Ανακύκλωση αλουμινίου: Κρίσιμες επενδύσεις για τη βιωσιμότητα
Το αλουμίνιο είναι ένα μέταλλο που μπορεί να ανακυκλώνεται επ’ άπειρον. Κι όμως, το ποσοστό ανακύκλωσης στην Ελλάδα είναι ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. «Πρέπει κάθε χώρα να θέσει φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης, καθώς δεν μπορούμε να “χάνουμε” χρησιμοποιημένα κουτιά αλουμινίου που δεν επιστρέφουν στην αλυσίδα αξίας», εξηγεί στο Money Review ο Παναγιώτης Τσερόλας, επικεφαλής διεύθυνσης sustainability στην ELVAL. Αναλύοντας τα βήματα που έχει κάνει η εταιρεία στον τομέα της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας, σημειώνει πως την τελευταία πενταετία οι σχετικές επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής και αύξησης παραγωγικής δυναμικότητας ξεπέρασαν τα 600 εκατ. ευρώ.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτή τη στιγμή προέχει η υιοθέτηση μιας πλήρους και έξυπνης βιομηχανικής πολιτικής, με απώτερο στόχο την κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να γίνουν σημαντικές επενδύσεις σε τεχνολογίες και έρευνα, υποδομές, καινοτομία και προσωπικό με τις κατάλληλες δεξιότητες. «Έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα», τονίζει, όμως, ο κ. Τσερόλας.
Η Elval συμμετείχε πρόσφατα στην Παγκόσμια Σύνοδο για την κλιματική αλλαγή COP28 στο Ντουμπάι. Ποια ήταν η αφορμή της παρουσίας σας και σε ποιο πλαίσιο;
Κάθε διοργάνωση COP είναι μια σημαντική στιγμή για να τεθούν στόχοι και να παρθούν αποφάσεις για το κλίμα με επιρροή σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήταν κατ’ επέκταση πολύ σημαντικό για τη βιομηχανία αλουμινίου, και ειδικότερα για τον κλάδο παραγωγής και μεταποίησης κουτιών αλουμινίου για αναψυκτικά, μπύρες και ποτά, να βρεθεί στο Ντουμπάι και να θέσει επί τάπητος μια πολύ σημαντική πρόκληση: Πρέπει κάθε χώρα να θέσει φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης, καθώς δεν μπορούμε να «χάνουμε» χρησιμοποιημένα κουτιά αλουμινίου που δεν επιστρέφουν στην αλυσίδα αξίας. Το αλουμίνιο είναι ένα μέταλλο που μπορεί να ανακυκλώνεται για πάντα. Το 70% του αλουμινίου που έχει παραχθεί ποτέ βρίσκεται ακόμα σε χρήση. Η δε ανακύκλωση του σκραπ απαιτεί μόλις το 5% της ενεργειακής δαπάνης που χρειάζεται η παραγωγή νέου πρωτόχυτου αλουμινίου από βωξίτη. Με άλλα λόγια, η ανακύκλωση σε κάθε χώρα είναι έμμεσος δείκτης για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που μπορούμε να αποσοβήσουμε. Όσο πιο αποτελεσματικά ανακυκλώνουμε, τόσο πιο θετική είναι η συνεισφορά μας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
Η Elval, ο τομέας έλασης αλουμινίου της ElvalHalcor, μαζί με κορυφαίες βιομηχανίες μεταποίησης και ανακύκλωσης αλλά και παραγωγούς κουτιών αλουμινίου, δεσμεύτηκε για καινοτομία στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη βιώσιμων προϊόντων. Παράλληλα τέθηκε ένα κάλεσμα προς τα κράτη να οργανώσουν αποτελεσματικά συστήματα συλλογής χρησιμοποιημένων κουτιών αλουμινίου. Έως το 2030 θα πρέπει τουλάχιστον το 80% των συσκευασιών να συλλέγεται και έως το 2050 θα πρέπει οι συσκευασίες να συλλέγονται στο 100%. Ήδη σήμερα υπάρχουν χώρες που προσεγγίζουν το 99%, έχοντας βάλει σε εφαρμογή έξυπνα συστήματα εγγυοδοσίας συσκευασιών (DRS), τα οποία συμβάλλουν σε ψηλά ποσοστά συλλογής και ανακύκλωσης με αποτέλεσμα την παραγωγή προϊόντων μικρότερου αποτυπώματος άνθρακα. Η λειτουργία των συστημάτων αυτών βασίζεται στην απόδοση ενός αντίτιμου από τον αγοραστή, το οποίο και του αποδίδεται πίσω με την επιστροφή της συσκευασίας. Στη χώρα μας εκκρεμεί ακόμα η θεσμοθέτηση ενός τέτοιου συστήματος εγγυοδοσίας, με αποτέλεσμα το ποσοστό ανακύκλωσης να παραμένει από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη.
