ΤτΕ: Στα 2,2 δισ. ευρώ ετησίως το κόστος της κλιματικής αλλαγής για τη χώρα
Ανοδος της θερμοκρασίας 1,2 έως 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα μέσα του αιώνα και κατά 2 έως 5 βαθμούς Κελσίου μετά το 2060, σε σύγκριση με το 1971-2000, αύξηση των ημερών καύσωνα κατά 10 έως 15 μέρες έως το 2050 και κατά 30-50 μέρες έως το 2100, αν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κίνδυνος ερημοποίησης περίπου του 40% της Ελλάδας ιδίως στα ανατολικά και νότια τμήματα, είναι μερικές από τις ζοφερές προβλέψεις που προκύπτουν από την επικαιροποίηση της έκθεσης «Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», που παρουσιάστηκε σήμερα στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε οικονομικούς όρους, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα έως το τέλος του αιώνα υπολογίζεται σε 2,2 δισ. ευρώ τον χρόνο ή 1% του ΑΕΠ περίπου, σε σημερινές αξίες, αναφέρει η Καθημερινή. Τα δάση που καίγονται, οι καλλιέργειες που καταστρέφονται, ο τουρισμός που θα μειώνεται όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία αντικατοπτρίζονται σε αυτό το κόστος.
Η δεκαετία του 2050 περιλαμβάνει το σημείο καμπής, πέραν του οποίου η ανθρωπογενής παρέμβαση στο κλίμα δεν θα μπορεί να γίνει αντιστρεπτή, επισημαίνει η έκθεση. Μεταξύ άλλων, η βροχόπτωση αναμένεται να μειωθεί σημαντικά μετά το 2050, ιδιαίτερα στα νοτιότερα τμήματα της χώρας. Ταυτόχρονα, όμως, θα αυξηθεί η συχνότητα των ακραία έντονων βροχοπτώσεων. Επίσης, οι πυρκαγιές θα γίνουν συχνότερες: 10 έως 20 μέρες περισσότερες θα καίγονται τα δάση μας μέχρι τα μέσα του αιώνα και 15-50 μέρες έως τα τέλη του αιώνα. Την ίδια ώρα, θα ανεβαίνει και η στάθμη της θάλασσας: κατά 15-20 εκατοστά έως τα μέσα του αιώνα και κατά 20-80 εκατοστά μέχρι τα τέλη του.
Η μελέτη φωτίζει τις πιο «τρωτές» περιοχές στην κλιματική αλλαγή, με στόχο να σχεδιαστεί μια αποτελεσματική εθνική πολιτική προσαρμογής σ’ αυτήν. Η τρωτότητα εκτιμάται με βάση φυσικά, αλλά και κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά.
• Σε ό,τι αφορά τις δασικές πυρκαγιές, οι σχετικά υψηλότερες τρωτότητες, ανά έκταση, κάτοικο, συνολικό και κατά κεφαλήν ΑΕΠ εμφανίζονται στη Στερεά Ελλάδα, στη Δυτική Ελλάδα και στην Πελοπόννησο, ενώ η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη εμφανίζει υψηλές τρωτότητες με βάση την ανισοκατανομή του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η Αττική εμφανίζει την υψηλότερη τρωτότητα με βάση την έκταση και την πυκνότητα του πληθυσμού.
• Σε ό,τι αφορά τις μεταφορές, τα αρνητικά πρωτεία τρωτότητας εμφανίζει η Ανατολική Ελλάδα και ακολουθεί η Δυτική και στη συνέχεια η Κεντρική Ελλάδα.
Συναγερμό χτυπούν τα συμπεράσματα της μελέτης για τις επιπτώσεις στη γεωργία, εξετάζοντας ειδικά την περίπτωση της Θεσσαλίας. Μεταξύ άλλων προβλέπεται μείωση της παραγωγής αραβοσίτου μέχρι 41,7% και του βαμβακιού μέχρι 34,2% και αύξηση της παραγωγής σιταριού κατά 13,4% στο δυσμενέστερο σενάριο έως το τέλος του αιώνα. Ειδικά στα ρηχά και επικλινή εδάφη οι αποδόσεις του βαμβακιού και του αραβοσίτου εκμηδενίζονται στο δυσμενέστερο σενάριο. Γι’ αυτό και η μελέτη προτείνει μια σειρά μέτρων, όπως ο περιορισμός των καλλιεργειών βαμβακιού και αραβοσίτου στις πεδινές εκτάσεις.
Η Τράπεζα της Ελλάδος δραστηριοποιείται έντονα στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, μέσω της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, ενώ συμμετέχει στο οκταετές έργο Life-IP AdaptinGR (2019-2026), το σημαντικότερο για την προσαρμογή της χώρας στην κλιματική αλλαγή. Το 2021 ίδρυσε το Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας.
