Οι κανόνες για τις ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες

Με το άρθρο 66 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ – Ν. 4172/2013) θεσπίσθηκαν κανόνες για την αποτροπή της φοροαποφυγής που θα μπορούσε να υπάρξει αν εγχώριες εταιρείες «μετέφεραν» τα έσοδά τους σε θυγατρικές που βρίσκονται σε χώρες με χαμηλή φορολογία. Ανάλογες διατάξεις εφαρμόζουν και άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. όπως ενδεικτικά αναφέρουμε Γερμανία, Γαλλία, Σουηδία, Πορτογαλία, Γαλλία, Δανία, Φινλανδία και Ιταλία.

Για παράδειγμα, μία ελληνική ανώνυμη εταιρεία διατηρεί θυγατρική αλλοδαπή εταιρεία εκτός Ε.Ε. με συμμετοχή 100%, η οποία δεν προβαίνει σε διανομές προς την ελληνική (μητρική) και κατά συνέπεια η τελευταία δεν αποκτά εισόδημα προς φορολόγηση στην Ελλάδα. Εστω ότι το σύνολο των εισοδημάτων της αλλοδαπής συνδεδεμένης προέρχεται από δικαιώματα που αυτή αποκτά από τρίτες χώρες με μηδενική παρακράτηση, τα οποία ανέρχονται σε 5 εκατ. ευρώ, ενώ ο πραγματικός φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή ανέρχεται σε 100.000 ευρώ. Ο φόρος που θα καταβαλλόταν στην Ελλάδα αν το εισόδημα αυτό αποκτάτο απευθείας από την ελληνική ανώνυμη και με την υπόθεση ότι αυτά θα καταβάλλονται από τρίτες χώρες με μηδενική παρακράτηση θα ήταν 5 εκατ. ευρώ Χ 22% = 1,1 εκατ. ευρώ.

Για την αποτροπή τέτοιων καταχρήσεων και ενδεχόμενων επίπλαστων καταστάσεων με το άρθρο 66 του ΚΦΕ ορίσθηκαν τα εξής:

Ως Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία (ΕΑΕ) θεωρείται το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, τα κέρδη της οποίας δεν έχουν τύχει φορολογίας στην Ελλάδα και συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

1. Ελληνική εταιρεία ή φυσικό πρόσωπο από μόνο του ή από κοινού με συνδεδεμένες εταιρείες κατέχει άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου, ή κεφαλαίου ή των κερδών της αλλοδαπής εταιρείας.

2. Ο πραγματικός εταιρικός φόρος που έχει καταβάλει η αλλοδαπή εταιρεία για τα κέρδη της στην αλλοδαπή είναι μικρότερος του 50% του αναλογούντος φόρου που θα οφειλόταν στην Ελλάδα.

3. Ανω του τριάντα τοις εκατό (30%) του καθαρού εισοδήματος προ φόρων που πραγματοποιεί η αλλοδαπή εταιρεία στην αλλοδαπή εμπίπτει σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες παθητικών εισοδημάτων:

– Τόκοι ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία.

– Δικαιώματα ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από πνευματική ιδιοκτησία.

– Μερίσματα και εισόδημα από την εκποίηση μετοχών.

– Εισόδημα από χρηματοδοτική μίσθωση.

– Εισόδημα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες.

– Εισόδημα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με αυτήν επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία.

Συνεπώς, στην περίπτωση που ισχύουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις και μία αλλοδαπή εταιρεία θεωρηθεί ΕΑΕ κάποιας ελληνικής εταιρείας ή κάποιου Ελληνα φορολογούμενου φυσικού προσώπου, τότε σύμφωνα με το άρθρο 66 του ΚΦΕ τα ανωτέρω εισοδήματα εφόσον δεν διανέμονται και παραμένουν στην αλλοδαπή, θα περιληφθούν στο φορολογητέο εισόδημα της ημεδαπής εταιρείας ή φυσικού προσώπου και θα φορολογηθούν με τον συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα είτε των νομικών προσώπων είτε των φυσικών προσώπων, ανάλογα με την περίπτωση. Κατά συνέπεια στο ανωτέρω παράδειγμα τα εισοδήματα από δικαιώματα της ΕΑΕ ύψους 5 εκατ. ευρώ θα πρέπει να περιληφθούν στη δήλωση της ελληνικής εταιρείας και να φορολογηθούν με συντελεστή 22%.

Τα εισοδήματα αυτά θα περιληφθούν στο φορολογικό έτος στη διάρκεια του οποίου λήγει το φορολογικό έτος του αλλοδαπού νομικού προσώπου που χαρακτηρίζεται ως ΕΑΕ και υπολογίζεται κατ’ αναλογίαν προς τη συμμετοχή του φορολογουμένου στο αλλοδαπό νομικό πρόσωπο.

Ωστόσο εφόσον τα εισοδήματα αυτά διανεμηθούν από την αλλοδαπή εταιρεία και περιέλθουν προς φορολογία στην Ελλάδα, τα ποσά που είχαν περιληφθεί σε προηγούμενο φορολογικό έτος στην ελληνική φορολογητέα βάση αφαιρούνται κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου επί των διανεμομένων κερδών.

Ο φόρος αλλοδαπής που έχει καταβάλει το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο μειώνει τη φορολογική υποχρέωση του φορολογουμένου. Η μείωση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.

Οι διατάξεις περί ΕΑΕ δεν εφαρμόζονται όταν η αλλοδαπή εταιρεία ασκεί ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα που υποστηρίζεται από προσωπικό, εξοπλισμό, περιουσιακά στοιχεία και εγκαταστάσεις, και είναι φορολογικός κάτοικος κράτους-μέλους της Ε.Ε. ή κάτοικος χώρας που είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον ΕΟΧ και εφαρμόζεται η συμφωνία περί ανταλλαγής πληροφοριών.

* Ο κ. Σταύρος Πετριδίσογλου είναι ορκωτός ελεγκτής λογιστής και υπεύθυνος του Φορολογικού Τμήματος της Accounting Solutions A.E. (www.accountingsolutions.gr).

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News