Αύξηση επιτοκίων: Σπεύδουν να εξοφλήσουν ακριβά δάνεια οι επιχειρήσεις

Τα ταμειακά τους διαθέσιμα χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για να αποπληρώσουν υφιστάμενα δάνεια που έχουν καταστεί ακριβά λόγω της ανόδου των επιτοκίων. Η τάση αυτή, που εκδηλώθηκε έντονα από την αρχή του χρόνου και οδήγησε στην επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης το α΄ τρίμηνο του έτους, συνεχίστηκε και τον Απρίλιο με αμείωτο ρυθμό.

Οι αποπληρωμές προέρχονται κυρίως από επιχειρήσεις που διαθέτουν υψηλή ρευστότητα, όπως των τομέων της ενέργειας και της ναυτιλίας, και η τάση αυτή ενισχύεται όσο αυξάνεται το μέσο spread μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων. Στον βαθμό που η άνοδος των επιτοκίων στις χορηγήσεις είναι πολλαπλάσια των επιτοκίων στις καταθέσεις, οι επιχειρήσεις προτιμούν να χρησιμοποιούν την πλεονάζουσα ρευστότητα που διαθέτουν για να αποπληρώσουν ακριβά δάνεια του παρελθόντος.

Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ΤΤΕ για την πορεία των χορηγήσεων και των καταθέσεων, βάσει των οποίων οι υψηλές αποπληρωμές δανείων ξεπέρασαν τα νέα δάνεια και οδήγησαν σε αρνητική ροή χρηματοδότησης κατά 582 εκατ. για τις επιχειρήσεις και κατά 789 εκατ. για το σύνολο της οικονομίας, δηλαδή στον δανεισμό επιχειρήσεων και νοικοκυριών μαζί. Η αρνητική ροή χρηματοδότησης σημαίνει ότι οι αποπληρωμές ήταν μεγαλύτερες από τις νέες εκταμιεύσεις και όσον αφορά τις επιχειρήσεις οδήγησε στη μείωση των υπόλοιπων δανείων στα 70,7 δισ. τον Απρίλιο, από 71,3 δισ. τον Μάρτιο, και σε επιβράδυνση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης στο 8,2%, από 10,3%. Συνολικά στο πρώτο 4μηνο του 2023 η αρνητική ροή χρηματοδότησης ανήλθε στα 925 εκατ. στις επιχειρήσεις και στο 1,6 δισ. στο σύνολο της οικονομίας.

Η χρήση των ταμειακών διαθεσίμων για την αποπληρωμή υφιστάμενου δανεισμού επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της ΤΤΕ όσον αφορά την πορεία των καταθέσεων, που δείχνουν μείωση κατά 1,1 δισ. στα υπόλοιπα των επιχειρήσεων τον Απρίλιο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, στα 43,5 δισ. Να σημειωθεί ότι, παρά τις μεγάλες αποπληρωμές, η ρευστότητα των επιχειρήσεων βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Σύμφωνα με στοιχεία από τις τράπεζες, το μέσο επιτόκιο στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο διαμορφώνεται πάνω από 5% και αν και το κόστος δανεισμού διαφοροποιείται ανάλογα με τον κλάδο και το μέγεθος της επιχείρησης, καθιστά υψηλό το μέσο κόστος εξυπηρέτησης των παλαιότερων δανείων, που έχουν συναφθεί με βάση το euribor. Βάσει των ίδιων στοιχείων, οι εκταμιεύσεις δανείων το πρώτο τρίμηνο του έτους ανήλθαν κοντά στα 7 δισ. και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, η αύξηση των χορηγήσεων θα συνεχιστεί και τα προσεχή τρίμηνα, αντιστρέφοντας την αρνητική ροή χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια του έτους. Βασικό εργαλείο θα αποτελέσουν τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί θα μεταφραστούν σταδιακά σε περισσότερες εκταμιεύσεις με χαμηλό κόστος δανεισμού.

Οσον αφορά τα νοικοκυριά, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 1,1 δισ., στα 142 δισ., και η άνοδος αποδίδεται κυρίως στην καταβολή του δώρου Πάσχα τον Απρίλιο. Ποιοτική διαφορά είναι η σταδιακή μετακίνηση σε καταθέσεις προθεσμίας, τα υπόλοιπα των οποίων ενισχύθηκαν κατά 1,2 δισ. ευρώ τον Απρίλιο και κατά 6,3 δισ. το τελευταίο 4μηνο, φθάνοντας τα 31,5 δισ., από 25,2 δισ. τον Ιανουάριο.

Στις χορηγήσεις των νοικοκυριών η αρνητική ροή χρηματοδότησης ανήλθε στα 156 εκατ. τον Απρίλιο και στα 532 εκατ. στο 4μηνο, καθώς σταθερά οι αποπληρωμές υπερβαίνουν τις νέες εκταμιεύσεις.

Διαβάστε επίσης: 

ΤτΕ: Μειώθηκαν τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις τον Απρίλιο

Αλλαγή σκηνικού στον πληθωρισμό – Τι σημαίνει για τις αυξήσεις επιτοκίων;

Ευρωζώνη: Νέα επιβράδυνση των δανείων τον Απρίλιο λόγω υψηλών επιτοκίων

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News