Πώς ο Νίκος Τσαούτος έβαλε τη σφραγίδα του στον πρώτο αιώνα λειτουργίας της ΕΨΑ

Πριν από λίγες ημέρες έφυγε από την ζωή, σε ηλικία 94 ετών, ο Νίκος Τσαούτος, ένας επιχειρηματίας που συνέδεσε το όνομά του με την εδραίωση της βολιώτικης βιομηχανίας αναψυκτικών και χυμών ΕΨΑ σε όλη την Ελλάδα, μια ιστορική εταιρεία η οποία συμπληρώνει φέτος έναν αιώνα από την ίδρυσή της.

Εμβληματική προσωπικότητα, ο Νίκος Τσαούτος χαρακτηρίστηκε ως μία διορατική προσωπικότητα με ανήσυχο πνεύμα, πάντα μπροστά από την εποχή του, αλλά πάνω από όλα ως ένας άνθρωπος που «αγκάλιαζε» το προσωπικό της ΕΨΑ με ιδιαίτερη θέρμη απέναντι σε κάθε δυσκολία. 

Η ιδέα των αδερφών Κοσμαδόπουλου

Και δεν ήταν λίγες από το 1922, που τα αδέλφια Κοσμαδόπουλοι, αργυραμοιβοί από τη Ζαγορά – ιδιοκτήτες τράπεζας – αποφασίζουν να αγοράσουν εκτάσεις στην Αγριά Βόλου, με σκοπό να λειτουργήσουν ψυγεία, για την παραγωγή πάγου και τη διατήρηση φρούτων και λαχανικών.

Δύο χρόνια μετά, το 1924 δημιουργούν την ΕΨΑ, μια πρότυπη μονάδα ψυγείων, ώστε να αξιοποιήσουν την υπερπαραγωγή λεμονιών της περιοχής, την αύξηση του αριθμού των λεμονατζίδικων, καθώς και τη διακίνηση της παραδοσιακής λεμονάδας απ’ τους πλανόδιους Μικρασιάτες μικροπωλητές. Το εργοστάσιο εγκαινίασε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και θεωρήθηκε κοσμοϊστορικό γεγονός για τους ντόπιους, αφού ήταν και ο λόγος που το χωριό συνδέθηκε με δίκτυο του ηλεκτρικού ρεύματος.

Λίγο αργότερα, προσκαλούν στην Αγριά τον Γερμανό χημικό μηχανικό Otto, ο οποίος και δημιούργησε μια μυστική συνταγή για τη λεμονάδα ΕΨΑ, για να ακολουθήσει τα χρόνια του πολέμου, η παραγωγή της συνθετικής λεμονάδας, της σημερινής γκαζόζας.

Στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας

Το 1936, η Τράπεζα Κοσμαδόπουλου χρεοκοπεί και η ΕΨΑ περνάει στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, η οποία ιδρύει την εταιρεία, Νέα Ψυγεία Αγριάς. Η Εθνική δημιουργεί νέες εγκαταστάσεις και κάνει επενδύσεις στην επιχείρηση, η οποία εκσυγχρονίζεται. Η συσκευασία των αναψυκτικών στη γυάλινη φιάλη με την μπίλια, δίνει τη θέση της πρώτα στη φιάλη με το μηχανικό πώμα και μετά σ’ αυτή με το μεταλλικό πώμα crown.

Τον Αύγουστο του 1939 σχεδιάζεται, από έναν ευρηματικό υπάλληλο της Εθνικής Τράπεζας, τον Αριστείδη Αλεξανδρίδη η νέα φιάλη – το χαρακτηριστικό, γυάλινο συλλεκτικό μπουκάλι, με μοντέρνα για την εποχή φόρμα, έντονο χαρακτήρα και έναν ανάγλυφο ρόμβο.

Τα ηλεκτρικά ψυγεία «φέρνουν» τον Νίκο Τσαούτο

Λίγο πριν από τη δεκαετία του ’70, η παραγωγή πάγου σταματά, καθώς κυκλοφορούν πλέον τα ηλεκτρικά οικιακά ψυγεία. Η Εθνική Τράπεζα, μην επιθυμώντας πλέον στην ιδιοκτησία της μια ζημιογόνο επιχείρηση, αποδέχεται την πρόταση εξαγοράς των αδελφών Μοσκαχλαϊδή και του Νίκου Τσαούτου και το 1969 τους μεταβιβάζει τις μετοχές της ΕΨΑ.

Οι νέοι ιδιοκτήτες, μετά την αγορά, επενδύουν σε καινούρια μηχανήματα και εγκαταστάσεις. Η παραγωγή από 1.500 μπουκάλια την ώρα, φτάνει τώρα τα 7.500 μπουκάλια την ώρα. Η παραγωγή το 1982 φτάνει τα 20.000 μπουκάλια την ώρα, ενώ παράλληλα μπαίνουν για πρώτη φορά οι συσκευασίες του 1,5L, με παραγωγή που φτάνει τα 7.000 μπουκάλια την ώρα.

Πέντε χρόνια αργότερα, το 1987, η ΕΨΑ προχωρά στην παραγωγή της πρώτης ελληνικής cola, ενώ το 1989 εγκαινιάζει τη γραμμή παραγωγής σε κουτάκι αλουμινίου 330 ml (can). Το 1994 προστίθενται στην οικογένεια των προϊόντων ΕΨΑ και οι χυμοί μακράς διάρκειας.

