ΦΠΑ πάγιων περιουσιακών στοιχείων

Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφέραμε για τον διακανονισμό ΦΠΑ που μπορεί να προκύψει από τη μεταβολή του δικαιώματος έκπτωσης (Pro-Rata), εφόσον η επιχείρηση διενεργεί και πράξεις απαλλασσόμενες του ΦΠΑ χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών. Η έννοια του διακανονισμού αφορά τη μεταβολή του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ που διενεργήθηκε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου με την υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ και η οποία στη συνέχεια μπορεί να αυξήθηκε ή να μειώθηκε ανάλογα με τα συνολικά στοιχεία της διαχειριστικής περιόδου ή ανάλογα με τη χρήση του αγαθού σε επόμενες διαχειριστικές περιόδους εφόσον πρόκειται για πάγιο περιουσιακό στοιχείο.

Πώς γίνεται όμως να προκύψει ζήτημα διακανονισμού ΦΠΑ, δηλαδή καταβολής ή συμπληρωματικής έκπτωσης ΦΠΑ, από ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο.

Σύμφωνα με το άρθρο 33 του κώδικα ΦΠΑ, τα πάγια στοιχεία, τα οποία για σκοπούς ΦΠΑ αποκαλούνται «αγαθά επένδυσης», είναι τα ενσώματα αγαθά που αποκτώνται κατά κυριότητα από μια επιχείρηση και τίθενται από αυτή σε διαρκή εκμετάλλευση (μεγαλύτερη από μία διαχειριστική περίοδο). Να σημειώσουμε εδώ ότι ως αγαθά επένδυσης θεωρούνται και τα κτίσματα ή άλλου είδους κατασκευές που κατασκευάζονται από την υποκείμενη στον ΦΠΑ επιχείρηση σε ακίνητο που δεν ανήκει κατά κυριότητα σε αυτήν, αλλά έχει, βάσει οποιασδήποτε έννομης σχέσης, τη χρήση του ακινήτου αυτού.

Ειδικά για τα αγαθά επένδυσης, η έκπτωση του φόρου που ενεργήθηκε υπόκειται σε πενταετή διακανονισμό με αφετηρία το έτος χρησιμοποίησής τους. Για τα ακίνητα, η μίσθωση των οποίων υπάγεται σε ΦΠΑ, κατόπιν της επιλογής που προβλέπεται στον νόμο, η έκπτωση του φόρου που ενεργήθηκε υπόκειται σε δεκαετή διακανονισμό με αφετηρία το έτος χρησιμοποίησής τους.

Ο διακανονισμός ενεργείται κάθε έτος για το ένα πέμπτο (1/5) (ή το 1/10 στην περίπτωση των ακινήτων των οποίων η μίσθωση υπάγεται σε ΦΠΑ) στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Αν το πάγιο αποτελεί κοινή εισροή για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και το ποσοστό δικαιώματος έκπτωσης (Pro-Rata) του έτους απόκτησης διαφέρει από το οριστικό ποσοστό του δικαιώματος έκπτωσης καθενός από τα επόμενα 5 έτη (ή 10 έτη ανάλογα). Στην περίπτωση αυτή διενεργείται διακανονισμός σε καθένα από τα επόμενα έτη λόγω της μεταβολής αυτής.

• Αν κατά τη διάρκεια του 5ετούς (ή 10ετούς) διακανονισμού παραδοθεί (πωληθεί) το πάγιο και η παράδοση αυτή εξαιρείται ή απαλλάσσεται του ΦΠΑ (χωρίς δικαίωμα έκπτωσης), τότε θεωρείται ότι για το έτος της παράδοσης και για τα υπόλοιπα έτη της 5ετούς (ή 10ετούς) περιόδου το αγαθό επένδυσης έχει πάψει να χρησιμοποιείται σε δραστηριότητα που παρέχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ. Συνεπώς ο ΦΠΑ που εξέπεσε και αναλογεί στα εναπομένοντα αυτά έτη θα πρέπει να διακανονιστεί (δηλαδή να επιστραφεί στο Δημόσιο).

*Ο κ. Σταύρος Πετριδίσογλου είναι ορκωτός ελεγκτής λογιστής και υπεύθυνος του φορολογικού τμήματος της Accounting Solutions A.E. (www.accountingsolutions.gr).

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News