Ελλάδα και Μεσόγειος φλέγονται: Τι λένε τα νούμερα
Ο τελευταίος μήνας έχει αποτελέσει περίοδο δοκιμασίας, τόσο για τις χώρες όσο και για το περιβάλλον της Μεσογείου. Τα πύρινα μέτωπα τα οποία εμφανίζονται το ένα μετά το άλλο αποδεικνύουν ότι πρέπει να αποδεχθούμε την νέα καθημερινότητα, η οποία χαρακτηρίζεται από ξηρασία, έλλειψη υγρασίας και ευρύτερες φυσικές καταστροφές.
Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες οι οποίες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με ακραίες πυρκαγιές φέτος το καλοκαίρι (δείτε εδώ την εξέλιξη της μάχης στα πύρινα μέτωπα σήμερα). Μαζί με τις γειτονικές Ιταλία, Ισπανία, Κύπρο και Τουρκία, καλείται να διαχειριστεί τις ξαφνικές, και συχνά εκτός ελέγχου, δασικές και αστικές πυρκαγιές.
Τρία χρόνια έπειτα από την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι Αττικής, ο κρατικός μηχανισμός είναι πιο προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσει αντίστοιχα περιστατικά, αλλά τα φαινόμενα τα οποία απαιτούν άμεση παρέμβαση αυξάνονται εκθετικά. Καθώς η «φυσική ασπίδα» έναντι των ακραίων φυσικών φαινομένων διαβρώνεται, και καθώς οι ανθρώπινες ενέργειες εντείνουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, οι κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με την αναγκαία διαχείριση της κλιματικής κρίσης.
Η Υπηρεσία Παρακολούθησης της Ατμόσφαιρας του Προγράμματος Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης αξιολόγησε δεδομένα σχετικά με πρόσφατες πυρκαγιές κατά μήκος της Μεσογειακής ακτογραμμής και υποστηρίζει πως τα φαινόμενα ακολουθούν ένα μοτίβο υψηλών θερμοκρασιών και ξηρής ατμόσφαιρας, τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την κλιματική αλλαγή. Παραδειγματικά, η Υπηρεσία Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) παρατήρησε πως στην Σιβηρία της Ρωσίας, τα συμβάντα πυρκαγιών από τα μέσα Ιουνίου είναι σημαντικά υψηλότερα από την μέση τιμή στο διάστημα 2003-2020.
Τα δεδομένα για την Ελλάδα
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, τα νούμερα δεν ψεύδονται. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) παρατηρεί ότι έως και την Τετάρτη 04/08/2021, κατά την διάρκεια του 2021 είχαν χαρτογραφηθεί 46 συμβάντα πυρκαγιών, γεγονός το οποίο υποδηλώνει μια αύξηση 171% στα φαινόμενα πυρκαγιάς. Υπολόγισε επίσης πως είχαν καεί 22.685 εκτάρια γης το 2021 μόνο, το οποίο είναι μια αύξηση 180% σε σχέση με τον μέσο όρο από το 2008 έως και το 2020. Ο αριθμός των συμβάντων ήταν ήδη αυξημένος από τις αρχές Μαΐου, γεγονός που υποδεικνύει μια πρώιμη έναρξη της περιόδου των δασικών πυρκαγιών.
Οι σπανιότερες βροχοπτώσεις και η πιο έντονη ξηρασία, σε συνδυασμό με την υψηλότερη μέση θερμοκρασία, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για εμφάνιση πυρκαγιάς. Η κλιματική αλλαγή χαρακτηρίζεται από φαινόμενα σαν και αυτά, τα οποία έχουν γίνει αισθητά πιο συχνά τα τελευταία χρόνια, και τα οποία μόλις πρόσφατα έχουν αρχίσει να απασχολούν πιο πολύ την επιστημονική κοινότητα.
Ωστόσο, το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό, μιας και οι γειτονικές Μεσογειακές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με παρόμοια περιστατικά. Με παρόμοιο τρόπο περνά το καλοκαίρι και η Ιταλική κυβέρνηση, μιας και έχει σημειώσει αύξηση 208% στον αριθμό των πυρκαγιών το 2021 σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2020, καθώς και μια σημαντική αύξηση 232% στις καμένες εκτάσεις από τον μέσο όρο της ίδιας περιόδου. Μερικές από τις μεγαλύτερες πόλεις, όπως η Κατάνια και η Πεσκάρα, έχουν εκκενωθεί και ο απολογισμός για την σοβαρότητα των καταστροφών έχει ήδη αρχίσει.
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αντιμετωπίζει ακόμη μια πολιτική κρίση, καθώς οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Αττάλεια, στα Άδανα και κοντά στην θάλασσα του Μαρμαρά στρέφουν τα βλέμματα στις αντιδράσεις του, οι οποίες δεν αδυνατούν να ανταποκριθούν στην κρίση. Η Τουρκία παρουσιάζει μια αύξηση 820% σε καμένες εκτάσεις, και 206% σε συμβάντα πυρκαγιάς, γεγονός που απαιτεί αποτελεσματικά μέτρα αντίδρασης. Μερικές από τις πληγμένες περιοχές της Τουρκίας, όπως η Αττάλεια με τα καταγάλανα νερά της, αποτελούν σημαντικές πόλεις για τον τουρισμό, ο οποίος ήδη αντιμετωπίζει μια σημαντική μείωση λόγω της πανδημίας.
Τα δεδομένα αυτά παρουσιάζουν μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι Μεσογειακές χώρες βρίσκονται τυλιγμένες στις φλόγες και οι δασικές τους περιοχές βρίσκονται σε σημαντικό κίνδυνο. Η ένταση της κλιματικής αλλαγής έχει αυξηθεί, γεγονός που θέτει τον πλανήτη «στο κόκκινο». Ο κρατικός μηχανισμός της κάθε χώρας καλείται να ανταποκριθεί σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα σε καταστροφές οι οποίες λαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις.
Οι ακόλουθες πυρκαγιές και η κλιματική κρίση θα υπαγορεύσουν τα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν. Σίγουρα, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε μηχανισμούς διαχείρισης φυσικών καταστροφών και πιο συγκεκριμένα συστήματα αντιμετώπισης πυρκαγιών, καθώς και σε ενημερωμένες πηγές πληροφόρησης. Ο συνδυασμός δύναται να βελτιστοποιήσει τον κρατικό μηχανισμό λήψης αποφάσεων και να αποτρέψει περεταίρω φυσικές καταστροφές.
Στο άρθρο χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χαρτογραφικό υλικό από Sentinel Hub SEO Browser της εταιρείας Synergize.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
