Τι υποστηρίζουν οι τράπεζες για τις προμήθειες και το πρόστιμο της Επ. Ανταγωνισμού
Αποτέλεσμα συμβιβασμού προκειμένου να αποφευχθεί μια πολύμηνη δικαστική αντιδικία αποτελεί σύμφωνα με τις τράπεζες η αποδοχή της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την επιβολή προστίμου, αλλά και η συναίνεση για μείωση της προμήθειας DAF (Direct Access Fee) που επιβαρύνει την ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας. Αυτό υποστηρίζουν οι τράπεζες οι οποίες επέμειναν ότι δεν παρέβησαν τους κανόνες ανταγωνισμού με τη μορφή της κατάρτισης συμφωνίας για καθορισμό τιμών, προκρίνοντας έτσι την διαδικασία διευθέτησης για το σκέλος που αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους.
Οι τράπεζες αιτιολόγησαν την ανταλλαγή πληροφοριών στο πλαίσιο ανάγκης θεσμικού διαλόγου με τη VISA και τη Mastercard με αφορμή την αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης συγκεκριμένων συναλλαγών, κυρίως σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και στο πλαίσιο εποπτικού διαλόγου για χρεώσεις με την ΤτΕ και σε καμία περίπτωση όπως υποστήριξαν δεν υπήρξε συντονισμός για καθορισμό τιμολογίου.
Απόδειξη ότι δεν υπήρξε συμφωνία για το ύψος της προμήθειας DAF μεταξύ τους, αποτελεί όπως σημειώνουν το μεγάλο εύρος της τιμολόγησης ανά συναλλαγή, που κυμάνθηκε μεταξύ 2 και 3 ευρώ για τις συστημικές τράπεζες, τη στιγμή που άλλος πάροχος μη τραπεζικός χρεώνει προμήθεια ανάληψης μετρητών σε όλους τους καταναλωτές σχεδόν 4 ευρώ, δηλαδή 25-35% υψηλότερα από τις τράπεζες. Όπως δεικτικά σημειώνουν αρμόδιες πηγές με την περίπτωση αυτή η ΕΑ ούτε ασχολήθηκε για συλλογή στοιχείων το 2019, ούτε επέβαλε κάποια μείωση.
Με την ένταξη στη διαδικασία διευθέτησης διαφόρων η υπόθεση κλείνει οριστικά και αποτρέπεται μια μακρά αντιδικία, με όλα τα σχετικά αρνητικά αποτελέσματα. Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι ο τελικός συμβιβασμός αποτελεί μια θετική εξέλιξη, τόσο για τις τράπεζες όσο και για την ΕΑ. Χωρίς συμβιβαστική λύση η υπόθεση θα οδηγείτο στην ακροαματική διαδικασία. Σε αυτή την περίπτωση, θα απαιτούνταν επιπλέον 9-12 μήνες για την έκδοση απόφασης. Καθώς οι αιτιάσεις στηρίζονται σε αμφιλεγόμενα στοιχεία είναι βέβαιο ότι την απόφαση θα ακολουθούσε η άσκηση έφεσης, η εκδίκαση της οποίας θα απαιτούσε επιπλέον 12-18 μήνες.
Στην επιχειρηματολογία που ανέπτυξαν οι τράπεζες υποστήριξαν ότι η προμήθεια DAF αποτελεί μια παγκόσμια τραπεζική πρακτική και καλύπτει το κόστος της υπηρεσίας, δηλαδή την επένδυση σε μηχανήματα ΑΤΜ, ενοίκιο χώρων εκτός τραπεζικού καταστήματος, συστήματα ασφαλείας, κόστος εφοδιασμού με χαρτονομίσματα κλπ). Αφορά δε τρίτους, που είναι πελάτες άλλων τραπεζών και κάνουν ευκαιριακή χρήση των ΑΤΜs άλλης τράπεζας. Τα 2/3 αυτών των συναλλαγών αφορούν αλλοδαπούς καταναλωτές, δηλαδή τουρίστες που κάνουν χρήση των ΑΤΜs καθώς έχουν κάρτες ξένων τραπεζών, π.χ. Ολλανδός κάνει ανάληψη με κάρτα ING από ΑΤΜ ελληνικής τράπεζας. Στη βάση αυτή όπως εξηγούν δεν ελέγχθηκε από την ΕΑ η επιβολή του, καθώς δεν είναι παράνομη, αλλά η ταυτόχρονη εφαρμογή του από τις τράπεζες το καλοκαίρι του 2018. Επομένως, από το μέτρο που επέβαλε η ΕΑ, δηλαδή την μείωση της προμήθειας ανάληψης μετρητών, επωφελείται ένας σχετικά μικρός αριθμός Ελλήνων καταναλωτών, συγχρόνως όμως μειώνεται το τουριστικό συνάλλαγμα – με τη μορφή προμήθειας ανάληψης μετρητών – που έρχεται στη χώρα. Η απώλεια συναλλαγματικών εισροών υπολογίζεται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ το χρόνο.
Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια επιχειρηματολογία την περίοδο εκείνη το τραπεζικό σύστημα δραστηριοποιούνταν σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, με κόκκινα δάνεια μεγάλου ύψους και ισχυρές πιέσεις από τις εποπτικές αρχές, εντός και εκτός Ελλάδος, να διαφοροποιήσουν τις πηγές εσόδων τους γιατί τα έσοδα από τόκους, με σχεδόν μηδενικά τότε επιτόκια, έβαιναν μειούμενα. Ενδεικτικό όπως σημειώνουν είναι ότι στις τράπεζες της ευρωζώνης, το ποσοστό των εσόδων από προμήθειες είναι διπλάσιο των ελληνικών και συγκεκριμένα, 31% έναντι 16%.