Γ. Στουρνάρας: Απαιτούνται μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής αλλά και την προσαρμογή σε αυτήν
To 2011, όταν η Επιτροπή Μελέτης των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος, έπειτα από μελέτες και έρευνες δύο και πλέον ετών, δημοσίευσε τα πρώτα της αποτελέσματα, δημιούργησε μία νέα θεώρηση στα θέματα της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, είπε στον χαιρετισμό του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Η ΕΜΕΚΑ αποτίμησε το κόστος των προβλεπόμενων κλιματικών μεταβολών για την ελληνική οικονομία, το κόστος της τυχόν αδράνειας, σχεδόν 200 δισ. ευρώ έως το 2100 με 2% προεξοφλητικό επιτόκιο, αλλά και το όφελος, της τάξης του 30%, από τη λήψη μέτρων προσαρμογής. Κατέδειξε επερχόμενους κινδύνους αλλά αναγνώρισε παράλληλα ευκαιρίες, και κυρίως τη σημασία της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, ένα θέμα στο οποίο εστιάσαμε τις μελέτες μας από εκεί και έπειτα, με την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη συγγραφή του σχεδίου της Εθνικής Στρατηγικής Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα LIFE-IP AdaptivGreece.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τις πρώτες μελέτες της ΕΜΕΚΑ μέχρι σήμερα, η ανθρωπότητα αντιμετώπισε πολλαπλές κρίσεις, που επηρέασαν τη γεωπολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθερότητα, με την κλιματική αλλαγή να έχει αναδειχθεί στη σημαντικότερη πρόκληση της εποχής μας, συνέχισε ο κεντρικός τραπεζίτης. Μετά και τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που έπληξαν φέτος την Ελλάδα, καθίσταται εμφανές ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα επιφέρουν απώλειες, τόσο βραχυχρόνια όσο και μακροχρόνια, στο φυσικό, οικονομικό και ανθρώπινο κεφάλαιο, μειώνοντας περαιτέρω την ανθεκτικότητα της οικονομίας και της κοινωνίας στην κλιματική αλλαγή.
Καθώς οι χρόνιες επιπτώσεις θα συνεχίσουν να κλιμακώνονται, η λήψη άμεσων μέτρων από τους φορείς χάραξης πολιτικής καθίσταται αναγκαία, εκτός από το επίπεδο του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και στο επίπεδο της προσαρμογής σε αυτήν, τόνισε ο κ. Στουρνάρας. Ειδικά στο μέτωπο της προσαρμογής, η πρόοδος σε παγκόσμιο επίπεδο βαίνει μειούμενη, με τις εκτιμήσεις για το ύψος των επενδύσεων που απαιτούνται να αυξάνονται, ενώ ταυτόχρονα οι κλιματικοί κίνδυνοι διευρύνονται. Περαιτέρω καθυστέρηση στη συλλογική εφαρμογή μέτρων και πολιτικών, θα εμβαθύνει τις συνέπειες της κρίσης, ενώ για την αντιμετώπισή της θα απαιτηθούν μεγαλύτερες κεφαλαιακές ροές στο μέλλον, είπε.
Ακόμα κι αν η δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αφορά κυρίως τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών, οι κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη αναλάβει ενεργό ρόλο στα θέματα του κλίματος και της βιωσιμότητας, πάντα εντός των ορίων της εντολής τους. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στοχεύει με τη δράση της στην κατανόηση και διαχείριση κινδύνων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, στην υποστήριξη της πράσινης μετάβασης σε μία οικονομία μηδενικών ρύπων και στην προώθηση ευρύτερων συνεργασιών με Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους σε θέματα κλίματος και βιώσιμης χρηματοδότησης. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, βρίσκεται ήδη σε ισχύ από το 2021, ένα ολοκληρωμένο και φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την περαιτέρω ενσωμάτωση κλιματικών παραμέτρων στη στρατηγική της και τη συστηματικότερη συνεκτίμηση των ζητημάτων βιωσιμότητας στις δράσεις της.
Ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι στην Τράπεζα της Ελλάδος ασχολούνται συστηματικά τα τελευταία 15 χρόνια με τα θέματα του κλίματος και της βιωσιμότητας. Αρχικά το 2009 με τη δημιουργία της ΕΜΕΚΑ και από το 2014 με τη συνεισφορά στη διαμόρφωση των πολιτικών προσαρμογής. Μάλιστα, τον Ιούνιο του 2021 δημιουργήθηκε το Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, με κύριο έργο το συντονισμό των σχετικών δραστηριοτήτων της, ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, στο πλαίσιο της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26), δημοσιεύτηκε η δέσμευση της ΤτΕ να συμβάλλει, στο πλαίσιο της εντολής της, στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων, με σχετικές ενέργειες στα πεδία που δραστηριοποιείται.
Η συνεισφορά της στην έρευνα συνεχίζεται με τη δημοσιοποίηση σήμερα των αποτελεσμάτων των μελετών για την εξέλιξη της μεταβολής του κλίματος, την τρωτότητα και τις επιπτώσεις, που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εργασιών της ΕΜΕΚΑ και του έργου LIFE-IP AdaptivGreece. Εντός του επόμενου έτους, αναμένεται να ολοκληρωθεί το σύνολο των σχετικών μελετών, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις επιπτώσεις ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας, την τρωτότητα και το κόστος της κλιματικής αλλαγής και θα τροφοδοτήσει την αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
