Γιατί ο Καναδάς δεν είναι οικονομικός γίγαντας;

Κατά χερσαία μάζα, ο Καναδάς, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο, με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή. Έχει αποδεδειγμένα, τα τρίτα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου και είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου — αλλά διαθέτει επίσης μεγάλα κοιτάσματα ορυκτών πόρων ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Και, φυσικά, συνορεύει με τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Αλλά παρά τα παραπάνω, δεν πρωτοστατεί στην διεθνή οικονομική σκηνή. 

Από κάθε άποψη, η γεωγραφική θέση του Καναδά υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να είναι μια οικονομική δύναμη. Λίγοι όμως λαμβάνουν υπόψη αυτή την παράμετρο, όταν αναφέρονται στην οικονομία. Με την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης, η οικονομία του κατατάσσεται στην 15η θέση παγκοσμίως ως προς το μέγεθος, πίσω από χώρες όπως η Τουρκία, η Ιταλία και το Μεξικό. Ο ΟΟΣΑ έχει προβλέψει ότι η αύξηση του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος του Καναδά έως το 2060 θα είναι η χαμηλότερη μεταξύ των προηγμένων χωρών, αναφέρουν οι Financial Times.

Ο Καναδάς γνώρισε άνθηση στις αρχές του 20ου αιώνα. Oικισμοί αναπτύχθηκαν, η εκβιομηχάνιση βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, επενδύσεις εισέρρευσαν από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Το 1904 ο Wilfrid Laurier, τότε πρωθυπουργός, προέβλεψε ότι «ο 20ος αιώνας θα είναι ο αιώνας του Καναδά και της καναδικής ανάπτυξης».

Ωστόσο, αντί για την ανάπτυξη, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήρθαν περίοδοι υψηλού πληθωρισμού, αύξησης των ελλειμμάτων και χαμηλών τιμών των εμπορευμάτων. Η πρόβλεψη του Laurier δεν βγήκε αληθινή για τον περασμένο αιώνα και μέχρι στιγμής δεν ισχύει ούτε για τον 21ο: η έκθεση της PwC, The World in 2050, προβλέπει ότι ο Καναδάς  θα πέσει στην 22η θέση της παγκόσμιας οικονομικής κατάταξης μέχρι τα μέσα του αιώνα.

Υπάρχουν δυνατότητες, αλλά υπάρχουν και εμπόδια

Η χαμηλή παραγωγικότητα βρίσκεται στο επίκεντρο των αναπτυξιακών προκλήσεων της χώρας. Ένας Καναδός εργάτης παράγει σε μια ώρα  λίγο περισσότερο από το 70% από ό,τι μπορεί ένας Αμερικανός, με βάση τα στοιχεία του 2022. Πολλοί θα περίμεναν ότι η πλούσια σε πόρους οικονομία θα ωφελούνταν από την παγκοσμιοποίηση, αλλά στην πραγματικότητα η σχετική παραγωγικότητα της εργασίας της έχει υποχωρήσει από το 2000.

Ο Καναδάς έχει επιδιώξει επιθετικά συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου. Αυτή τη στιγμή είναι το μόνο έθνος της G7 που έχει τέτοιες συμφωνίες σε ισχύ με όλα τα άλλα μέλη των εφτά. Αλλά δεν μπόρεσε να το εκμεταλλευτεί αυτό. «Δύο από τους βασικούς μοχλούς ανάπτυξης της οικονομίας του παρελθόντος – οι φυσικοί πόροι και η μεταποίηση – δυσκολεύτηκαν να αναπτυχθούν τα τελευταία χρόνια, λόγω του συνδυασμού ενός πιο επαχθούς ρυθμιστικού πλαισίου και του αυξημένου ανταγωνισμού από το εξωτερικό», λέει ο Stephen Brown, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος της Βόρειας Αμερικής στην Capital Economics.

Ερευνητές στο Κέντρο Παραγωγικότητας και Ευημερίας του HEC Montreal υποστηρίζουν ότι η καναδική βιομηχανία δεν είναι αρκετά ισχυρή για να είναι ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο. Πράγματι, το τεράστιο μέγεθος, η ορεινή τοποθεσία και η νομοθεσία της χώρας μπορεί να εμποδίσουν τον ανταγωνισμό, τις επενδύσεις και την καινοτομία μεταξύ των εταιρειών της. Το Επιχειρηματικό Συμβούλιο της Αλμπέρτα εκτιμά ότι αυτοί οι εσωτερικοί φραγμοί στο εμπόριο ισοδυναμούν με δασμούς 6,9% στα αγαθά. 

Είναι οι μετανάστες η λύση; 

Παράλληλα ο Καναδάς έχει μια από τις χαμηλότερες πυκνότητες πληθυσμού στον κόσμο. Το ποσοστό γεννήσεών του μειώνεται απότομα και δεν έχει αρκετό κόσμο για να αξιοποιήσει τις οικονομικές του δυνατότητες. Οι προτεραιότητες μπορεί επίσης να είναι διαφορετικές από εκείνες άλλων χωρών. Ο Καναδάς κατατάσσεται ψηλά στους δείκτες υγείας, εκπαίδευσης και ικανοποίησης από τη ζωή. Οι κορυφαίες πόλεις του, το Κάλγκαρι, το Βανκούβερ και το Τορόντο, θεωρούνται από τις καλύτερες στον κόσμο για διαμονή. Και η χώρα κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των κορυφαίων προορισμών για μετανάστες.

Η ελκυστικότητα του Καναδά ως τόπου διαμονής και το άνοιγμα του στη μετανάστευση σημαίνει ότι υπάρχει περιθώριο να αντιστραφούν τα δημογραφικά του προβλήματα. Πέρυσι, πέτυχε τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης του πληθυσμού σε περισσότερα από 60 χρόνια, εν μέρει λόγω των προσπαθειών της κυβέρνησης να προσελκύσει μετανάστες. Η κλιματική μετάβαση αυξάνει ήδη τη ζήτηση για τους τεράστιους πόρους χαλκού και νικελίου. Το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής θα ανοίξει νέες εμπορικές ευκαιρίες για τον βόρειο Καναδά.

Αναμφίβολα ο καναδικός τρόπος ζωής είναι περιζήτητος σε όλο τον κόσμο, ωστόσο, όσο συνεχίζονται οι τρέχουσες τάσεις στην παραγωγικότητα, το βιοτικό επίπεδο θα πέσει και η τεράστια οικονομική δυναμική του Καναδά θα παραμείνει λανθάνουσα. Αυτό δεν θα ήταν ευχάριστο για τους χιλιάδες που μετακινούνται εκεί αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία.

moneyreview.gr 

Διαβάστε επίσης: 

Η πτώση μιας υπερδύναμης του επιχειρείν – Πού εξαφανίστηκαν οι μεγάλες ιαπωνικές εταιρείες

Κούβα: Αποστολή της Λέσχης του Παρισιού για αναδιάρθρωση χρέους

Πώς το στοίχημα των 124 δισ. δολαρίων για τη «σωτηρία» της λίρας, στοιχειώνει τώρα την Τουρκία 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News