Δεν καταλάβαινα λέξη

Στους διπλωματικούς κύκλους η σχετική σημασία της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι όταν σηκώνεται να μιλήσει ο Έλληνας εκπρόσωπος, οι συνάδελφοί του πάνε για… τσιγάρο. Σε αυτό παραδοσιακά υπήρχε μία εξαίρεση: ο εκάστοτε Έλληνας υπουργός ναυτιλίας. Λόγω του ειδικού βάρους της χώρας στον κλάδο, ήταν ο μόνος των ελληνικών αντιπροσωπειών που τύγχανε ακροατηρίου.

Σε αυτό, έχει έρθει τα τελευταία χρόνια να προστεθεί και άλλη μία εξαίρεση. Σιωπηρά στο εσωτερικό αλλά με αυξανόμενο κύρος διεθνώς, αρχίζει και έχει ακροατήριο η ελληνική υπηρεσία ασύλου.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Η ελληνική υπηρεσία ασύλου, το 2013 δέχτηκε 4,814 αιτήσεις ασύλου. Το 2019 ο αριθμός αυτός ήταν 77,278. Αυτό αποτελεί 16πλασιασμό σε 6 χρόνια, ή ένα μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 59%. Στον κόσμο τον επιχειρήσεων αυτό θα ήταν ανάλογο με τις πιο επιθετικές startup εταιρίες, όπου όμως και εκεί αυτοί οι ρυθμοί δεν μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Για παράδειγμα, στο ίδιο διάστημα ο ρυθμός αύξησης τζίρου του facebook ήταν 44%.

Ταυτόχρονα, αυτός ήταν και ο 4ος υψηλότερος αριθμός αιτημάτων ασύλου σε απόλυτο αριθμό μεταξύ των κρατών μελών ΕΕ. Από τα 77,278 αιτήματα, τα
22,429 καταγράφηκαν στο Γραφείο Λέσβου. Ως μέτρο σύγκρισης, η Ολλανδία κατέγραψε 22,485 στο ίδιο διάστημα. Η σημασία της καταγραφής των αιτήσεων έγκειται στις απαιτούμενες εργατοώρες.

Την ανάγκη φιλότιμο βέβαια, καθώς η χώρα μας βρέθηκε στην κόψη του ξυραφιού με τις μεταναστευτικές ροές. Όμως, όπως όποιος έχει διαχειριστεί έναν οργανισμό που μεγαλώνει με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα ξέρει, αυτού του είδους η μεγέθυνση θέλει πολύ ικανά στελέχη.

Φυσικά στην πορεία θα έχουνε γίνει και λάθη, και αστοχίες και παραλείψεις – θα ήταν αδύνατον να αποφευχθούν εντελώς. Όμως, αντί η χώρα να επιδείξει αδυναμία διαχείρισης, κατάφερε να σταθεί. Η Ελλάδα το 2013 δεχόταν το 1% αιτημάτων ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 2019 το 11%. Έτσι κέρδισε μία θέση στο τραπέζι.

Το 2020, ίσως και με τη βοήθεια της πανδημίας, οι ροές έπεσαν σημαντικά. Κατεγράφησαν 40,559 αιτήματα ή ο 4ος μεγαλύτερος αριθμός πανευρωπαικά σε απόλυτο αριθμό. Εντός του 2020 η υπηρεσία έκλεισε 2020 81,052 εκκρεμείς υποθέσεις – με το σύνολο των εκκρεμών υποθέσεων να μειώνεται εντός ενός χρόνου κατά 40%. Συγκεκριμένα αυτή τη στιγμή, σε Λέσβο, Χίο, Λέρο και Κω δεν υπάρχει εκκρεμότητα ως προς τις συνέντευξεις των αιτούντων. Σε αυτό συνέβαλε η ψηφιοποίηση της διαδικασίας με χρήση τηλεδιάσκεψης για τη διενέργεια συνεντεύξεων επί αιτήσεων ασύλου.

Εν τω μεταξύ η χώρα είχε αποδείξει ότι είναι αξιόπιστος και αξιόλογος συνομιλητής για τους εταίρους της, κάνοντας την έκπληξη. Ταυτόχρονα, και ενώ η χώρα βρίσκει τη φωνή της στην Ευρώπη, αλλάζει όλο το σύστημα ασύλου στην Ένωση, ενσωματώνοντας τα μαθήματα της τελευταίας δεκαετίας. Φαίνεται δε ότι η χώρα, παραμένοντας έλλογος συνομιλητής, μπορεί να κρατήσει αυτό το νέο ρυθμιστικό της ρόλο.

Το όνομα του στρατοπέδου που βρισκόμασταν ήταν Αλέπο, νομίζω, και φτάνοντας μας ψεκάσανε και πλύναν για να μας απολυμάνουν. Φοβόνταν ότι είχαμε ψείρες και ποιος ξέρει τι άλλο, και ίσως να μην είχαν άδικο. Εκεί συναντήσαμε πολλούς άλλους εβραίους που περιμέναν να σταλούν με τρένο στο Ισραήλ, αλλά είχαμε περιορισμένη επαφή με τους στρατιώτες.

Λίγο μετά που φτάσαμε, μια ρουμανική οικογένεια έφευγε για το Ισραήλ με αυτοκίνητο και με προσέγγισαν να πάω μαζί τους. Παρά το γεγονός ότι δεν τους ήξερα, αποφάσισα να πάω. Σκέφτηκα, θα πάνε με ταξί, οι άλλοι θα πάνε με εμπορικό τρένο, ας πάρω αυτή την ευκαιρία και βλέπουμε. Έτσι έφυγα μαζί τους και σε σύντομο διάστημα βρέθηκα στη Χάιφα και μετά στο Τελ Αβίβ. Δεν μπορώ να θυμηθώ πόσο κράτησε το ταξίδι. Το μόνο που θυμάμαι είναι ότι φύγαμε νωρίς το πρωί και μιλούσαν μεταξύ τους ρουμάνικα και δε καταλάβαινα λέξη.

Η Ρενέ Μόλχο, σε συνέντευξη στην Centropa το 2005, περιγράφει τη μετάβασή της ως πρόσφυγα στο Αλέπο και μετά στο Τελ Αβίβ.

Ο Σόλων Μόλχο είναι finance analyst 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News