Γερμανία: Λιγότερη δημοσιονομική αυστηρότητα στη μετά-Μέρκελ εποχή
Μία σταδιακή, αλλά αξιοσημείωτη στροφή της Γερμανίας προς μία λιγότερο αυστηρή δημοσιονομική ιδεολογία, με περισσότερες δαπάνες μέσω ελλειμμάτων, προβλέπει η Eurasia Group για τη μετά-τη-Μέρκελ εποχή στη Γερμανία.
Όπως εξηγεί η εταιρεία γεωπολιτικών αναλύσεων, η γερμανική οικονομία έχει δεχθεί βαρύ πλήγμα από την πανδημία, όμως έχει αποδειχθεί έως τώρα ανθεκτική, αφού η ύφεση του 2020, στο 5%, υπήρξε μικρότερη από εκείνη του 2009, όταν «χτύπησε» παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση.
Η αργή διάθεση των εμβολίων και το συνεχιζόμενο lockdown επιδεινώνουν τις προοπτικές για το 2021, αναγκάζοντας τον υπουργό Οικονομίας Πίτερ Αλτμάιερ να υποβαθμίσει το στόχο της ανάπτυξης στο 3%. Παρόλα αυτά, η Eurasia Group χαρακτηρίζει τη λήψη περαιτέρω μέτρων στήριξης της οικονομίας ως απίθανη.
Ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς σχεδιάζει να αντλήσει 180 δισ. ευρώ από τις αγορές ομολόγων το 2021, σχεδόν διπλάσια από τον αρχικό προγραμματισμό, προκαλώντας αντιδράσεις τόσο ανάμεσα στους φιλελεύθερους όσο και στους συντηρητικούς, που τον κατηγορούν ότι ξοδεύει «σαν να μην υπάρχει αύριο».
Τα προγράμματα δημοσιονομικών μέτρων στήριξης του 2020 και του 2021 παραβίασαν το συνταγματικά κατοχυρωμένο φρένο χρέους της Γερμανίας, σύμφωνα με το οποίο ο διαρθρωτικός καθαρός δανεισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,35% του ΑΕΠ. Την τελευταία δεκαετία, το φρένο χρέους έχει γίνει δόγμα για τους Χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ και το αδερφό κόμμα του CSU, ένα σύμβολο υπεύθυνης δημοσιονομικής πολιτικής και συντηρητικής ταυτότητας. Καθώς οι εκλογές του Σεπτεμβρίου πλησιάζουν, τα «γεράκια» των συντηρητικών θέλουν να επιβεβαιώσουν τη δημοσιονομική λιτότητα, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν τους. Πάντως, η Eurasia εντοπίζει ενδείξεις ότι κάτι αλλάζει ανάμεσα στους συντηρητικούς. Ο νέος ηγέτης του CDU, Άρμιν Λάσετ, ξεκαθάρισε από νωρίς ότι είναι διατεθειμένος να λειτουργήσει με πραγματισμό, καθώς επιβεβαίωσε ότι το φρένο χρέους θα ανασταλεί και πάλι το 2022 και εάν χρειαστεί και μετά.
Βέβαια, η Eurasia Group χαρακτηρίζει απίθανες τις όποιες αλλαγές στο φρένο χρέους ακόμα και μετά τις εκλογές, καθώς εξηγεί ότι η αναθεώρηση του Συντάγματος απαιτεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία δύο τρίτων.
Στην πράξη, αυτό που θα γίνει είναι ότι ο Σολτς θα προτείνει την αναστολή του φρένου για να επιτρέψει νέο δανεισμό (αν και σε μικρότερο ποσό σε σχέση με φέτος) όταν θα παρουσιάσει τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2022. Και πέραν του 2022, είναι πιθανό ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις δαπάνες της με ελλείμματα, σημειώνουν οι αναλυτές, καθώς οι επενδύσεις είναι αναπόφευκτες.
Στις επόμενες εκλογές, τα CDU και CSU κατά πάσα πιθανότητα θα σχηματίσουν κυβέρνηση με τους Πρασίνους (σενάριο στο οποίο η Eurasia δίνει πιθανότητες 70%), οι οποίοι θα κάνουν σκληρές διαπραγματεύσεις για να μπουν στο συνασπισμό. Αυτοί ζητούν τη σημαντική αναδιάρθρωση του φρένου χρέους, ώστε να επιτραπούν οι επενδύσεις. Συγκεκριμένα, θέλουν να ανεβάσουν το όριο στο 1% του ΑΕΠ από το 0,35% και να ανοίξουν ένα επενδυτικό ταμείο 500 δισ. ευρώ για τα επόμενα δέκα χρόνια. «Καθώς μία συνταγματική αναθεώρηση είναι απίθανη, ένα επενδυτικό ταμείο που δεν θα συνυπολογίζεται στον προϋπολογισμό, θα μπορούσε να είναι ένας πιθανός συμβιβασμός στον οποίο θα συμφωνούσαν οι συντηρητικοί», σημειώνει η ανάλυση.
Σε κάθε περίπτωση, η Eurasia Group τονίζει ότι οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά τη σχετική συζήτηση στο Βερολίνο, καθώς και η Ε.Ε. σχεδιάζει να αναθεωρήσει το δικό της δημοσιονομικό πλαίσιο, όταν θα έχει αναλάβει ο επόμενος καγκελάριος, ενδεχομένως τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
