«Νύχτα και Πάγος»: Μία μηχανή κοπής χρήματος 4.000 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας
1 Σεπτεμβρίου 1985
Εβδομήντα-τρία χρόνια αφότου βυθίστηκε στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, ο Τιτανικός ανακαλύπτεται σε βάθος 4.000 μέτρων.
Οι προσπάθειες για τον εντοπισμό του ναυαγίου είχαν ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μετά τη βύθιση του Τιτανικού. Αλλά τα περιορισμένα τεχνικά μέσα της εποχής, σε συνδυασμό με την τεράστια έκταση της περιοχής των ερευνών, έκαναν την επιχείρηση εξαιρετικά δύσκολη.
Ο Αμερικανός ωκεανογράφος και πρώην αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού Robert D. Ballard, πραγματοποίησε την πρώτη του αποστολή έρευνας το 1977, όμως χωρίς επιτυχία.
Το 1985, μαζί με τον Γάλλο ωκεανογράφο Jean-Louis Michel, ο Ballard ξεκίνησε και πάλι για να βρει τον Τιτανικό, αυτή τη φορά με ένα μη επανδρωμένο βαθυσκάφος, το Argo, που είχε αναπτυχθεί από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ.
Το Argo ταξίδευε ακριβώς πάνω από τον πυθμένα της θάλασσας, στέλνοντας φωτογραφίες στο ερευνητικό σκάφος Knorr. Και νωρίς το πρωί της 1ης Σεπτεμβρίου, καθώς ερευνούσε συντρίμμια, το βαθυσκάφος εντόπισε μια από τις τεράστιες μηχανές του Τιτανικού, στον πυθμένα του ωκεανού, σε βάθος 4.000 μέτρων.
Την επόμενη ημέρα, βρέθηκε το σκαρί του πλοίου, εκεί κοντά. Είχε κοπεί στα δύο, αλλά πολλά από τα χαρακτηριστικά του καθώς και το εσωτερικό του είχαν διατηρηθεί εξαιρετικά καλά.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, το ναυάγιο του Τιτανικού εξερευνήθηκε σε βάθος, με αρκετές χιλιάδες ευρήματα να έχουν ανασυρθεί.
Όμως, δεν σταματά να συναρπάζει. Για την ακρίβεια, τις δεκαετίες που ακολούθησαν, ο Τιτανικός έγινε μία μηχανή παραγωγής χρήματος. Ο πολύς κόσμος πήρε μία γεύση της βιομηχανίας που έχει στηθεί πάνω στα συντρίμμια του φέτος το καλοκαίρι, όταν οι επιβάτες του βαθυσκάφους Titan της OceanGate σκοτώθηκαν, προσπαθώντας να δουν από κοντά το ιστορικό ναυάγιο. Είχαν πληρώσει ο καθένας τους 250.000 δολάρια για το προνόμιο αυτό.
Ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι η μανία με τον Τιτανικό ξεκίνησε με τον σκηνοθέτη James Cameron και την περίφημη ταινία του. Όμως η ιστορία αυτή ξεκινά πολύ νωρίτερα.
Από την πρώτη στιγμή της βύθισης του πλοίου, τον Απρίλιο του 1912, αμέτρητοι επιχειρηματίες εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία να πλουτίσουν από την δυστυχία των άλλων.
Λίγες μέρες μετά το ναυάγιο, ταινίες που ισχυρίζονταν ότι έδειχναν το σπουδαίο πλοίο πριν από το μοιραίο ταξίδι του, άρχισαν να παίζονται σε κατάμεστους κινηματογράφους και θέατρα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Η αλήθεια λίγη σημασία είχε μπροστά στο τεράστιο ενδιαφέρον του κόσμου: Δεν υπήρχαν παρά ελάχιστα πλάνα που να δείχνουν πραγματικά τον Τιτανικό. Οι περισσότερες από τις ταινίες που παίζονταν έδειχναν το δίδυμο πλοίο του, το Olympic, στη Νέα Υόρκη. Όσοι διακινούσαν τις ταινίες, οι οποίες ασφαλώς έδειχναν άλλα πλοία, είχαν σβήσει τα ονόματα και όλα τα άλλα στοιχεία που θα μπορούσαν να προδώσουν την ταυτότητά τους.
