Δάνεια ύψους 33 δισ. θα μοχλεύσει το Ταμείο Ανάκαμψης

Πιστωτική επέκταση 5% σε ετήσια βάση θα προέλθει τα προσεχή χρόνια από την κινητοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα μοχλεύσει δάνεια ύψους 33 δισ. ευρώ. Αυτό προέβλεψε ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank Βασίλης Ψάλτης μιλώντας στο πλαίσιο της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε το ΙΟΒΕ σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα με αφορμή την παρουσίαση της Έκθεσης “World Bank – Europe and Central Asia Regional Economic Update: Data, Digitalization, and Governance”, που περιλαμβάνει τις προβλέψεις του Οργανισμού για την παγκόσμια ανάπτυξη την προσεχή διετία. 

Ο CEO της Alpha Βασίλης Ψάλτης εκτίμησε ότι συνολικά τα 31 δισ. ευρώ που έρθουν στη χώρα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα κινητοποιήσουν επενδύσεις 57 δισ. ευρώ, καθώς τόσο το σκέλος των δανείων όσο και το σκέλος των επιδοτήσεων, προϋποθέτει κεφάλαια με τη μορφή ίδιας συμμετοχής από την πλευρά των επιχειρήσεων. Εάν στα 31 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης προστεθούν και τα κονδύλια ύψους 41 δισ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ, οι διαθέσιμοι πόροι θα ανέλθουν στα 72 δισ. ευρώ, χωρίς σε αυτά να περιλαμβάνεται η ιδιωτική συμμετοχή, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την ισχυρή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ο κ. Ψάλτης εκτίμησε ότι υπάρχουν επενδυτικά σχέδια που μπορούν να κινητοποιήσουν άμεσα το ένα τρίτο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ «σημαντική δουλειά θα πρέπει να γίνει» προκειμένου να διαμορφωθούν οι συνθήκες για την απορρόφηση των υπόλοιπων κεφαλαίων που θα έρθουν στη χώρα μας, είτε με την μορφή δανείων είτε με τη μορφή επιδοτήσεων. Υπενθυμίζεται ότι τα 31 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης αφορούν σε 18 δισ. ευρώ με τη μορφή επιδοτήσεων και άλλα 13 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων, τα οποία θα απαιτήσουν ίδια κεφάλαια από την πλευρά των επιχειρήσεων της τάξης του 20%, ενώ στο 30% – 40% διαμορφώνεται ο τραπεζικός δανεισμός για την χρηματοδότηση των έργων που θα επιλεγούν. 

Μοναδική ευκαιρία το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 

Ο κ. Ψάλτης αναφέρθηκε στη σημαντική ευκαιρία που συνιστά για την Ελλάδα το RRF, όχι μόνον για την υπέρβαση των συνεπειών της πανδημίας αλλά και για τον οικονομικό, τεχνολογικό και θεσμικό μετασχηματισμό της χώρας. Σημείωσε ότι η σωστή αξιοποίηση του συνολικού πακέτου των Ευρώ 72  δισ. (Ευρώ 18 δισ. επιδοτήσεις και Ευρώ 13 δισ. δάνεια καθώς και τα Ευρώ 41 δισ. του ΕΣΠΑ 2021-2027), μπορεί να επιφέρει πρόσθετη ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 1 με 1,2 μονάδες και,  επιπλέον, 180.000 – 200.000 θέσεις εργασίας.

Σε αυτή την προσπάθεια, ο ρόλος των Τραπεζών είναι καθοριστικός μέσω της διασφάλισης των προτεραιοτήτων του προγράμματος (πράσινη οικονομία, digital, εξωστρέφεια, καινοτομία, μεγέθυνση των επιχειρήσεων), της ορθής πιστωτικής αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων, της παροχής συμβουλών προς τις επιχειρήσεις για τη διαμόρφωση και ωρίμανση των επενδυτικών τους σχεδίων και,  βεβαίως, της κινητοποίησης κεφαλαίων καθώς η συμμετοχή των ιδίων κεφαλαίων που θα πρέπει να προκύψει από τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι πάρα πολύ σημαντική, άρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι αρκετές επιχειρήσεις που θα θελήσουν με σοβαρό τρόπο να συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα με επενδυτικό σχέδιο θα πρέπει να έχουν ενισχυμένα ιδιά κεφάλαια», σημείωσε ο κ. Ψάλτης, εκτιμώντας πως οι τράπεζες θα πρέπει να διασφαλίσουν Ευρώ 33 δισ. πιστώσεις, τόσο μέσω της αναλογίας τους στο RRF όσο και από των δανεισμό επενδυτικών σχεδίων που θα έχουν λάβει επιδότηση. 

