Οι τραπεζίτες του Θεού: Η άνοδος και η πτώση μιας πανίσχυρης δυναστείας

16 Ιανουαρίου 1412 

Η οικογένεια των Μεδίκων αναλαμβάνει επισήμως τον ρόλο του τραπεζίτη του Πάπα.

H τράπεζα Medici ιδρύθηκε από τον Giovanni di Bicci de’ Medici, το 1397, στη Φλωρεντία. Ο Giovanni, ένας πανούργος επιχειρηματίας, που διοικούσε μια τράπεζα στη Ρώμη πριν να μετακομίσει στη Φλωρεντία, καθιέρωσε την Medici σαν την τράπεζα του Πάπα, εφάρμοσε μια νέα μέθοδο φορολογίας και άρχισε να χρηματοδοτεί την δημιουργία έργων τέχνης και κτιρίων από σπουδαίους καλλιτέχνες.

Ο Giovanni ήταν ένας entrepreneur της εποχής του, ένας καινοτόμος επιχειρηματίας που είχε καταφέρει, μέχρι τον θάνατό του, να κάνει την οικογένεια των Μεδίκων μία από τις πλουσιότερες στην Φλωρεντία και να μετατρέψει την οικογενειακή επιχείρηση στην πιο επικερδή σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Όμως, μέσα σε τέσσερις γενιές, η κληρονομιά του θα καταστρεφόταν. Έως το 1494, η Medici Bank είχε κλείσει όλα τα υποκαταστήματά της και βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

Βέβαια, οι Μέδικοι μπορεί να έχασαν την τράπεζά τους, αλλά όχι και τα πλούτη τους. Αντιμέτωποι με πραξικοπήματα και εξορίες έζησαν μια ταραχώδη περίοδο κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης. Η οικογένεια, από το finance και τις επιχειρήσεις, έστρεψε την επιρροή της στην τέχνη και την πολιτική.

Μέλη της οικογένειας έγιναν πάπες και μπήκαν μέσω γάμων στα παλάτια της Γαλλίας και της Αγγλίας.

Επτά πράγματα που ίσως δεν ξέρατε για τους Μεδίκους

1. Ο θρύλος λέει ότι η δυναστεία καταγόταν από έναν ιππότη που δολοφόνησε γίγαντα

Οι ρίζες της οικογένειας υποτίθεται ότι συνδέονται με έναν από τους ιππότες του Καρλομάγνου του όγδοου αιώνα, ονόματι Averardo. Όπως λέει το History.com, ο θρύλος θέλει τον Averardo να περνούσε από μια περιοχή βόρεια της Φλωρεντίας, όταν συνάντησε έναν γίγαντα που τρόμαζε τους ανθρώπους. Ο Averardo πολέμησε και σκότωσε τον γίγαντα, αλλά καθώς εκτυλισσόταν η μάχη, η ασπίδα του χτυπήθηκε από το σιδερένιο ρόπαλο του αντιπάλου του, γεγονός που απεικονίζεται και στο εθνόσημο της οικογένειας. Σήμερα, το εθνόσημο των Μεδίκων υπάρχει ακόμα σε κτίρια σε όλη τη Φλωρεντία, που κάποτε συνδέονταν με την οικογένεια.

2. Η τράπεζα των Μεδίκων ήταν το πιο ισχυρό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Ευρώπης

