Έχεις ρέστα από 100 τρισεκατομμύρια; Μια σακούλα χαρτονομίσματα για μία φραντζόλα ψωμί

12 Ιουνίου 2015

Η Ζιμπάμπουε καταργεί το εθνικό της νόμισμα, το οποίο έτσι και αλλιώς έχει καταστεί άχρηστο, λόγω του υπερπληθωρισμού. Σε όσους έχουν ακόμα τέτοια χαρτονομίσματα στα χέρια τους, η κεντρική τράπεζα προσφέρει 1 δολάριο ΗΠΑ για κάθε 35 τετράκις εκατομμύρια δολάρια Ζιμπάμπουε.

Έτσι και αλλιώς, το δολάριο των ΗΠΑ αλλά και το ραντ της Ν. Αφρικής είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούνται στη Ζιμπάμπουε από το 2009, καθώς το εθνικό νόμισμα της χώρας καταστράφηκε από τον υπερπληθωρισμό, ο οποίος άγγιξε το 500.000.000.000% το 2008.

Στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης της Ζιμπάμπουε, το 2008, οι ντόπιοι ήταν αναγκασμένοι να κουβαλούν πλαστικές σακούλες γεμάτες με χαρτονομίσματα για να αγοράσουν βασικά είδη, όπως ψωμί ή γάλα. Οι τιμές άλλαζαν τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.

Από τις 12 Ιουνίου του 2015 οι κάτοικοι της Ζιμπάμπουε αρχίζουν να ανταλλάσσουν τα τετράκις εκατομμύριά τους με μερικά δολάρια, καθώς ο πρόεδρος Robert Mugabe καταργεί το νόμισμα. Ήδη, κάποιοι πουλάνε τα χαρτονομίσματα με τα τόσο πολλά μηδενικά σαν σουβενίρ στους τουρίστες. Όσοι δεν το κάνουν, έχουν έως τον Σεπτέμβριο για να τα ανταλλάξουν.

Όσοι έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς με υπόλοιπα έως και 175 τετράκις εκατομμυρίων δολαρίων Ζιμπάμπουε θα λάβουν 5 δολάρια ΗΠΑ. Όσοι έχουν μεγαλύτερα ποσά, θα λάβουν 1 δολάριο ΗΠΑ για κάθε 35 τετράκις εκατομμύρια.

Το μεγαλύτερο αλλά και το τελευταίο χαρτονόμισμα που τυπώθηκε από την κεντρική τράπεζα, το 2008, ήταν εκείνο των 100 τρισ. δολαρίων Ζιμπάμπουε. Ο κάτοχός τους δεν μπορούσε να πληρώσει με αυτό ούτε καν το εισιτήριο του λεωφορείου για μια εβδομάδα.

Δέκα χρόνια μετά την δολαριοποίηση της οικονομίας της, το 2019, η Ζιμπάμπουε έθεσε σε κυκλοφορία το νέο εθνικό νόμισμα (νέο δολάριο Ζιμπάμπουε) και έκανε τη χρήση ξένων νομισμάτων παράνομη, σε μία προσπάθεια να το στηρίξει.

Όμως, η κίνηση έγινε βιαστικά, χωρίς το εθνικό νόμισμα να στηρίζεται από ξένα συναλλαγματικά αποθεματικά, με αποτέλεσμα να πυροδοτηθεί υπερπληθωρισμός.

Έτσι, παρότι οι αγορές με ξένα νομίσματα έγιναν παράνομες, πολλοί παίρνουν το ρίσκο αυτό, ενώ κάποιες επιχειρήσεις εξακολουθούν να αναγράφουν τις τιμές σε δολάρια Ζιμπάμπουε αλλά και ΗΠΑ.

Σήμερα, το αμερικανικό δολάριο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως στη χώρα, αλλά όχι χωρίς προβλήματα. Καθώς η Ζιμπάμπουε δεν έχει κάποια επίσημη συμφωνία με τις ΗΠΑ για τη χρήση του δολαρίου, τα αμερικανικά δολάρια που εισρέουν στη χώρα είναι μέσω των εξαγωγών, των εμβασμάτων που στέλνουν οι μετανάστες κτλ. Η μεταφορά κερμάτων τόσο μακριά δεν είναι πρακτική, επομένως στο εσωτερικό της χώρας υπάρχει τεράστια έλλειψη μικρών νομισμάτων.

Το ανέκδοτο που κυκλοφορεί μέσα στη Ζιμπάμπουε είναι ότι εάν κάποιος μπει μέσα σε ένα εστιατόριο με ένα χαρτονόμισμα του 1 δολαρίου θα φάει ένα γευστικό γεύμα, αλλά εάν κάποιος περάσει την πόρτα με ένα χαρτονόμισμα των 100 δολαρίων, θα φύγει νηστικός, αφού οι επιχειρήσεις αδυνατούν να δώσουν ρέστα.

Πολλές, μάλιστα, δίνουν αντί για ρέστα είδη μικρής αξίας, ενώ άλλες μοιράζουν στους πελάτες ακόμα και χαρτάκια με την επωνυμία της επιχείρησης και το ποσό, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν σε κάποια επόμενη αγορά τους.

Σήμερα, καθώς το δολάριο ΗΠΑ χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο, το εθνικό νόμισμα της Ζιμπάμπουε φαίνεται να βρίσκεται, για μία ακόμα φορά, στα «τελευταία του», καθώς οι εκκλήσεις για δολαριοποίηση της οικονομίας φουντώνουν.

moneyreview.gr 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News