακά μόνο, αφήνοντας τους αναλυτές ιδιαίτερα προβληματισμένους για το εάν η πρόσφατη ανάκαμψη στις αγορές ομολόγων ώθησε κάποιους αξιωματούχους της ΕΚΤ να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Με την ΕΚΤ δε, να δημοσιεύει τις νέες οικονομικές προβλέψεις της τον Ιούνιο, οι οποίες, σύμφωνα με τα «γεράκια», αναμένεται να αντανακλούν τις πιο ευνοϊκές προοπτικές για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, θεωρούν τη συνεδρίαση του Ιουνίου ως μία πρώτη ευκαιρία για να προωθήσουν το σχέδιο αναδίπλωσης των αγορών ομολόγων.
Δοκιμαστικές κινήσεις προς τις αγορές ομολόγων
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι πάντως θεωρούν την όλη συζήτηση πρόωρη, ειδικά καθώς το ΑΕΠ στην Ευρωζώνη δεν πρόκειται να επιστρέψει στα προ του κορωνοϊού επίπεδα πριν από το επόμενο έτος και υπολείπεται έναντι άλλων κορυφαίων οικονομιών. «Ολα αυτά είναι δοκιμαστικά βήματα από τα γεράκια για να δουν πώς θα αντιδράσει η αγορά. Ομως, είναι παράδοξο για την ΕΚΤ να ανοίγει τέτοιου είδους συζητήσεις σε μία περίοδο που η οικονομία της Ευρωζώνης υπολείπεται τόσο πολύ από τις ΗΠΑ και τη στιγμή δε, που και η Φέντεραλ Ριζέρβ εξακολουθεί να απέχει από κάθε σχετική συζήτηση», αναφέρει η Καταρίνα Ουτερμφελ, οικονομολόγος της Allianz.
Οι περισσότεροι αναλυτές δεν πιστεύουν ότι η Ευρωζώνη θα μπεί σε μία περιπέτεια πρόωρης απόσυρσης των μέτρων, αντίστοιχη με αυτή που αναστάτωσε τις αμερικανικές αγορές κρατικών ομολόγων το 2013, από τη στιγμή που η Fed ανακοίνωσε τα σχέδιά της να μειώσει τον όγκο αγορών ομολόγων.
Ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, είχε αναφέρει πρόσφατα ότι το τέλος του ΡΕΡΡ «δεν συνεπάγεται απότομη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής», καθώς το παραδοσιακό πρόγραμμα αγορών θα συνεχιστεί και ενδεχομένως να «προσαρμοστεί έως κάποιο βαθμό». Αλλωστε, όπως αναφέρουν οικονομολόγοι, η ΕΚΤ θα συνεχίσει να επανεπενδύει τα χρήματα από τα ομόλογα που φθάνουν στη λήξη τους στο πλαίσιο του ΡΕΡΡ για αρκετά ακόμη χρόνια – παρέχοντας έξτρα μέτρα στήριξης.
Η λύση Βάιντμαν
Η ανησυχία ωστόσο για την ΕΚΤ έγκειται στο εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να κλιμακώνεται δυναμικά, αναγκάζοντάς την να καταστήσει πιο αυστηρή τη νομισματική πολιτική της ακόμη και στην περίπτωση που η ανάκαμψη της Ευρωζώνης θα είναι αδύναμη και το κόστος δανεισμού θα κινείται ανοδικά για τις περισσότερες υπερχρεωμένες κυβερνήσεις.
Εχοντας μία γεύση από τη διαμάχη που μπορεί να ακολουθήσει, ο Βάιντμαν έδωσε μία λύση: «Μπορεί να μην υπάρξει συγκεκριμένη απόφαση, ακόμη και εάν η κλιμάκωση των αποδόσεων αυξήσουν το κόστος δανεισμού κάποιων χωρών. Ομως αυτό είναι σημαντικό για την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής».
moneyreview.gr με πληροφορίες από FT
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
