Societe Generale στο «MR»: Τι θα κερδίσει η Ελλάδα από τις αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε.

Τη σημασία που έχει για την Ελλάδα η συζήτηση που έχει ανοίξει για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτυπώνει μιλώντας στο Moneyreview ο Yvan Mamalet, ανώτερος οικονομολόγος Ευρωζώνης της Societe Generale. 

Ως γνωστόν, οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ε.Ε. έχουν ανασταλεί λόγω της πανδημίας, που έκανε αναγκαία την υιοθέτηση μεγάλων δημοσιονομικών πακέτων για τη στήριξη των οικονομιών της Ευρωζώνης. Όμως, με το κόστος των μέτρων στήριξης να εκτινάσσει τα δημόσια χρέη στις χώρες-μέλη, η επιστροφή στους προηγούμενους δημοσιονομικούς κανόνες μοιάζει πλέον μη ρεαλιστική. 

Όπως εξηγεί ο Yvan Mamalet, εάν οι δημοσιονομικοί κανόνες ίσχυαν και πάλι, ως έχουν, μετά το 2022, η Ελλάδα θα έπρεπε να μειώνει το χρέος της κατά τουλάχιστον 7 ποσοστιαίες μονάδες τον χρόνο, με τις 3 ποσοστιαίες μονάδες να προέρχονται από μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής. Αυτό ισοδυναμεί με πρωτογενές πλεόνασμα στο 7%, υπολογίζει ο οικονομολόγος της Societe Generale. 

Εάν, όμως, το επίπεδο αναφοράς για το χρέος αναθεωρηθεί από το 60% στο 100% του ΑΕΠ -κάτι το οποίο έχει προτείνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM)- και ισχύσει ένας ορίζοντας 30ετίας, τότε οι νέοι κανόνες θα απαιτούσαν από την Ελλάδα πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 3%. 

Κατά την άποψή σας, ποιες αλλαγές θα έπρεπε να γίνουν στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε.; 

Η Κομισιόν εγκαινίασε επίσημα πριν από μερικές εβδομάδες την κατά πολύ καθυστερημένη διαβούλευση για τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Με αυτήν ξεκινούν  οι πιθανότατα δύσκολες συζητήσεις για την αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. 

Οι συζητήσεις αναμένεται να εστιάσουν σε τρεις τομείς: 

1)      Στην απλοποίηση των κανόνων, κυρίως μέσω της κατάργησης της χρήσης του διαρθρωτικού ισοζυγίου, το οποίο είναι μη μετρήσιμο. 

2)      Στο να γίνουν οι κανόνες πιο ρεαλιστικοί, πιθανώς αυξάνοντας τον στόχο για τον δείκτη του χρέους που έχει τεθεί στο 60% του ΑΕΠ και/ή τον 20ετή ορίζοντα για την επίτευξη του επιπέδου αυτού. 

3)      Στο να γίνουν πιο «πράσινοι» οι κανόνες μέσω ενός πράσινου χρυσού κανόνα, όπως για παράδειγμα να εξαιρεθούν οι πράσινες επενδύσεις από τους υπολογισμούς των δημοσιονομικών στόχων. 

Με δεδομένο το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, ο δείκτης εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους έχει μειωθεί σημαντικά. Αυτό, με τη σειρά του, επιτρέπει στις χώρες της Ευρωζώνης να διατηρούν υψηλότερα επίπεδα χρέους. Ως αποτέλεσμα, οι δείκτες που χρησιμοποιούνταν ως βάση για τη δημοσιονομική πολιτική (ειδικά τα όρια του 3% για το έλλειμμα και 60% για το χρέος) θα πρέπει να αναθεωρηθούν και να προσαρμοστούν. 

Κυρίως, οι σημερινοί κανόνες για το χρέος και ο Μεσοπρόθεσμος Δημοσιονομικός Στόχος (Medium-Term Objective, MTO, με βάση το διαρθρωτικό ισοζύγιο), θα επέβαλαν πακέτα δημοσιονομικής προσαρμογής στις χώρες υψηλών χρεών που δεν είναι καθόλου ρεαλιστικά. 

Ποιες είναι οι αλλαγές που πιστεύετε ότι θα συμφωνηθούν τελικά στους δημοσιονομικούς κανόνες; 

Ο χαμηλότερος κοινός παρονομαστής φαίνεται να είναι η υιοθέτηση του πράσινου χρυσού κανόνα. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, η εξαίρεση των πράσινων επενδύσεων από τους υπολογισμούς των ελλειμμάτων και των χρεών φαίνεται να έχει συζητηθεί τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ολλανδία, ως μέρος των διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. 

Φαίνεται να υπάρχει επίσης ευρεία συναίνεση για την ανάγκη απλοποίησης των κανόνων και για αυτό τον σκοπό, η αντικατάσταση του MTO από έναν πιο απλό κανόνα (όπως το όριο των δαπανών), φαίνεται επιτεύξιμη. 

Τέλος, πιστεύουμε ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες ίσως να αλλάξουν με τρόπο ώστε ο στόχος του χρέους να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας (σε ό,τι αφορά τα επίπεδα του χρέους, τις δημογραφικές τάσεις κτλ). Αυτό θα επέτρεπε την καλύτερη ιδιοκτησία των κανόνων και συμμόρφωση με αυτούς. 

Ένα μεγαλύτερο χρονικό πλαίσιο για να μειωθεί το κενό ανάμεσα στο χρέος και τον στόχο του 60% (30-40 χρόνια) θα μπορούσε επίσης να εξεταστεί. 

Όμως, η αλλαγή στον κανόνα του χρέους πιθανώς να αντιμετωπίσει μεγαλύτερες αντιδράσεις.  

Τι θα σημάνουν αυτές οι αλλαγές για την Ελλάδα και το ελληνικό χρέος; 

Με δεδομένο το υψηλότερο σημείο εκκίνησης του χρέους, η εφαρμογή των σημερινών κανόνων για αυτό (το κενό ανάμεσα στον δείκτη χρέους και το επίπεδο αναφοράς του 60% πρέπει να μειώνεται με ρυθμό 1/20ου ετησίως) στην περίοδο 2022-2026, θα σήμαινε για την Ελλάδα έναν στόχο για ετήσια μείωση του χρέους πάνω από 7 ποσοστιαίες μονάδες, με τις 3 ποσοστιαίες μονάδες να προέρχονται από δημοσιονομική προσαρμογή, και αυτό είναι μεγάλο. Ισοδυναμεί με το να εμφανίζει η χώρα ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με το 7% του ΑΕΠ. 

Αντ΄ αυτού, εάν υποθέσουμε ότι θα ισχύσει ένα επίπεδο αναφοράς για το χρέος στο 100% του ΑΕΠ σε ορίζοντα 30ετίας, αυτό θα απαιτούσε ένα χαμηλότερο -αν και ακόμα απαιτητικό- πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 3% του ΑΕΠ. 

Διαβάστε επίσης: 

ESM: Έγγραφο εργασίας «δείχνει» κανόνα για το χρέος στο 100% του ΑΕΠ

Β. Ντομπρόφσκις: Όχι στην αλλαγή του ορίου του χρέους

Γραφείο Προϋπολογισμού: Ανεδαφικός ο κανόνας για χρέος 60% του ΑΕΠ

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News