Πυρκαγιές και κλιματική αλλαγή: Η νέα καθημερινότητα;
Τις τελευταίες μέρες, η προσοχή όλων έχει στραφεί στα πύρινα μέτωπα τα οποία εμφανίζονται διαρκώς ανά την χώρα. Οι πρόσφατες πυρκαγιές στην Αχαΐα και στην Ρόδο είναι δύο μόνο από τα παραδείγματα των φαινομένων που έχουν κυριεύσει την χώρα τις τελευταίες μέρες. Καθώς οι προβλεπόμενες θερμοκρασίες του Αυγούστου αυξάνονται, η προσοχή στρέφεται προς την σημασία της κλιματικής αλλαγής και – κατ’ επέκταση – το μέλλον του πλανήτη.
Οι δασικές εκτάσεις αποτελούν την φυσική ασπίδα έναντι των πλημμυρών, της διάβρωσης του εδάφους και της ευρύτερης αλλαγής του κλίματος, μιας και διαθέτουν τους δικούς τους τρόπους λειτουργίας, τους οποίους αδυνατούμε να αντιληφθούμε. Ο «πράσινος πλούτος» της Ελλάδας της επιτρέπει να έχει ένα μεσογειακό κλίμα ιδανικό για την ευημερία διάφορων μορφών ζωής.
Καθώς εντείνεται το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, οι πράσινες αυτές εκτάσεις γίνονται ολοένα πιο ευάλωτες και εκτεθειμένες στα στοιχεία της φύσης. Το μεσογειακό κλίμα χαρακτηρίζεται από πιο υψηλές θερμοκρασίες από το κλίμα της Βόρειας Ευρώπης, γεγονός που μετατρέπει τα δάση αυτά σε πιο ανθεκτικά και συνηθισμένα σε φαινόμενα πυρκαγιών. Ωστόσο, οι υψηλότερες θερμοκρασίες που παρατηρούνται ανά τον κόσμο και η γενικότερη ξηρασία αυξάνουν την συχνότητα και ένταση των πυρκαγιών, γεγονός που τις τοποθετεί κοντά στην κορυφή των πολιτικών θεμάτων προς επίλυση.
Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής έχει αρχίσει ήδη να είναι αισθητό και μη αδιάφορο. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως, οι πιο σπάνιες κατακρημνίσεις και η πιο θερμή μέση θερμοκρασία αέρα δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για εμφάνιση πυρκαγιάς, μιας ο συνδυασμός ξηραίνει την ατμόσφαιρα και την παγκόσμια χλωρίδα. Εάν συνυπολογιστούν η ένταση και ταχύτητα του αέρα καθώς και έτη ύπαρξης τεχνιτών συστημάτων καταστολής πυρκαγιών, το αποτέλεσμα είναι άκρως καταστροφικό και επικίνδυνο.
Περιβαλλοντολόγοι και μελετητές φυσικών καταστροφών υποστηρίζουν πως οι πυρκαγιές χρειάζονται τρείς σημαντικούς παράγοντες: πρώτον, το κατάλληλο θερμό κλίμα, δεύτερον, αρκετή καύσιμη ύλη, και τρίτον, μια σπίθα.
Οι δύο πρώτοι παράγοντες θεωρούνται άρρηκτα συνδεδεμένοι με την συχνή εμφάνιση πυρκαγιών. Η πιο εμφανής σύνδεση είναι με τις πιο υψηλές θερμοκρασίες αέρα που παρατηρούνται. Μετά από την Βιομηχανική Επανάσταση, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί κατά 1 βαθμό Κελσίου. Ο θερμός αέρας λειτουργεί ως σφουγγάρι, το οποίο απορροφά υγρασία από οποιαδήποτε επιφάνεια συναντά και ξηραίνει τις επιφάνειες. Όσο πιο θερμός και ξηρός ο αέρας, τόσο περισσότερη υγρασία μπορεί να συλλέγει εκθετικά.
Η ύπαρξη ξηρασίας στον αέρα εντείνει επίσης την ξηρασία του εδάφους. Η έλλειψη υγρασίας μετατρέπει το έδαφος σε ακατάλληλο μέρος για ανάπτυξη βλάστησης, η οποία μπορεί να απορροφήσει τις ακραίες εκφάνσεις της κάθε εποχής. Όταν δεν υπάρχει βλάστηση στο έδαφος, το μόνο που μπορεί να απορροφηθεί είναι η θερμότητα, η οποία επηρεάζει με την σειρά της και την ομαλή λειτουργία του κύκλου του νερού και βροχοπτώσεων.
Σύμφωνα με επιστήμονες, η περίοδος της ξηρασίας ενδέχεται επίσης να ‘αλλάξει’ και τις εποχές. Η θερμή περίοδος του καλοκαιριού δύναται να εισχωρήσει και στις αρχές του φθινοπώρου, και οι κρύες μέρες του χειμώνα είναι πιθανό να μειωθούν.
Ο χαρακτήρας των πυρκαγιών αλλάζει, γεγονός που τρομάζει τους ειδικούς, αλλά θεωρείται και αναμενόμενο. Οι ανθρώπινες ενέργειες έχουν σημαντική επίδραση στο περιβάλλον, το οποίο επιβαρύνεται και αδυνατεί να ανταπεξέλθει.
Η επίλυση του προβλήματος συμπεριλαμβάνει τρείς βασικούς πυλώνες: Πρώτον, έναν αποτελεσματικό κρατικό μηχανισμό διαχείρισης κλιματικών κρίσεων και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Δεύτερον, συνειδητή ανθρώπινη συμπεριφορά και προσπάθεια περιορισμού επιβλαβών ενεργειών. Και τρίτον, έγκυρες και ενημερωμένες πηγές ενημέρωσης οι οποίες θα χρησιμοποιούν χαρτογραφικά και δορυφορικά δεδομένα, τα οποία με την σειρά τους θα αξιοποιούνται ορθά.
Η προστασία του περιβάλλοντος είναι μακροχρόνια διαδικασία, η οποία εάν και έχει παραμεληθεί για δεκαετίες, και έχει θυσιαστεί στο όνομα των κερδών, βρίσκεται ξανά στο τραπέζι των κρίσιμων θεμάτων για πολιτική διαχείρηση.
Moneyreview.gr με πληροφορίες από National Geographic
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
