32 χρόνια από την Εξέγερση στην Τιενανμέν: Το χρονικό της σφαγής

Ήταν η πιο μαζική πολιτική διαμαρτυρία στην κομμουνιστική ιστορία της Κίνας. Και βάφτηκε στο αίμα. Έξι εβδομάδες διαδηλώσεων έληξαν με τη σφαγή της 3ης και 4ης Ιουνίου 1989 στην πλατεία της Τιενανμέν. 32 χρόνια μετά οι κινεζικές αρχές απαγορεύουν την όποια δημόσια αναφορά στη μαύρη αυτή σελίδα στην ιστορία της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη και έχουν φροντίσει να εξαφανίσουν τις σχετικές αναρτήσεις από τα κινεζικά social media. Έρχονται δε αντιμέτωπες με τις επίμονες δημοκρατικές διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ, όπου φοιτητές και όχι μόνο αντιδρούν στην προσπάθεια του Πεκίνου να περιορίσει τις ελευθερίες και την αυτονομία της περιοχής. 

Μάλιστα σήμερα, ανήμερα της θλιβερής επετείου, συνελήφθη η ακτιβίστρια Τσόου Χανγκ Τουνγκ από δυνάμεις ασφαλείας του Χονγκ. Η 20χρονη είναι πρόεδρος οργάνωσης, που συντονίζει αγρυπνίες και εκδηλώσεις στη μνήμη ανθρώπων που έχουν σκοτωθεί από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας σε διαδηλώσεις.

Τι έγινε πριν από 32 χρόνια

Ας δούμε πώς εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα του 1989. 

15 Απριλίου: Ο Χου Γιαομπάνγκ, πρώην επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος και ηγετική φυσιογνωμία του μεταρρυθμιστικού κινήματος πεθαίνει από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 73 ετών. Πολίτες αρχίζουν να συγκεντρώνονται στην πλατεία για να θρηνήσουν. Εκφράζουν όχι μόνο τη θλίψη τους για το θάνατο του Χου, αλλά και την δυσφορία τους για την ανακοπή των μεταρρυθμίσεων. 

20 Απριλίου: Δεκάδες χιλιάδες βρίσκονται πια συγκεντρωμένοι στην πλατεία, ενώ οι διαδηλώσεις επεκτείνονται σε μεγάλες πόλεις και πανεπιστήμια ανά την κινεζική επικράτεια. Φοιτητές, εργαζόμενοι ακόμη και μερίδα αξιωματούχων ζητούν περισσότερη ελευθερία και ένα τέλος στον αυταρχισμό. Τα αιτήματα αυτά συνοδεύονται από διαμαρτυρίες για τον υψηλό πληθωρισμό, τους χαμηλούς μισθούς και το μεγάλο πρόβλημα της στέγασης. 

22 Απριλίου: Τελετή στη μνήμη του Χου στην πλατεία Τιενανμέν παρακολουθείται από εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρωμένους- κόντρα στις προειδοποιήσεις των αρχών ότι κινδυνεύουν με σκληρή τιμωρία. Μία λίστα αιτημάτων προωθείται στον πρωθυπουργό Λι Πενγκ, ο οποίος και την απορρίπτει άμεσα. 

26 Απριλίου: Στην κρατική Εφημερίδα του Λαού δημοσιεύεται άρθρο γνώμης υπό τον τίτλο «Η αναγκαιότητα για μία ξεκάθαρη στάση κατά της αναταραχής», στο οποίο οι διαδηλωτές κατηγορούνται ευθέως για προσπάθεια υπονόμευσης και ανατροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος. Το άρθρο τροφοδοτεί περαιτέρω την οργή της κνής γνώμης.s 

4 Μαΐου: Μαζικές διαδηλώσεις λαμβάνουν χώρα σε τουλάχιστον πέντε μεγάλες πόλεις και για πρώτη φορά ακούγεται και το αίτημα για Δημοκρατία. Οι διαδηλώσεις συμπίπτουν με την 70η επέτειο κινήματος διανοουμένων που ήθελε μία πιο δυνατή Κίνα. 