Ανάμεσα στα πλάνα που κυκλοφορούσαν ήταν και εκείνα του καπετάνιου του Τιτανικού Edward Smith, που είχαν γυριστεί καθώς οδηγούσε ένα άλλο πλοίο. Όμως, στους θεατές παρουσιάζονταν σαν εικόνες του καπετάνιου από τη γέφυρα του Τιτανικού.
Αυτό το μείγμα πραγματικότητας και φαντασίας, επενδεδυμένο με μελοδραματική μουσική, αποδείχθηκε ιδιαίτερα κερδοφόρο για τις εταιρείες που το εκμεταλλεύονταν. Η Warner’s Features, που πουλούσε μια από τις παραπλανητικές ταινίες, ισχυριζόταν ότι είχε πουλήσει 100 κόπιες μέσα σε 48 ώρες.
Λίγο μετά, τη σκυτάλη πήρε η πραγματική βιομηχανία του κινηματογράφου. Πριν κλείσει ένας μήνας από το ναυάγιο, βγήκε στις αίθουσες η ταινία «Saved from the Titanic».
Πρωταγωνίστρια ήταν η Dorothy Gibson, μια Αμερικανίδα σταρ του βουβού κινηματογράφου που μάλιστα ήταν ανάμεσα στους επιβάτες του μοιραίου ταξιδιού του Τιτανικού, αλλά είχε καταφέρει να επιβιώσει.
Η ταινία αποδείχθηκε μεγάλη επιτυχία, όπως και η γερμανική «Nacht und Eis» («Νύχτα και Πάγος»), οι παραγωγοί της οποίας είχαν φτιάξει μοντέλα του πλοίου, για να δείξουν τη βύθισή του, ενώ είχαν γυρίσει μέχρι και την σκηνή του πνιγμού του καπετάνιου του.
Η εκδοτική βιομηχανία δεν θα μπορούσε να αφήσει αυτή την ευκαιρία να περάσει ανεκμετάλλευτη. Μέσα στον πρώτο μήνα από το ναυάγιο, βιβλία τυπωμένα σε φθηνό χαρτί, γεμάτα με κομμάτια παρμένα από τις εφημερίδες της εποχής, πουλιόνταν πόρτα-πόρτα. Η τιμή τους ανερχόταν σε 1 δολάρια ανά αντίτυπο ή 30 δολάρια σε σημερινά χρήματα.
Μεταπολεμικά, το ενδιαφέρον για τον Τιτανικό αναζωπυρώθηκε, όταν το best seller βιβλίο του 1955 «A Night to Remember» μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη, σημειώνοντας μεγάλη εμπορική επιτυχία.
Το 1980, το «Raise the Titanic», που στηρίχθηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Clive Cussler, αποδείχθηκε μια παταγώδης αποτυχία. Χρειάστηκε 40 εκατ. δολάρια για να γυριστεί, αλλά έβγαλε έσοδα μόλις 7 εκατ. δολαρίων. Ο παραγωγός του, Lew Grade, δήλωσε εκ των υστέρων: «Θα ήταν φθηνότερο να κάνουμε πιο ρηχό τον Ατλαντικό Ωκεανό».
Πολλοί περίμεναν ότι και ο Τιτανικός του James Cameron θα είχε την ίδια τύχη. Όμως τελικά, έβγαλε περισσότερα χρήματα από οποιαδήποτε άλλη ταινία είχε γυριστεί έως τότε.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Ο Τιτανικός όπως δεν τον έχετε ξαναδεί ποτέ – Βίντεο
Ναυάγιο στον Τιτανικό: Ο James Cameron και το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ γνώριζαν από την αρχή
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