Σε ερώτημα του επικεφαλής του ΙΟΒΕ κ. Ν. Βέττα για την ετοιμότητα της ελληνικής  επιχειρηματικότητας και της κρατικής μηχανής, ο CEO της Alpha Bank εκτίμησε πως το ένα τρίτο των  σχεδίων είναι ώριμα, και άρα μπορούν να τεθούν άμεσα σε φάση υλοποίησης, το άλλο ένα τρίτο  βρίσκεται σε φάση σχεδιασμού, ενώ για το υπόλοιπο μέρος του προγράμματος δεν υπάρχουν ακόμη σχέδια. Υπογράμμισε, δε, τη σημασία της έγκαιρης εφαρμογής οριζόντιων μεταρρυθμίσεων, όπως η επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης και επίλυσης διαφορών, η υιοθέτηση ενός πιο φιλικού προς την ανάπτυξη μίγματος φορολογικής πολιτικής και ενός σταθερού φορολογικού καθεστώτος για αρκετό διάστημα. 

Σχετικά με τον ρόλο του τραπεζικού συστήματος κατά τη διάρκεια του 2020, ο κ. Ψάλτης σημείωσε πως, πέραν από την εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης που διασφάλισε την απρόσκοπτη λειτουργία τους και την εξυπηρέτηση των πελατών, μέσω και της μετάβασής τους στα ψηφιακά κανάλια, οι τράπεζες παρείχαν νέες εκταμιεύσεις ύψους Ευρώ 21,5 δισ. που αντιστοιχούν σε πιστωτική επέκταση Ευρώ 7 δισ., αυξημένη κατά 5,6% έναντι 2,2% το 2019.

Αναλύοντας τα ποσά που κατευθύνθηκαν στην οικονομία, ο κ. Ψάλτης σημείωσε πως οι νέες εκταμιεύσεις περιλαμβάνουν Ευρώ 15 δισ. που έδωσαν οι τράπεζες μόνες τους και Ευρώ 6,5 δισ. που έδωσαν στο πλαίσιο των κυβερνητικών προγραμμάτων χορήγησης  ρευστότητας (ΕΑΤ – Εγγυοδοτικό), ενώ υπογράμμισε και την περαιτέρω ρευστότητα ύψους Ευρώ 7,3 δισ. που έδωσε η ελληνική Πολιτεία απευθείας σε περίπου 550.000 μικρές οικονομικές οντότητες και  ελεύθερους επαγγελματίες με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής. 

«Είναι προφανής η διαφοροποίηση των δύο προγραμμάτων καθώς οι τράπεζες χορήγησαν δάνεια εφαρμόζοντας πιστωτικά κριτήρια ενώ οι υπόλοιπες εκταμιεύσεις είχαν τα χαρακτηριστικά απευθείας ενισχύσεων» σημείωσε ο CEO της Alpha Bank, εκτιμώντας πως «συνδυαστικά, με αυτές τις ενέργειες καλύφθηκε όλη η ενεργή ζήτηση, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από την αύξηση των καταθέσεων των επιχειρήσεων κατά Ευρώ 10 δισ., μία ροή υπερπενταπλάσια έναντι του 2019».

Παράλληλα, σημείωσε πως το τραπεζικό σύστημα στήριξε την οικονομία και με αναστολές καταβολής δόσεων δανείων συνολικού ύψους Ευρώ 30 δισ. για περίπου 400.000 δανειολήπτες, εκ των οποίων Ευρώ 18,5 δισ. αφορούσαν απολύτως ενήμερους δανειολήπτες. Προσέθεσε, δε, ότι η υποστήριξη της Πολιτείας, μέσω των προγραμμάτων «Γέφυρα» αλλά και οι ρυθμίσεις που προσφέρουν οι ίδιες οι Τράπεζες στους πελάτες τους θα επιτρέψουν μία σχετικά ομαλή μετάβαση στην κανονικότητα.

«Αυτό που είναι κατά τη γνώμη μου πάρα πολύ σημαντικό είναι ότι μπορέσαμε να λειτουργήσουμε όχι μόνο γρήγορα, αλλά σε απόλυτη συνεννόηση, και με αρκετά δυναμικό τρόπο, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η ΕΚΤ, με την ευελιξία που μας έδωσε και η ελληνική κυβέρνηση», υπογράμμισε ο CEO της Alpha Bank.

