Τα μυστικά των αστεριών που «καταπίνουν» πλανήτες

Ο ήλιος έχει μεν θρέψει τη ζωή στη Γη, αλλά δεν θα είναι για πάντοτε τόσο φιλόξενος. Σε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, το ηλιακό μας σύστημα θα διογκωθεί τόσο πολύ, που θα «καταπιεί» ολόκληρο τον Ερμή, την Αφροδίτη και πιθανότατα και τη Γη.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η διαδικασία της πλανητικής «απορρόφησης», κατά την οποία τα αστέρια «καταπίνουν» τους πλανήτες τους, συναντάται συχνά στον κύκλο ζωής των αστρικών συστημάτων. Ερευνώντας τη διαδικασία αυτή, ίσως μας βοηθήσει να καταλάβουμε τη μοίρα της Γης σε βάθος χρόνου και να πάρουμε στοιχεία για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής.

«Για την περίπτωση της Γης, νομίζω πως είναι αρκετά αβέβαιο εάν θα απορροφηθούμε ή όχι, αλλά σίγουρα θα είναι αδύνατο να συνεχιστεί η ζωή στον πλανήτη», δήλωσε ο Ricardo Yarza, απόφοιτος αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, ο οποίος εξειδικεύεται στν πλανητική απορρόφηση. «Έχει πάντοτε ενδιαφέρον να φαντάζεται κανείς ένας πολιτισμό να το συνειδητοποιεί αυτό, όπως εμείς, και να αντιλαμβάνεται ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να φύγει από τον πλανήτη του».

Υπάρχουν πολλοί τύποι στεριών, όπως φωτεινοί νάνοι και λαμπεροί γίγαντες. Το προσδόκιμο ζωής και το μέλλον ενός αστεριού – και τυχόν πλανητών που βρίσκονται σε τροχιά γύρω του – σχετίζονται με τη μάζα του: Οι κόκκινοι νάνοι μπορούν να ζήσουν για τρισεκατομμύρια χρόνια, ενώ αστέρια γίγαντες εκρήγνυνται μέσα σε μερικά εκατομμύρια χρόνια.

Τα αστέρια με μέγεθος αντίστοιχο του ηλίου ξεκινούν να πεθαίνουν όταν εξαντλούν το υδρογόνο, όποτε και επεκτείνουν τα όριά τους εκατοντάδες φορές. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, όσο είναι «κόκκινοι γίγαντες», πολλά αστέρια απορροφούν τους πιο κοντινούς τους πλανήτες, προτού εξαντλήσουν πλήρως τα καύσιμα που τους απομένουν.

Σε νέα έρευνα, η οποία υποβλήθηκε στο Astrophysical Journal, ο κ. Yarza και οι συνάδελφοί του έκαναν προσομοιώσεις απορρόφησης πλανητών μεγαλύτερων από τον Δία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα αστέρια με τεράστιους πλανήτες μερικές φορές «το παρακάνουν», επιφέροντας ακραίες επιπτώσεις και για τα δύο αντικείμενα. Ενώ οι κόσμοι με μέγεθος αντίστοιχο της Γης απορροφώνται χωρίς προβλήματα, οι πλανήτες που είναι μεγαλύτεροι από το Δία έχουν τη δυνατότητα να καταστρέψουν κάποια αστέρια εκ των έσω.

Φανταστείτε έναν μεγάλο πλανήτη, ο οποίος απορροφάται από τα όρια ενός αστεριού, στο οποίο «αγκυροβολούσε» επί δισεκατομμύρια χρόνια. Ενόσω ο κόσμος αυτός προχωρά προς το εσωτερικό, μεταφέρει τη δύναμή του στο αστέρι. Οι αστάθειες που προκαλούνται ως αποτέλεσμα αυτής της ανταλλαγής μπορούν να αποσταθεροποιήσουν τόσο πολύ το αστέρι, ώστε να αποβάλει την αστρική του ατμόσφαιρα στο διάστημα, να καταρρεύσει και να μετατραπεί σε έναν νεκρό λευκό νάνο.

Αυτή η αλληλουχία θα μπορούσε να εξηγήσει τις «αντικρουόμενες» παρατηρήσεις από πλανήτες που βρίσκονται σε σε κοντινή τροχιά γύρω από λευκούς νάνους, δήλωσε ο κ. Yarza. Είναι αβέβαιο το πώς αυτοί οι κόσμοι έχουν επιβιώσει τους θανάτους των αστεριών τους. Ένας απορροφημένος γιγάντιος πλανήτης, αφότου πυροδότησε την αποβολή των εξωτερικών στρωμάτων του αστεριού του, θα μπορούσε να καταλήξει σε ακόμη πιο κοντινή τροχιά, στην οποία όμως δεν θα καίγεται εντελώς.

Ορισμένοι τεράστιοι πλανήτες που προκαλούν την καταστροφή των αστεριών, μπορούν να δημιουργήσουν νέους κόσμους, όσο «πυρπολούνται» κατά την αλληλεπίδραση με το άστρο. «Μπορείς να έχεις έναν πλανήτη που απορροφάται, έπειτα αποβάλλει κάποια υλικά και αυτά τα υλικά μπορούν να δημιουργήσουν έναν δίσκο γύρω από το αστέρι, το οποίο δημιουργεί έναν νέο πλανήτη», δήλωσε ο κ. Yarza, περιγράφοντας ότι ο νέος πλανήτης «γεννιέται από τις στάχτες».

Προσέθεσε ότι «έχεις έναν πλανήτη ο οποίος καταστρέφεται, αλλά επηρεάζει τόσο το αστέρι, ώστε ένας νέος πλανήτης γεννιέται».

Copyright:
2022 The New York Times

Διαβάστε επίσης:

Ξανά στο φεγγάρι μετά το Apollo: Αντίστροφη μέτρηση για την ιστορική εκτόξευση

Neil Armstrong: Πόσα πήρε για να περπατήσει στο φεγγάρι και το μυστικό των 6 εκατ. δολαρίων

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News