Cartel TikTok: Όταν οι συμμορίες ναρκωτικών «πουλάνε» λάμψη
Τιγράκια και ημιαυτόματα όπλα. Πακέτα μετρητών και θωρακισμένα αυτοκίνητα. Λιβάδια με παπαρούνες υπό τους ήχους μπαλάντων, που εξυμνούν την κουλτούρα των μεξικανικών καρτέλ ναρκωτικών. Αυτός είναι ο κόσμος του Cartel TikTok, μίας κατηγορίας βίντεο, που αρουσιάζουν τις ομάδες διακίνησης ναρκωτικών και τις δραστηριότητές τους και που εξασφαλίζουν εκατοντάδες χιλιάδες προβολές στην δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.
Πίσω όμως από τη νάρκο- λάμψη και τα ψέματα των μελών συμμοριών, που χορεύουν στα βίντεο, κρύβεται μία οδυνηρή πραγματικότητα: Με το Μεξικό να οδεύει προς το να σπάσει και πάλι φέτος το ρεκόρ των ανθρωποκτονιών, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το Cartel TikTok είναι απλά ο πιο πρόσφατος μηχανισμός προπαγάνδας, που έχει σχεδιαστεί για να καλύψει το λουτρό αίματος και ο οποίος υπόσχεται απεριόριστο πλούτο σε νέους, που θέλουν τα καρτέλ να στρατολογήσουν.
«Είναι νάρκο- μάρκετινγκ» σχολιάζει η Alejandra León Olvera, ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μούρθια, η οποία μελετά τις μεξικανικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος online. Τα καρτέλ «χρησιμοποιούν αυτού του είδους τις πλατφόρμες για δημοσιότητα και βεβαίως πρόκειται για ηδονιστική δημοσιότητα». Έχοντας κυκλοφορήσει επί χρόνια σε μεξικανικά social media, το περιεχόμενο των καρτέλ άρχισε να πλημμηρίζει τα feed του TikTok στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο, όταν ένα βίντεο από μία καταδίωξη ταχύπλοου σκάφους έγινε viral.
Αμερικανοί έφηβοι έλαβαν το βίντεο στη σελίδα For You, η οποία προτείνει στους χρήστες βίντεο. Εκατομμύρια έκαναν like και το μοιράστηκαν. Τα κλικς τους προώθησαν ακόμη περισσότερο το βίντεο στον αλγόριθμο της σελίδας For You. Και από τη στιγμή που άρχισαν τόσοι πολλοί να βλέπουν το βίντεο της καταδίωξης, ο αλγόριθμος άρχισε να τους προτείνει και άλλα παρόμοια και στη συνέχεια μία «πλημμύρα» βίντεο που φαίνονταν να προέρχονται από ομάδες διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό.
«Από τη στιγμή που έκανα like στο βίντεο με το σκάφος, άρχισαν τα βίντεο με εξωτικά κατοικίδια και κατοικίδια» λέει ο Ρικάρντο Άντζελες, 18 ετών, από την Καλιφόρνια, χρήστης του TikTok που ενδιαφέρεται για την κουλτούρα των καρτέλ ναρκωτικών. «Είναι συναρπαστικό. Σαν να βλέπεις ταινία».
Και άλλοι άρχισαν να προσέχουν την έκρηξη των βίντεο με καρτέλ και να σχολιάζουν τα όπλα και τα πολυτελή αυτοκίνητα, που γέμισαν το feed τους. «Μήπως τα καρτέλ μόλις ξεδίπλωσαν την στρατηγική μάρκετινγκ τους στο TikTok» αναρωτήθηκε ένας χρήστης σε ένα βίντεο με 490.000 προβολές.
Σε ερώτηση για την πολιτική του TikTok σχετικά με τα βίντεο εκπρόσωπος της πλατφόρμας δήλωσε πως «είναι δεσμευμένη να συνεργαστεί με τις ομάδες επιβολής του νόμου και να πολεμήσει την εγκληματική δραστηριότητα» καθώς και ότι η πλατφόρμα «αποσύρει περιεχόμενο και λογαριασμούς, που προωθούν παράνομες δραστηριότητες». Παραδείγματα από βίντεο με καρτέλ ναρκωτικών, που εστάλησαν από τους NYT στο TikTok για σχολιασμό αποσύρθηκαν λίγο αργότερα από την πλατφόρμα.
Πριν από χρόνια τα βίντεο των συμμοριών και εγκληματικών οργανώσεων ήταν σκληρά και βίαια. Εικόνες αποκεφαλισμών και βασανιστηρίων είχαν αναρτηθεί στο YouTube με στόχο να προκαλέσουν τον τρόμο αντίπαλων συμμοριών και να δείξουν στις δυνάμεις ασφαλείας ότι έχουν να κάνουν με αδίστακτους. Ωστόσο όσο εξελίσσονταν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης τόσο άλλαζε το περιεχόμενό τους.
Ο Μεξικανός πρόεδρος που στήριξε την εκστρατεία του στο σύνθημα «αγκαλιές και όχι σφαίρες» δεν έχει πετύχει να βάλει φρένο στη βία στη χώρα του. Και ενώ κάποια βίντεο εξακολουθούν να ποντάρουν στον τρόμο, άλλα έχουν σχεδιαστεί για να δείξουν στους νέους άνδρες στις αγροτικές περιοχές της χώρας τα πιθανά οφέλη από το να ενταχθούν στο εμπόριο ναρκωτικών: χρήμα, ακριβά αυτοκίνητα, πανέμορφες γυναίκες, εξωτικά κατοικίδια. «Έχει όλο να κάνει με το όνειρο. Αυτό πουλάνε» σχολιάζει ο Ed Calderon, σύμβουλος ασφαλείας. «Το μήνυμα πρέπει να είναι γρήγορο και να μπορεί να γίνει viral. H βία γίνεται έτσι διασκέδαση».
© 2020 The New York Times
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