Alpha Bank: Δηλώνει έτοιμη να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας

Ο CEO της Alpha Bank αναφέρθηκε και στην ετοιμότητα των τραπεζών να στηρίξουν την ανάκαμψη, μετά την μεγάλη προσπάθεια του τραπεζικού συστήματος να υπερβεί τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. «Από το 2017 άρχισε να αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη επιμέλεια και η μεγάλη κληρονομιά της κρίσης: τα κόκκινα δάνεια. Από Ευρώ 102 δισ. στις αρχές του 2017, πλέον τα κόκκινα δάνεια έχουν μειωθεί σε Ευρώ 33 δισ. Αυτό αντιστοιχεί σε μείωση κατά Ευρώ 69 δισ. και μας κάνει αισιόδοξους πως με τη βοήθεια του Ηρακλή ΙΙ θα κατέλθουμε σε μονοψήφιο δείκτη ΝΡΕ στα τέλη του 2022» σημείωσε, προσθέτοντας ότι ταυτοχρόνως δρομολογήθηκαν ευρεία προγράμματα μετασχηματισμού με επίκεντρο την εξυπηρέτηση 
των πελατών.

«Στην Alpha Bank είμαστε υπερήφανοι για τη δουλειά που κάνουμε και αισθανόμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε πρωταγωνιστικό ρόλο για να πάει η οικονομία μας στη σωστή κατεύθυνση» υπογράμμισε ο κ. Ψάλτης, προσθέτοντας ότι η Τράπεζα προχωρά, εξελίσσοντας  την παραδοσιακή λογική πώλησης προϊόντων, στοχεύοντας στην προσφορά συνολικών λύσεων για τον πελάτη, αναδεικνύοντας τα χαρακτηριστικά της ως εργοδότης προκειμένου να διασφαλίσει το υψηλό επίπεδο του προσωπικού της και τα όποια εμπόδια στην αγορά εργασίας και, βέβαια, διασφαλίζοντας 
υψηλά κεφάλαια για τη στήριξη της οικονομίας.

Οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ανάπτυξη

Αναφερόμενη στις εκτιμήσεις για το ρυθμό ανάπτυξης σε Ελλάδα και Ευρωζώνη η Επικεφαλής Οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία Asli Demirgüç-Kunt, προσδιόρισε την ανάπτυξη για την χώρα μας στο 3,8% για το 2021 και στο 5% για το 2022, ενώ με ρυθμό 4% και 5% αντίστοιχα θα ενισχυθεί το ευρωπαϊκό ΑΕΠ. Στην ανάλυσή της «υπογράμμισε τον κίνδυνο αύξησης των κόκκινων δανείων, των πτωχεύσεων κυρίως μικρών επιχειρήσεων, καθώς και αύξησης της ανεργίας ειδικά σε ότι αφορά το ανειδίκευτο τμήμα του πληθυσμού, που πλήττεται περαιτέρω από τις επιπτώσεις της πανδημίας». Η πανδημία επεσήμανε η  κ. Kunt «οδήγησε σε σημαντικές απώλειες θέσεων εργασίας για τους φτωχούς και τους ευάλωτους, επηρεάζοντας τους χαμηλά ειδικευμένους εργαζόμενους, τις γυναίκες και τους νέους δυσανάλογα περισσότερο» και όπως συνέστησε «μια ανθεκτική ανάκαμψη θα πρέπει επίσης να είναι μια ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς». Προσδιορίζοντας τις προκλήσεις για την ελληνική οικονομία η εκπρόσωπος του Οργανισμού επέμεινε στις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στον ανθρώπινο κεφάλαιο, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να δοθεί βάρος στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, στη μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης, στη εισαγωγή εργαλείων πτώχευσης επιχειρήσεων και στην αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος.