Το 1397, ο Giovanni di Bicci de’ Medici ξεκίνησε την τράπεζα στη Φλωρεντία στην οποία χτίστηκε η περιουσία των Μεδίκων. Εκείνη την εποχή, η Φλωρεντία είχε αναδειχθεί ως σημαντικό κέντρο τραπεζικών εργασιών (το χρυσό νόμισμα της πόλης, το φλωρίν, έγινε ένα τυπικό νόμισμα σε όλη την Ευρώπη τον 14ο αιώνα). Υπό τον γιο του Giovanni, τον Cosimo, η τράπεζα των Μεδίκων εξελίχθηκε στην πιο ισχυρή στην Ευρώπη τον 15ο αιώνα, με υποκαταστήματα στη Ρώμη, τη Βενετία, τη Νάπολη, το Μιλάνο, το Λονδίνο, τη Γενεύη και άλλες τοποθεσίες. Το Βατικανό ήταν ένας σημαντικός πελάτης και η τράπεζα συμμετείχε επίσης στο εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Ο Cosimo χρησιμοποίησε τον πλούτο του για να επηρεάσει την πολιτική της Φλωρεντίας, εγκαινιάζοντας την πολιτική δυναστεία των Μεδίκων. Ως σημαντικός προστάτης των τεχνών, βοήθησε να τεθεί η Φλωρεντία στο κέντρο της Αναγέννησης. Μετά το θάνατο του Cosimo το 1464, η τράπεζα έπεσε σε παρακμή και μέχρι τα τέλη του 15ου αιώνα είχε κλείσει τα περισσότερα υποκαταστήματά της. Η δυναστεία των Μεδίκων συνεχίστηκε, ωστόσο, και τα μέλη της οικογένειας υπηρέτησαν ως δούκες της Φλωρεντίας και μεγάλοι δούκες της Τοσκάνης από τις αρχές της δεκαετίας του 1530 έως το 1737.

3. Ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Μποτιτσέλι ζούσαν με την οικογένεια

Ως έφηβος, ο Μιχαήλ Άγγελος προτάθηκε για εισαγωγή σε μια σχολή γλυπτών που ιδρύθηκε από τον Lorenzo de’ Medici, ένα από τα πιο εξέχοντα μέλη της δυναστείας (ήταν επίσης γνωστός ως Lorenzo ο Μεγαλοπρεπής). Εκεί, ο Lorenzo παρατήρησε το ανερχόμενο ταλέντο του νεαρού καλλιτέχνη και τον κάλεσε να ζήσει στο Palazzo Medici, όπου του φέρθηκαν σαν μέλος της οικογένειας. Ο Lorenzo βρήκε δουλειά ακόμη και για τον πατέρα του Μιχαήλ Άγγελου, ο οποίος αρχικά αντιτάχθηκε στην πρόθεση του γιου του να γίνει καλλιτέχνης. Ο Μιχαήλ Άγγελος έμεινε στο παλάτι των Μεδίκων για τέσσερα χρόνια πριν συνεχίσει να δημιουργεί αναγεννησιακά αριστουργήματα όπως τα γλυπτά Πιετά και Δαυίδ και να ζωγραφίζει τα ταβάνια της Καπέλα Σιστίνα. Ο Σάντρο Μποτιτσέλι ήταν ένας άλλος καλλιτέχνης που έζησε στο παλάτι των Μεδίκων ως νέος και επωφελήθηκε από την προστασία της οικογένειας σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Λεονάρντο ντα Βίντσι κατά τα νεανικά του χρόνια θα μπορούσε να κατοικούσε μαζί με τους Μεδίκους για αρκετό καιρό επίσης.

4. Ένας από τους κύριους εχθρούς τους ήταν μοναχός

Τον 15ο αιώνα, ο φονταμενταλιστής ιεροκήρυκας Girolamo Savonarola επέκρινε αυτό που έβλεπε σαν την τυραννία και τη διαφθορά των Μεδίκων, καθώς και τη γενική αμαρτωλότητα της Αναγεννησιακής Φλωρεντίας. Το 1494, δύο χρόνια μετά το θάνατο του Lorenzo του Μεγαλοπρεπούς, ο γιος και διάδοχός του Piero ανατράπηκε από έναν γαλλικό στρατό. Μετά από αυτό, ο Savonarola έδρασε ως ο μεταρρυθμιστής ηγέτης της Φλωρεντίας και το 1497 οι υποστηρικτές του συνέλεξαν βιβλία, έργα τέχνης, μουσικά όργανα και άλλα αντικείμενα που θεωρούνταν «ματαιόδοξα» και τα έκαψαν σε μια τεράστια φωτιά. Ωστόσο, ο μοναχός, ο οποίος επίσης αμφισβήτησε την παπική εξουσία, αφορίστηκε και απαγχονίστηκε στη Φλωρεντία το 1498. Οι Μέδικοι επέστρεψαν στην εξουσία το 1512.