Το 1996, σε μία περίοδο κατά την οποία το ESG ήταν άγνωστος όρος και οι κινήσεις των εταιρειών για την προστασία του περιβάλλοντος περιορισμένες, η ΕΨΑ θέλοντας να συμβάλει ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος, τοποθετεί στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου υπερσύγχρονη μονάδα βιολογικού καθαρισμού.

Καινοτομίες

Προτεραιότητα για το Νίκο Τσαούτο, στα χρόνια που ακολουθούν, είναι η καινοτομία.

Το 1996 η ΕΨΑ διευρύνει την γκάμα των προϊόντων της, λανσάροντας το Iced Tea με Λεμόνι. Είναι η χρονιά που δημιουργείται μία νέα κατηγορία προϊόντων η οποία, στο πέρασμα του χρόνου, εμπλουτίζεται με περισσότερες γεύσεις. Παράλληλα,  δημιουργεί την πρώτη Cola με χυμό λεμονιού. Η Lemon Cola είναι ξεχωριστή και ταιριάζει στη φιλοσοφία της ΕΨΑ.

Το 2003, πρώτη η ΕΨΑ παράγει τη Βυσσινάδα χωρίς ανθρακικό – με τη συνταγή της γιαγιάς – σε γυάλινη φιάλη και πρωτοποριακή ετικέτα shrink sleeve.

Το 2010, σημαντικές επενδύσεις σε επέκταση εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού, οδηγούν την παραγωγή στα 30.000 μπουκάλια την ώρα.

Πάντα πρωτοπόρος, το 2011 η  ΕΨΑ δημιουργεί τα πρώτα ελληνικά βιολογικά αναψυκτικά. Η Bio Λεμονάδα χαρακτηρίζεται ως το προϊόν της χρονιάς ενώ η Bio Πορτοκαλάδα προτείνεται ως καινοτόμο προϊόν στην έκθεση Sial d’ Or 2012.

Την επόμενη χρονιά δημιουργεί τα πρώτα ελληνικά αναψυκτικά λάιτ, με γλυκαντικό από το φυτό στέβια, χωρίς προσθήκη ζάχαρης. 

Το 2012, είναι η χρονιά που παράγει τα Iced Tea με γλυκαντικό από το φυτό στέβια. 

Την ίδια χρονιά η ΕΨΑ, με ήδη ανεπτυγμένη τεχνογνωσία στη στέβια, δημιουργεί το λάιτ drops, το πρώτο υγρό γλυκαντικό, χωρίς ζάχαρη, που είναι κατάλληλο για ροφήματα και ζαχαροπλαστική. Τα προϊόντα είναι κατάλληλα για διαβητικούς.

Τον Μάρτιο του 2013 η ΕΨΑ δημιουργεί την πρώτη Ελληνική Cola με γλυκαντικό από το φυτό στέβια, με 1 μόλις θερμίδα, χωρίς καθόλου ζάχαρη. Η ΕΨΑ Cola λάιτ αποσπά βραβείο ανώτερης γεύσης, από το διεθνές ινστιτούτο γευσιγνωσίας iTQi.

Η επόμενη γενιά και το SMERC fund

Σημειώνεται ότι την τελευταία 15ετία μπαίνουν σταδιακά στο management της εταιρείας τα παιδιά του Νίκου Τσαούτου και πιο συγκεκριμένα η Πέννυ με τον Μιχάλη Τσαούτο, με τη νέα γενιά να βάζει και αυτή την δική της πινελιά στην σύγχρονη εικόνα της ΕΨΑ και την επέκταση της όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και εκτός συνόρων με παρουσία σε περισσότερες από 30 χώρες.

Η «φυγή» του Νίκου Τσαούτου έγινε σε μία χρονιά ορόσημο κατά την οποία η ΕΨΑ περνάει στον επόμενο αιώνα ζωής της, κάτω από νέο management, μιας και η διοίκηση έχει περάσει εδώ και ορισμένους μήνες στο SMERC fund του Νίκου Καραμούζη.

Εκτός από επικεφαλής της ΕΨΑ για πολλές δεκαετίες, ο Νίκος Τσαούτος ήταν ιδιαίτερα δραστήριος σε διάφορους τομείς.

Υπήρξε επίτιμος πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (ΣΒΘΣΕ), ενώ διετέλεσε πρόεδρος της ΑΕΔΕΠ για 14 χρόνια, είχε τη θέση του επίτιμου προέδρου του Ορειβατικού Συλλόγου Ε.Ο.Σ. Βόλου.  

Συμπλήρωσε περίπου 50 χρόνια ως μέλος του Ροταριανού Ομίλου Βόλου με τεράστια προσφορά σε όλους τους τομείς, συνεισφέροντας με κάθε τρόπο στην τοπική κοινότητα. Υπήρξε μέλος της Ένωσης Παλαιών Προσκόπων και ήταν πάντα ενεργός σε πολλά τοπικά αθλητικά σωματεία.

Η νέα διοίκηση και το προσωπικό της ΕΨΑ, «αποχαιρέτησαν» τον Νίκο Τσαούτο με την δέσμευση ότι «θα παραμείνουμε πιστοί στις αρχές και στις αξίες του, που διαμόρφωσαν ένα ιδιαίτερο μοντέλο παραγωγής με αγάπη και σεβασμό στον τόπο και στους ανθρώπους του».

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News