To Big Bang που άλλαξε τον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό χάρτη αλλά και τον χάρτη του Λονδίνου

φωτ.: Shutterstock

27 Οκτωβρίου, 2023 Πα 27/10/2023, 07:31

27 Οκτωβρίου 1986

Η βρετανική κυβέρνηση απορρυθμίζει τις χρηματαγορές με το Big Bang, βάζοντας το Λονδίνο στον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό χάρτη, αλλά και αλλάζοντας τον ίδιο τον χάρτη της πόλης. Κατά κάποιους, το Big Bang έθεσε τις βάσεις για να επιβιώσει ο πανίσχυρος χρηματοοικονομικός τομέας του Λονδίνου ακόμα και μετά το Brexit. Κατά άλλους, φύτεψε τον σπόρο για την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008.

Ασφαλώς, το Λονδίνο αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα χρηματοοικονομικά κέντρα του πλανήτη πολύ πριν από το Big Bang, αφού οι βάσεις για αυτό τέθηκαν με την Ένδοξη Επανάσταση του 1688, η οποία έκανε τις υποσχέσεις του αγγλικού στέμματος για την αποπληρωμή των χρεών του πιο αξιόπιστη και άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη των χρηματαγορών της Αγγλίας. Έτσι, το Λονδίνο αποτέλεσε το επίκεντρο του διεθνούς finance για αιώνες, έως ότου το αμερικανικό δολάριο έγινε το νόμισμα των διεθνών συναλλαγματικών αποθεματικών, στα μέσα της δεκαετίας του 1920.

Ενώ η σημασία του Λονδίνου στο διεθνές σκηνικό μειώθηκε με την ανάδειξη του χρηματοοικονομικού και νομισματικού συστήματος Bretton Woods μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη παρέμεινε το σημαντικότερο χρηματοοικονομικό κέντρο της Ευρώπης.

Ωστόσο, η άρση του ελέγχου των ισοτιμιών το 1979 ενίσχυσε την κυριαρχία του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, που έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980 είχε γίνει έξι φορές μεγαλύτερο από εκείνο του Λονδίνου, και παράλληλα ενίσχυσε τον ρόλο της αγοράς του Τόκιο.

Σε αυτό το περιβάλλον, το χρηματιστήριο του Λονδίνου έπρεπε να γίνει πιο ανταγωνιστικό. Υπό την πίεση της κυβέρνησης Thatcher και της Τράπεζας της Αγγλίας, τα μέλη του London Stock Exchange συμφώνησαν ριζικές αλλαγές.

Το Big Bang του 1986, είχε τα εξής βασικά σημεία:

· Κατάργησε την ελάχιστη σταθερή προμήθεια στις συναλλαγές.

· Έδωσε τέλος στον διαχωρισμό ανάμεσα σε εκείνους που έκαναν το trading των μετοχών και εκείνους που συμβούλευαν τους επενδυτές.

· Επέτρεψε σε ξένες επιχειρήσεις να αγοράσουν βρετανικές χρηματιστηριακές.

Ανάμεσα στις αλλαγές ήταν και η στροφή του χρηματιστηρίου από το trading στο floor, στις ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω τεχνολογικής πλατφόρμας. Όπως θα έγραφε αργότερα το BBC, το City του Λονδίνου έκανε ένα άλμα από τον 19ο αιώνα στο κατώφλι του 21ου αιώνα.

Τα μέτρα αποδείχθηκαν επιτυχημένα, καθώς ο τζίρος και η κεφαλαιοποίηση του χρηματιστηρίου αυξήθηκαν, ενισχύοντας την κυριαρχία του Λονδίνου στον διατραπεζικό δανεισμό, τα ομόλογα, τα εμπορεύματα και το συνάλλαγμα και επιτρέποντας το 24ωρο trading σε όλο τον κόσμο.

Λέγεται ότι το Big Bang «γέννησε» 1.500 εκατομμυριούχους, καθώς πολλές εταιρείες του βρετανικού χρηματοοικονομικού κλάδου ήταν partnerships που ανήκαν στα υψηλόβαθμα στελέχη τους. Ζαλισμένοι από τα υπέρογκα ποσά που έδιναν ξένες εταιρείες για να μπουν στην αγορά, πολλοί επέλεξαν να πουλήσουν και να αποσυρθούν.

Όμως, εκτός από την εικόνα των αγορών, το Big Bang άλλαξε και τον χάρτη του Λονδίνου. Έως τότε, η Τράπεζα της Αγγλίας επέμενε ότι όλες οι τράπεζες της πόλης έπρεπε να βρίσκονται σε απόσταση 10 λεπτών με τα πόδια από το γραφείο του διοικητή της, ώστε σε μια ενδεχόμενη κρίση, τα «μεγάλα κεφάλια» του finance να μπορούν να συγκεντρωθούν στο γραφείο του μέσα σε μισή ώρα το πολύ.

Την ημέρα του Big Bang, μια διαφήμιση στους Financial Times υποσχόταν ένα νέο χρηματοοικονομικό κέντρο, τρία μίλια ανατολικά από το City, στο Canary Wharf. «Θα έχει την αίσθηση της Βενετίας και θα δουλεύει σαν τη Νέα Υόρκη», έγραφε η καταχώρηση.

Όμως, τα πράγματα δεν κύλησαν ομαλά. Οι τράπεζες δεν άργησαν να διαπιστώσουν ότι είχαν κάνει υπερβολές, με αποτέλεσμα τα επόμενα χρόνια να κλείσουν πολλά γνωστά ονόματα, όπως οι Vickers da Costa, Scrimgeour Kemp-Gee, Fielding Newson-Smith και Wood Mackenzie.

Έως το 1992, το Canary Wharf κήρυξε πτώχευση, καθώς δυσκολευόταν να βρει ενοικιαστές. Αλλά τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, τα κέρδη των τραπεζών -και μαζί τους, τα μπόνους των τραπεζιτών- εκτινάχθηκαν. Ακόμα και το Canary Wharf ανέκαμψε.

Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, το Big Bang απελευθέρωσε τις δυνάμεις του καπιταλισμού στο άλλοτε κλειστό κλαμπ του βρετανικού banking και επέτρεψε την σύγκρουση συμφερόντων που έφερε το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα στο χείλος της αβύσσου, το 2008. Από την άλλη, δημιούργησε μια βιομηχανία του finance που αποδεικνύεται «πολύ σκληρή για να πεθάνει», ακόμα και μετά το Brexit.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Από πωλητής χοτ ντογκ, CEO στην ισχυρότερη τράπεζα του κόσμου

Τι απέγιναν οι μαθητευόμενοι της Lehman Brothers; Έπιασαν δουλειά την ημέρα που χρεοκόπησε

11η Σεπτεμβρίου: Πού είναι σήμερα η εταιρεία που έχασε τα 2/3 των υπαλλήλων της