5. Ο Γαλιλαίος ήταν οικογενειακός δάσκαλος

Εκτός από την υποστήριξη καλλιτεχνών, οι Μέδικοι βοήθησαν στην υποστήριξη επιστημόνων, όπως ο αστρονόμος και φυσικός Γαλιλαίος. Στις αρχές του 1600, ο Γαλιλαίος, ο οποίος αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και είχε μια οικογένεια να συντηρεί, έπιασε δουλειά ως δάσκαλος στον Cosimo de Medici, τον έφηβο γιο του Φερδινάνδου Α’, μεγάλου δούκα της Τοσκάνης.

6. Δύο βασίλισσες της Ευρώπης ανήκαν στον οίκο των Μεδίκων

Η γεννημένη στη Φλωρεντία Catherine de’ Medici ήταν μονάρχης με επιρροή στη Γαλλία του 16ου αιώνα και μητέρα τριών Γάλλων βασιλιάδων. Ορφανή λίγο μετά τη γέννησή της, η Αικατερίνη παντρεύτηκε σε ηλικία 14 ετών τον Ερρίκο, τον δεύτερο γιο του βασιλιά Φραγκίσκου Α΄ της Γαλλίας. Όταν ο Ερρίκος έγινε βασιλιάς το 1547, η Αικατερίνη βασίλεψε μέχρι το θάνατο του συζύγου της. Στη συνέχεια, ο άρρωστος έφηβος γιος του ζευγαριού, Φραγκίσκος, υπηρέτησε ως βασιλιάς μέχρι το θάνατό του το 1560. Ο γιος της Αικατερίνης, Κάρολος, κληρονόμησε τον θρόνο και επειδή ήταν μόλις 10 ετών, η μητέρα του έγινε αντιβασιλέας και κυβέρνησε τη Γαλλία κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εμφύλιων και θρησκευτικών συγκρούσεων. Μετά το θάνατο του Καρόλου, ο αδερφός του, ο Ερρίκος ήταν βασιλιάς από το 1574 έως το 1589, περίοδο κατά την οποία η Αικατερίνη παρέμεινε εμπλεκόμενη στις πολιτικές υποθέσεις της Γαλλίας. Μια άλλη γυναίκα των Μεδίκων, η Marie, ήταν βασίλισσα της Γαλλίας από το 1600 μέχρι τη δολοφονία του συζύγου της, βασιλιά Ερρίκου Δ’, το 1610. Στη συνέχεια, η Marie διορίστηκε αντιβασιλέας για τον μικρό γιο της, Λουδοβίκο ΙΓ’, ο οποίος το 1617 πήρε την εξουσία και την εξόρισε.

7. Η δυναστεία κατέρρευσε με έναν ρέμπελο δούκα

Η αυλαία έπεσε στα σχεδόν 300 χρόνια διακυβέρνησης των Μεδίκων στη Φλωρεντία με το θάνατο του Gian Gastone de’ Medici, του έβδομου μέλους της οικογένειας που υπηρέτησε ως μεγάλος δούκας της Τοσκάνης. Ο Gian Gastone, ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία το 1723 και έζησε μια ζωή γεμάτη ακολασίες, πέθανε χωρίς κληρονόμους. Με συμφωνία των κορυφαίων ευρωπαϊκών δυνάμεων, τον διαδέχθηκε ο Φραγκίσκος, δούκας της Λωρραίνης (ο οποίος αργότερα έγινε αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και πατέρας της Μαρίας Αντουανέτας, βασίλισσας της Γαλλίας).

moneyreview.gr 

Διαβάστε επίσης: 

To Big Bang που άλλαξε τον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό χάρτη αλλά και τον χάρτη του Λονδίνου

Από πωλητής χοτ ντογκ, CEO στην ισχυρότερη τράπεζα του κόσμου

11η Σεπτεμβρίου: Πού είναι σήμερα η εταιρεία που έχασε τα 2/3 των υπαλλήλων της

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News