Προς επίρρωση της επιχειρηματολογίας ότι δεν υπάρχει εναρμονισμένη πρακτική, τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι στο πλαίσιο της έρευνας της ΕΑ εξετάστηκαν περίπου 50 χρεώσεις προμηθειών, για τις οποίες δεν προέκυψαν στοιχεία για καμία άλλη ώστε να δικαιολογείται η μείωσή της. Οι χρεώσεις αυτές εντοπίστηκαν σε αλληλογραφία της ΕΕΤ με τις τράπεζες, καθώς η ΕΕΤ συγκέντρωνε στοιχεία, ώστε να υπάρξει σχετικός εποπτικός διάλογος με την ΤτΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕΤ είχε διοργανώσει και ειδική συνάντηση στην οποία συμμετείχαν ανώτατα στελέχη της ΤτΕ και οι διοικήσεις των 4 συστημικών τραπεζών.
Εν τω μεταξύ όπως υποστηρίζουν οι τράπεζες έχουν επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, ενώ έχουν αλλάξει και οι συναλλακτικές συνήθειες των πελατών, με ποσοστό άνω του 95% των συναλλαγών να γίνεται ήδη ψηφιακά.
Με αυτόν τον τρόπο, οι συναλλαγές έχουν γίνει απλούστερες και πιο γρήγορες, κάτι που έχει μια μικρή επιβάρυνση στη συναλλαγή, αλλά πολύ μεγαλύτερο όφελος για τους πελάτες, καθώς δεν χρειάζεται επίσκεψη σε κατάστημα για όλο και περισσότερες συναλλαγές, ακόμα και για προϊόντα καταθέσεων και χορηγήσεων, και η δυνατότητα ηλεκτρονικών συναλλαγών παρέχεται ολόκληρο το 24ωρο και όχι με ωράριο καταστήματος.
Η απόφαση της Επ. Ανταγωνισμού
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού αποφάσισε την επιβολή προστίμων συνολικού ύψους 41.756.180,10 ευρώ σε πέντε τραπεζικά ιδρύματα και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών.
Η απόφαση αφορά ελέγχους που έγιναν το 2018 από την ΕΑ επί των συνεκδικαζόμενων υποθέσεων (α) αυτεπάγγελτης έρευνας της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (εφεξής «ΓΔΑ») στην αγορά της παροχής τραπεζικών υπηρεσιών, και ειδικότερα στις επιμέρους αγορές της λιανικής και επιχειρηματικής τραπεζικής, της έκδοσης και αποδοχής καρτών, καθώς και στις αγορές διατραπεζικών συστημάτων, υπηρεσιών πληρωμών και ηλεκτρονικών συναλλαγών και (β) αυτεπάγγελτης έρευνας της ΓΔΑ, κατόπιν καταγγελίας, στις αγορές της παροχής υπηρεσιών πληρωμών, έκδοσης και αποδοχής καρτών, παροχής υπηρεσιών εμπορικού δικτύου συναλλαγών μέσω ηλεκτρονικών και άλλων τερματικών μηχανημάτων, παροχής υπηρεσιών επεξεργασίας των δεδομένων που σχετίζονται με την αποδοχή των καρτών και διατραπεζικών συστημάτων, προκειμένου να διερευνηθεί τυχόν παράβαση των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3959/2011 περί «Προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού», ως ισχύει, καθώς και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «ΣΛΕΕ»).
Τα πρόστιμα που επέβαλε η ΕΑ είναι ανάλογα με το σχετικό κύκλο εργασιών, ως ακολούθως:
- Τράπεζα Πειραιώς: 12.993.482,86 €
- Εθνική Τράπεζα: 9.978.799,18 €
- Alpha Bank: 9.110.682,91 €
- Eurobank: 7.976.790,63 €
- Attica Bank: 143.181,65 €
- ΕΕΤ: 1.553.242,87 €
Παράλληλα υποχρεώνει τις προαναφερόμενες επιχειρήσεις να μειώσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024 το ύψος της προμήθειας DAF ανά συναλλαγή ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ με τη χρήση καρτών που έχουν εκδοθεί από άλλα ιδρύματα, ώστε αυτό να διαμορφωθεί κατ’ ανώτατο όριο ως ακολούθως:
- Τράπεζα Πειραιώς: έως το ύψος των 2,00 €, από το ισχύον ποσό των 3,00 €,
- Εθνική Τράπεζα: έως το ύψος των 1,90 €, από το ισχύον ποσό των 2,60 €,
- Alpha Bank: έως το ύψος των 1,80 €, από το ισχύον ποσό των 2,50 €,
- Eurobank: έως το ύψος των 1,80 €, από το ισχύον ποσό των 2,50 €,
- Attica Bank: έως το ύψος των 1,50 €, από το ισχύον ποσό των 2,00 €.
Διαβάστε επίσης:
Επ. Ανταγωνισμού: Πρόστιμα 41,7 εκατ. ευρώ σε 5 τράπεζες και την ΕΕΤ
Κ. Σκρέκας: Τα πρόστιμα στις τράπεζες επιβεβαιώνουν την αποφασιστικότητα της Πολιτείας
Μείωση χρέωσης για ανάληψη από ΑΤΜ άλλης τράπεζας
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