Στην τοποθέτησή του ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι σε ότι αφορά τις εργασιακές σχέσεις, η περίοδος είναι κατάλληλη για εγρήγορση και ότι πρέπει να υπάρξουν παρεμβάσεις που θα αντιμετωπίζουν τα πραγματικά προβλήματα στο χώρο της εργασίας στη νέα εποχή που σηματοδοτεί η ενίσχυση της τηλεργασίας. «Θα κινηθούμε εμπροσθοβαρώς έως το φθινόπωρο για την αξιοποίηση των πρώτων 300 εκατ. ευρώ, δίνοντας έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες και στην αναβάθμιση του επιπέδου της κατάρτισης στη χώρα μας», επεσήμανε ο κ. Χατζηδάκης υπογραμμίζοντας «τις ιδιαίτερα κακές επιδόσεις που έχει η χώρα μας στον τομέα της κατάρτισης, εμφανίζοντας το χειρότερο δείκτη μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας».

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος εκτίμησε ότι το 2021 ο τουριστικός κλάδος θα ανακτήσει το 40%-50% των εσόδων του 2019 και σύμφωνα με τις προβλέψεις τα έσοδα από τον τουρισμό θα διαμορφωθούν περί τα 7,5 – 9 δισ. ευρώ. Κρίσιμο στοίχημα για τον κλάδο στη μετά covid εποχή είναι «η ενίσχυση των υποδομών ώστε να στηρίξουν το τουριστικό προϊόν, καθώς και η δημιουργία συνεργειών με τομείς όπως η αγροτική οικονομία και ο πολιτισμός, προκειμένου να ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία του τουριστικού κλάδου». Ο κ. Ρέτσος, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι “φέτος είναι μια υβριδική χρονιά. Το τέλος της πανδημίας σηματοδοτεί την αρχή της επόμενης μέρας με ποιοτική αλλαγή και αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος».

Οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας

Η Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρει ότι «η οικονομική δραστηριότητα στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας έχει συρρικνωθεί κατά 2% το 2020, καθώς η πανδημία αναμένεται να εξαλείψει τα εισοδηματικά κέρδη μιας πενταετίας για το ένα έκτο περίπου των οικονομιών της περιοχής και να αυξήσει τον αριθμό της φτώχειας». Οι οικονομίες με ισχυρούς εμπορικούς ή οικονομικούς δεσμούς με τη ζώνη του ευρώ και εκείνες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις υπηρεσίες και τον τουρισμό υπέστησαν το ισχυρότερο χτύπημα.

Ο ρυθμός ανάκαμψης το 2021 αναμένεται να είναι ταχύτερος από το αρχικά αναμενόμενο, στο 3,6%, καθώς η ενίσχυση της εξωτερικής ζήτησης και η σταθεροποίηση των τιμών των βιομηχανικών εμπορευμάτων αντισταθμίζουν εν μέρει την πρόσφατη έξαρση του COVID-19.

Στη συνέχεια, η ανάπτυξη αναμένεται να αυξηθεί στο 3,8% το 2022, καθώς οι επιπτώσεις της πανδημίας σταδιακά μειώνονται και η ανάκαμψη του εμπορίου και των επενδύσεων αυξάνεται. Οι προοπτικές παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες και η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι πιο αδύναμη από ό, τι είχε προβλεφθεί εάν η πανδημία διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο, οι συνθήκες εξωτερικής χρηματοδότησης επιδεινωθούν, οι πολιτικές αβεβαιότητες αυξηθούν και οι γεωπολιτικές εντάσεις κλιμακωθούν. 

Η πανδημία έχει επίσης υπογραμμίσει τον κρίσιμο ρόλο της σαφούς επικοινωνίας, των διαφανών επιχειρήσεων και των καλά αναπτυγμένων σχεδίων για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση κρίσεων.

Η ψηφιοποίηση είναι αναγκαιότητα για τη βελτίωση της διακυβέρνησης. Σε όλο τον κόσμο, η ποιότητα της κυβέρνησης ενημερώνεται όλο και περισσότερο από το βαθμό στον οποίο οι κυβερνήσεις αξιοποιούν ψηφιακά εργαλεία και τεχνολογίες για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης, της παροχής υπηρεσιών και της συνολικής χωρητικότητας του κράτους.

Η ψηφιακή τεχνολογία προσφέρει τη δυνατότητα αύξησης της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας, της ανταπόκρισης και της εμπιστοσύνης των πολιτών, επηρεάζοντας άμεσα την ποιότητα της κυβέρνησης. Η πανδημία COVID-19 έκανε ιδιαίτερα εμφανείς τις ευκαιρίες για την προώθηση της ψηφιοποίησης και τόνισε το κόστος που σχετίζεται με την καθυστέρηση του εκσυγχρονισμού του δημόσιου τομέα.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News