Δεν υπάρχει πλέον άλλη επιλογή: Γιατί η Ευρώπη είναι εγκλωβισμένη στο ρωσικό φυσικό αέριο
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται, οι ηγέτες της Ευρώπης δέχονται ολοένα και περισσότερες πιέσεις για να αυξήσουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τερματίζοντας την εξάρτηση πολλών δεκαετιών από την ρωσική ενέργεια.
Ανάλυση όμως των 10 κορυφαίων παραγωγών δείχνει πόσο δύσκολο είναι το εγχείρημα αυτό, χωρίς η Ευρώπη να χρειαστεί να βάλει αυστηρούς περιορισμούς στη βιομηχανία ως προς την κατανάλωση ενέργειας, σε μία εξέλιξη που θα έπληττε την ανάπτυξη. Η Ε.Ε. εισάγει περίπου το 30% του πετρελαίου της και το 40% του φυσικού αερίου της από την Ρωσία, πληρώνοντας στη Μόσχα περί τα 850 εκατ. δολάρια ημερησίως με βάση τις υφιστάμενες τιμές για να ρέουν οι ρωσικοί υδρογονάνθρακες.
Η διακοπή του ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Και ακόμη περισσότερο του ρωσικού φυσικού αερίου. Η Gazprom παρήγαγε 540 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου πέρυσι, περισσότερα από αυτά που παρήγαγαν από κοινού BP, Shell, Chevron, ExxonMobil και Saudi Aramco, σύμφωνα με στοιχεία της Wood Mackenzie. Από αυτά, 331 δισ. κυβικά μέτρα καταναλώθηκαν στην Ρωσία και 168 δισ. διοχετεύθηκαν στην Ευρώπη. Στέλεχος της Wood Mackenzie ανέφερε ότι η αντικατάσταση του παραπάνω όγκου είναι «αδύνατη», εφόσον η παραγωγή στα περισσότερα κοιτάσματα φυσικού αερίου που υπάρχουν σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκεται στο μέγιστο σημείο της. «Δεν υπάρχει πλέον τίποτε που θα μπορούσε να την αντικαταστήσει».
Σε αντίθεση με τη βιομηχανία πετρελαίου, όπου μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Σαουδική Αραβία, κρατούν την επιπλέον παραγωγική τους ικανότητα για να εξισορροπήσουν την αγορά σε περίπτωση αιφνίδιας διακοπής της προσφοράς, η βιομηχανία φυσικού αερίου λειτουργεί στη μέγιστη παραγωγική της ικανότητα.
Eπίσης, το φυσικό αέριο είναι πιο δύσκολο να μεταφερθεί σε σχέση με το πετρέλαιο, εφόσον για να περάσει από την παραγωγή στην κατανάλωση χρειάζεται αγωγό ή εγκατάσταση για LNG και συνεπώς απαιτούνται τεράστιες επενδύσεις.
Η κρατική εταιρεία του Ιράν, ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου μετά τη Gazprom, παρήγαγε 291 δισ.κυβικά μέτρα το 2021, εκ των οποίων τα 280 δισ. καταναλώθηκαν στο Ιράν, σύμφωνα με στοιχεία της Wood Mackenzie. H άρση των κυρώσεων θα μπορούσε να ανοίξει την πρόσβαση σε περισσότερο ιρανικό αργό, όμως και πάλι αυτό θα απαιτούσε νέες εξαγωγικές εγκαταστάσεις, οι οποίες θα χρειαστούν χρόνια για να υλοποιηθούν. Αντίθετα, η Ρωσία διαθέτει τεράστιες υποδομές στην εσωτερική αγορά της και συνεπώς μπορεί να μεταφέρει το φυσικό αέριο και στον υπόλοιπο κόσμο.
Πέραν της Ρωσίας, οι μοναδικοί προμηθευτές φυσικού αερίου μέσω αγωγών προς την Ευρώπη είναι η Νορβηγία, το Αζερμπαϊτζάν, η Λιβύη και η Αλγερία, όπου η κρατική Sonatrach έστειλε 34 δισ. κυβικά μέτρα μέσω αγωγού στην Ισπανία και στην Ιταλία πέρυσι.
Το Oxford Institute for Energy Studies εκτιμά ότι η Νορβηγία θα μπορούσε να αυξήσει τις εξαγωγές της κατά 5 δισ. κυβικά μέτρα και το Αζερμπαϊτζάν κατά 3 δισ. κυβικά μέτρα. Οι ΗΠΑ, ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγός LNG μετά την Αυστραλία και το Κατάρ, έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα βοηθήσουν την Ε.Ε. να εξασφαλίσει επιπλέον 15 δισ. κυβικά μέτρα το 2022 και περισσότερο στο μέλλον, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσουν την ποσότητα.
Για να αντικαταστήσει όλη την ποσότητα φυσικού αερίου που φθάνει στην Ευρώπη με αγωγούς, η Ε.Ε θα χρειαζόταν 112 εκατ. τόνους LNG ετησίως, ποσότητα αντίστοιχη με το ένα-τρίτο της σημερινής παγκόσμιας αγοράς LNG, σύμφωνα με τη Bernstein Research.
moneyreview.gr με πληροφορίες από FT
Διαβάστε επίσης:
Πυρηνικά καύσιμα από τη Ρωσία: Το άλλο ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης
Το ευρωπαϊκό δίλημμα για το ρωσικό φυσικό αέριο
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News