Πώς προσεγγίζει η Elval την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία;
Την τελευταία πενταετία η Elval υλοποίησε επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής και αύξησης παραγωγικής δυναμικότητας που ξεπέρασαν τα 600 εκατ. ευρώ. Έχοντας θέσει ως προτεραιότητα την ανακύκλωση του αλουμινίου καταφέραμε να τριπλασιάσουμε το ποσοστό χρήσης σκραπ αλουμινίου στα προϊόντα μας, σε σύγκριση με το 2019, ξεπερνώντας για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τους 100.000 τόνους ανακυκλωμένου εξωτερικού σκραπ. Για να πετύχουμε αυτήν τη σημαντική αύξηση, χρειάστηκε να επενδύσουμε τόσο σε υποδομές (φούρνους) τελευταίας τεχνολογίας για την περιβαλλοντικά υπεύθυνη ανακύκλωση, όσο και σε «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης σκραπ.
Επιδιώκουμε συνεχώς συνεργασίες με όλη την αλυσίδα αξίας, από προμηθευτές και πελάτες μέχρι τους τελικούς καταναλωτές, για να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις εκπληκτικές ιδιότητες αυτού του μετάλλου και να το αναδείξουμε ως το κατεξοχήν υλικό της κυκλικής οικονομίας.
Πώς εντάσσεται η ανακύκλωση στη συνολική στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης της Elval;
Για εμάς η βιωσιμότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική και παραγωγική μας ανάπτυξη. Όταν μιλάμε λοιπόν για το μέλλον, μιλάμε για ανθεκτικότητα αλλά και για θετική συνεισφορά και προστιθέμενη αξία προς όλους τους συμμετόχους. Οι προκλήσεις είναι πολλές, με μεγαλύτερη όλων την κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, στην Elval έχουμε το προνόμιο αλλά και την ευθύνη, να στηρίζουμε το μέλλον μας πάνω σε ένα μέταλλο που ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις παγκόσμιες μεγατάσεις για την πράσινη μετάβαση. Από τα υλικά συσκευασίας αναψυκτικών και τροφίμων στην ηλεκτροκίνηση και από τις κατασκευές υψηλής ενεργειακής απόδοσης έως τις ΑΠΕ. Το εύρος των εφαρμογών του αλουμινίου και το περιθώριο καινοτομίας σε υπάρχουσες και νέες προϊοντικές λύσεις δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης. Αυτό θέτει για εμάς ψηλά τον πήχη. Ως εκ τούτου, έχουμε διαμορφώσει και υλοποιούμε μια στρατηγική που περιλαμβάνει τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και την ενεργειακή μετάβαση, την ασφάλεια, υγεία και εξέλιξη των ανθρώπων μας, την υπεύθυνη και σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση και την υπευθυνότητα στην προμηθευτική μας αλυσίδα. Για όλα αυτά αναζητούμε συνεχώς νέες τεχνολογίες και καλές πρακτικές, στα πρότυπα του ψηφιακού μετασχηματισμού και της Βιομηχανίας 4.0, ενώ στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η πιστοποίησή μας στα πρότυπα βιωσιμότητας του ASI (Aluminium Stewardship Initiative), ενός διεθνούς οργανισμού για την υπεύθυνη παραγωγή προϊόντων αλουμινίου, την οποία ανανεώσαμε μάλιστα φέτος σύμφωνα με τα νέα, ακόμα πιο απαιτητικά πρότυπα.
Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον και οι γεωπολιτικές εντάσεις των τελευταίων ετών κατά πόσο έχουν επηρεάσει τις οικονομικές επιδόσεις της ElvalHalcor, ιδίως όσον αφορά την αύξηση των εσόδων και την κερδοφορία;
Το τελευταίο διάστημα οι προκλήσεις στη βιομηχανία είναι πολυεπίπεδες. Το αντίξοο μακροοικονομικό περιβάλλον, οι πληθωριστικές πιέσεις και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, οι εντεινόμενες γεωπολιτικές εντάσεις καθώς και οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες αστάθειας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Elval δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάζεται από το ευρύτερο οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον. Θα έλεγα όμως πως αυτό ήταν το μεγάλο στοίχημα για εμάς αυτήν την τελευταία πενταετία: Να είμαστε καλά τοποθετημένοι στις ευκαιρίες και ανθεκτικοί στους κραδασμούς. Όταν το περιβάλλον είναι δυναμικό και ευμετάβλητο, το να μπορείς να προσαρμόζεσαι και να ανταποκρίνεσαι σημαίνει να έχεις στέρεη βάση, εν προκειμένω παραγωγική και τεχνολογική, εξωστρέφεια και στιβαρή στρατηγική με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Σε αυτό το πλαίσιο, είχαμε ουσιαστική συνεισφορά στη μεταποιητική βιομηχανία της χώρας. Με πωλήσεις που ξεπέρασαν τα 3,7 δισ. ευρώ το 2022 (ενοποιημένα στοιχεία ElvalHalcor) και αξία εξαγωγών 2,6 δισ. ευρώ, η εταιρία κατάφερε, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, να έχει 8,3% μερίδιο εξαγωγών των βιομηχανικών προϊόντων της Ελλάδας και συνολική συνεισφορά σε αξία παραγωγής που έφτασε στο 0,7% του ΑΕΠ. Η εξαιρετική μας επίδοση το 2022, όσο και η πορεία μας το 2023, με ισχυρή οργανική κερδοφορία (a-EBITDA) στα 189,7 εκ. ευρώ (9Μ’23) και παράλληλη μείωση στα επίπεδα του δανεισμού, αποτελούν δείκτες της ευελιξίας, της προσαρμοστικότητας αλλά και της σταθερότητας και δυναμικής της ElvalHalcor.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή βιομηχανία στον διεθνή ανταγωνισμό; Ποιες είναι οι στρατηγικές που θα ενίσχυαν την ανταγωνιστικότητα της;
Απαιτείται μια ολοκληρωμένη και έξυπνη βιομηχανική πολιτική καθώς είμαστε σε μια εποχή υψηλών απαιτήσεων, κρίσιμων προσαρμογών αλλά και πολλών δυνατοτήτων. Η πορεία της Ευρώπης και του κόσμου προς μια κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, με κόμβους τη σημαντική μείωση εκπομπών έως το 2030 και την κλιματική ουδετερότητα το 2050, είναι αδιαπραγμάτευτη όσο και εξαιρετικά δύσκολη. Για να αναπτυχθούν νέα προϊόντα και βιώσιμες λύσεις και να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής μεταποιητικής βιομηχανίας σε διεθνές επίπεδο, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις σε τεχνολογίες και έρευνα, σε σύγχρονες υποδομές, σε καινοτομία και σε ανθρώπινο δυναμικό με υψηλή εξειδίκευση.
Έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα: Η Ευρωπαϊκή βιομηχανία, αλλά και ειδικότερα η Elval, έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις για να διαφυλάξουν τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητά τους. Θα πρέπει αυτές οι προσπάθειες να ενισχυθούν και να αποκτήσουν κίνητρα και θεσμική υποστήριξη.
Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, ιδίως στα θέματα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με τις αλλαγές στον μηχανισμό διασυνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM) αλλά και στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS), που αναμένεται να ασκήσουν πιέσεις για επενδύσεις με στόχο τη μείωση των εκπομπών. Απαιτούνται όμως περισσότερα κίνητρα και κατάλληλες πολιτικές και θεσμικό πλαίσιο, ιδίως για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν τον διεθνή ανταγωνισμό σε ότι αφορά την ενέργεια και το συνολικό κόστος της μείωσης των εκπομπών.
Διαβάστε επίσης:
Coca-Cola: Πώς θα ελαχιστοποιήσει τις συσκευασίες των προϊόντων της
Νέες διαβουλεύσεις για το «τέλος των πλαστικών»
Τέλος τα παλιά κινητά στο συρτάρι: Πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην ανακύκλωση συσκευών
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
