στη ζεστασιά της ανάκαμψης
Η ανάγκη αναχρηματοδότησης του δημοσίου χρέους υπερδιπλασιάζεται το 2026, από περίπου €5,5 δισ. σε πάνω από €13 δισ. σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ). Παραμένει, δε, σε επίπεδα άνω των €10 δισ. μέχρι τουλάχιστον το 2031.
Αυτή την άσκηση διευκολύνουν 2 παράγοντες. Οι πρόσφατες πολλαπλές αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα και η διαφαινόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων. Οι δύο αυτοί παράγοντες θα πρέπει να περιορίσουν το κόστος της αναχρηματοδότησης σημαντικά. Όμως παραμένει ανοιχτό το ερώτημα της τότε πορείας της οικονομίας.
Με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) βλέπουμε την εξέλιξη του πραγματικού, χωρίς δηλαδή την επιρροή από τον πληθωρισμό, ελληνικού ΑΕΠ από το 1980 και μετά.
Αν και η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι για συνεχιζόμενη ανάπτυξη μέχρι και το 2028, παρατηρούμε επίσης τα εξής: Η μέση διάρκεια του αναπτυξιακού κύκλου της Ελλάδας είναι 4.2 έτη. Η μέγιστη διάρκεια είναι 14 έτη (1994-2007) που περιλαμβάνει βέβαια τόσο τους Ολυμπιακούς όσο και την ένταξη της χώρας στο Ευρώ.
Μία κρίσιμη ερώτηση λοιπόν είναι αν το 2020, λόγω πανδημίας, θεωρούμε ότι αντιστράφηκε, ή διεκόπη η ανάπτυξη; Εάν μετρήσουμε από το 2021, το 2026 θα έχουμε ελαφρώς ξεπεράσει το μέσο, μέχρι στιγμής, αναπτυξιακό κύκλο. Αν μετρήσουμε όμως από το 2017, θεωρώντας ότι το 2020 ήταν μία εξωγενής και προσωρινή κατάσταση (μία λογική γενικά υπόθεση) θα έχουμε ξεπεράσει δύο φορές τη μέση διάρκεια του αναπτυξιακού κύκλου. Μέχρι, δε, το 2031 θα έχουμε ξεπεράσει και τη μέχρι σήμερα μέγιστη διάρκεια του αναπτυξιακού κύκλου. Αυτό δε φαντάζει πολύ πιθανό. Θα πρέπει λοιπόν να προγραμματίσουμε ότι κάποια στιγμή στο όχι τόσο μακρινό μέλλον – στα τέλη της θητείας αυτής της βουλής ή αρχές της επόμενης – θα χρειαστεί να αναχρηματοδοτήσουμε σημαντικές ποσότητες χρέους σε συνθήκες ύφεσης.
Σε αυτό το πνεύμα, η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει την ανάγκη διατήρησης του ρυθμού των διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία ως μεσοπρόθεσμη πρόκληση ενώ το ΔΝΤ μιλάει και για ανάγκη επιτάχυνσης.
“Pleasant as it may be to bask in the warmth of recovery… the time to repair the roof is when the sun is shining.”
John F. Kennedy, σε ομιλία στο Κογκρέσο, 1962. Για τη μεταφορά, Christine Lagarde, ΔΝΤ, 2017.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
