ΔΝΤ: SOS για συνδυασμό υψηλού χρέους και χαμηλής ανάπτυξης

Για τους δημοσιονομικούς και χρηματοπιστωτικούς κινδύνους που δημιουργούνται σε έναν κόσμο υψηλού χρέους και χαμηλής ανάπτυξης προειδοποιεί το ΔΝΤ. Σε νέα ανάρτηση στο blog του Ταμείου, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι τα επιτόκια δανεισμού εφόσον παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα ανεβάζουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, εντείνοντας τις δημοσιονομικές πιέσεις και δημιουργώντας κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Τονίζουν όμως ότι υπάρχουν τρόποι, ώστε να επανέλθουν τα επίπεδα του χρέους σε πιο βιώσιμα επίπεδα και με τρόπο αυτό να μετριαστούν οι παραπάνω κίνδυνοι.

Βιωσιμότητα δημοσίου χρέους

Σύμφωνα με τους αναλυτές του ΔΝΤ, οι δυναμικές του χρέους ήταν ισορροπημένες επί πολλά χρόνια, διότι τα πραγματικά επιτόκια δανεισμού ήταν σημαντικά χαμηλότερα από τον ρυθμό ανάπτυξης. Ως αποτέλεσμα, η πίεση για δημοσιονομική παγίωση ήταν περιορισμένη και υπήρχε περιθώριο ανόδου των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του χρέους. Μετά την πανδημία, το δημόσιο χρέος ενισχύθηκε περαιτέρω, καθώς οι κυβερνήσεις υιοθετούσαν μεγάλα πακέτα έκτακτης στήριξης.

Έτσι, τις τελευταίες δεκαετίες, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε σημαντικά σε πολλές οικονομίες. Τώρα, αναμένεται να διαμορφωθεί στο 120% του ΑΕΠ των ανεπτυγμένων οικονομιών και το 80% του ΑΕΠ των αναδυόμενων οικονομιών μέχρι το 2028.

Παράλληλα, οι συνθήκες του μακροοικονομικού περιβάλλοντος επιδεινώθηκαν, με τις προβλέψεις για τον μεσοπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης να δείχνουν συνεχιζόμενη επιβράδυνση, παράλληλα με μικρή ανάπτυξη της παραγωγικότητας, ασθενέστερες δημογραφικές δυναμικές, χαμηλές επενδύσεις και τα πλήγματα που προκάλεσε η πανδημία. 

Επιτόκια

Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές του Ταμείου, η πιο συχνή «διαμάχη» αυτή την περίοδο εστιάζει γύρω από το λεγόμενο επιτόκιο ισορροπίας, στο οποίο μια οικονομία μπορεί να επιτύχει τη βέλτιστη δυνατή απόδοση, ενόσω όμως διατηρείται σταθερός ο πληθωρισμός. Αυτό το ιδανικό επιτόκιο ισορροπίας έχει υποχωρήσει δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες λόγω δομικών παραγόντων, που αλλάζουν με πολύ αργό ρυθμό, όπως το δημογραφικό, η ζήτηση για ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, η ανάπτυξη τη παραγωγικότητας ή η μισθολογική κατανομή. 

Εφόσον οι παράγοντες αυτοί ακολουθήσουν την ίδια πορεία μετά την πανδημία, τα επιτόκια ισορροπίας σε ολόκληρο τον κόσμο αναμένεται να παραμείνουν πολύ χαμηλά, το οποίο σύμφωνα με το ΔΝΤ μπορεί να σημαίνει μελλοντική άνοδο του κόστους δανεισμού για τις κυβερνήσεις, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, που τείνουν να δανείζονται για μακροπρόθεσμο επίπεδο.

Τώρα, σε ό,τι αφορά τα μακροπρόθεσμα επιτόκια δανεισμού είναι συγκρίσιμα με τα επίπεδα προ κρίσης. Σύμφωνα με το ΔΝΤ ενδέχεται να παραμείνουν υψηλά, διότι πρώτον η «μάχη» με τον πληθωρισμό συνεχίζεται, δεύτερον η ποσοτική χαλάρωση μεγάλων κεντρικών τραπεζών έχει ήδη ξεκινήσει και τρίτον η άνοδος των επιτοκίων δανεισμού πιθανώς αντανακλά επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές ανησυχίες, τουλάχιστον σε ορισμένες χώρες.

Βασικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με το ΔΝΤ είναι ότι παρά τα χαμηλά επιτόκια ισορροπίας, οι δανειστές στις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο ενδέχεται να δουν μια νέα «κανονικότητα» με σημαντικά υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης σε σύγκριση με την περασμένη δεκαετία.

Δημοσιονομική σταθερότητα

Σύμφωνα πάντοτε με το ΔΝΤ εάν δεν μπορέσει να βελτιωθεί το πρωτογενές αποτέλεσμα των κυβερνήσεων, ώστε να αντισταθμιστούν τα υψηλά επιτόκια και η χαμηλότερη ανάπτυξη, τότε τότε το κρατικό χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται, «τεστάροντας» την αντοχή του χρηματοπιστωτικού τομέα. Επίσης, προειδοποιούν οι αναλυτές του μπορεί να υπάρξουν συνέπειες και τις αναδυόμενες οικονομίες.

Τέλος, στο πλαίσιο περιορισμένου δημοσιονομικού χώρου λόγω υψηλού χρέους, μπορεί να κλιμακωθούν οι πιέσεις στις νομισματικές αρχές, με πιθανό αντίκτυπο και στις αναδυόμενες οικονομίες με σχετικά ασθενέστερα οικονομικά θεμέλια.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

IIF: Συναγερμός για τα χρέη – Αυξήθηκαν κατά 100 τρισ. δολάρια σε μία δεκαετία

Νέο ιστορικό υψηλό για το παγκόσμιο χρέος – Στα 313 τρισ.δολάρια το 2023

IIF: «Τεράστιο δημοσιονομικό πρόβλημα» το παγκόσμιο χρέος

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News