13 Μαΐου: Εκατοντάδες φοιτητές αρχίζουν απεργία πείνας στην Τιενανμέν ζητώντας πολιτική μεταρρύθμιση, ενόψει και της επίσκεψης του Σοβιετικού ηγέτη, Μιχαήλ Γκομπαρτσόφ. 

15 Μαΐου: Ο Γκορμπατσόφ πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στο Πεκίνο. Θα διεξαχθεί η πρώτη σινο-σοβιετική Σύνοδος σε διάστημα 30 ετών, με στόχο να μπει τέλος στην εχθρότητα των δύο κρατών. Οι διαδηλώσεις αναγκάζουν την κυβέρνηση να ακυρώσει τα σχέδια υποδοχής του Σοβιετικού ηγέτη στην κεντρική πλατεία. 

19 Μαΐου: Ο Ζάο Ζιγιάνγκ επισκέπτεται την πλατεία και απευθύνει έκκληση για συμβιβασμό. Συνοδεύεται από τον σκληροπυρηνικό Λι Πενγκ και τον Γουέν Τζιαμπάο. «Ήρθαμε πολύ αργά» φέρεται να είπε τότε ο Ζάο, που ήταν υπέρμαχος των μεταρρυθμίσεων.  

20 Μαΐου: Επιβάλλεται στρατιωτικός νόμος και ο στρατός αρχίζει να κινείται προς το κέντρο του Πεκίνου. Οι πολίτες προσπαθούν να τον μπλοκάρουν, στήνοντας οδοφράγματα. Οι στρατιώτες φέρεται να έχουν λάβει αρχικά εντολή να μην ανοίξουν πυρ. 

2 Ιουνίου: Ύστερα από συνεχιζόμενες διαδηλώσεις το Κομμουνιστικό Κόμμα εγκρίνει την εντολή για βίαιη καταστολή της «αντι- επαναστατικής εξέργεσης». 

3 Ιουνίου: Το απόγευμα εκείνη της ημέρας τα τανκς κατευθύνονται στο κέντρο του Πεκίνου. Μία πλημμυρίδα ανθρώπων ξεχύνεται στους δρόμους για να τα σταματήσει. Ο στρατός ανοίγει πυρ με πυροβόλα όπλα σκοτώνοντας και τραυματίζοντας πολλούς άοπλους πολίτες. Η νύχτα βάφεται με αίμα. 

4 Ιουνίου: Σοκ, θρήνος και κυρίως οργή επικρατεί μετά την μεγαλύτερη αιματοχυσία, που έζησε η κινεζική πρωτεύουσα υπό κομμουνιστικό καθεστώς. Η κυβέρνηση χαιρετίζει τη μεγάλη νίκη του στρατού. 

5 Ιουνίου:  Το Πεκίνο βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο των στρατιωτικών δυνάμεων. Αλλά ένας πολίτης είναι αποφασισμένος να αψηφήσει την στρατιωτική εξουσία. Πρόκειται για έναν άνδρα, που φοράει λευκό πουκάμισο και κρατάει δύο τσάντες στα χέρια. Στέκεται αγέρωχα μπροστά στα τανκς, στην πλατεία Τιενανμέν και σταματάει την πορεία τους. Ο φωτογράφος του Associated Press, Τζεφ Γουάιντενερ, απαθανατίζει τη στιγμή στον φακό του. Παραμένει έως σήμερα η πιο γνωστή εικόνα από την εξέγερση. Σε μία στιγμή ο άνδρας ανεβαίνει πάνω στο προπορευόμενο τανκ και προσπαθεί να μιλήσει στον οδηγό. Λίγα λεπτά αργότερα δύο άνδρες τον πλησιάζουν και τον απομακρύνουν. Η ταυτότητά του όπως και η τύχη του παραμένουν άγνωστα.  Η φωτογραφία του γίνεται σύμβολο αντίστασης. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News