Ο ορυκτός πλούτος και το «στοίχημα» της εξωστρέφειας 

Του Ανδρέα Τσώκου*

Τα δύο μεγαλόπνοα έργα, το ανανεωμένο Εθνικό Γεωλογικό Μουσείο και το Γεωπάρκο στο Λαύριο, τα οποία βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών αποτελούν στην πραγματικότητα την πρώτη συντονισμένη προσπάθεια εξωστρέφειας της ΕΑΓΜΕ και ταυτόχρονα μια σημαντική πρόκληση προώθησης των επιστημών της Γης και της συνεισφοράς τους στην εθνική ανάπτυξη.

Το πρώτο Εθνικό Γεωλογικό Μουσείο αντανακλά μια προσπάθεια ανάδειξης της συλλογής ορυκτών, πετρωμάτων και απολιθωμάτων, που έχουμε στη διάθεσή μας. Στόχος μας είναι να εξελίξουμε τον πλούτο αυτό σε ένα σύγχρονο και καινοτόμο μουσείο, επισκέψιμο σε περισσότερα σχολεία από όσα φιλοξενούμε σήμερα. Ήδη πετύχαμε την έγκριση της αίτησης προελέγχου, η οποία αποτελεί τον οδικό χάρτη για την αναγνώριση του μουσείου από το υπουργείο Πολιτισμού. Η χρηματοδότησή του είναι εξασφαλισμένη και βρισκόμαστε σε φάση υλοποίησης με στόχο οι πόρτες του να ανοίξουν στο κοινό σε λίγους μήνες.

Στους εκθεσιακούς του χώρους θα φιλοξενούνται περισσότερα από 1.000 δείγματα από παλιότερες μουσειακές συλλογές της Αρχής, τα οποία έχουν εμπλουτισθεί από δωρεές ιδιωτών και γεωλόγων. Τα δείγματα που εκτίθενται προέρχονται σε ποσοστό περίπου 90% από τον ελληνικό χώρο, ενώ τα υπόλοιπα από το εξωτερικό, όπως Βραζιλία, Ινδία, Κίνα, Ρωσία, Θιβέτ, Ρουμανία και Βουλγαρία. Οι νεότερες συλλογές προέρχονται κυρίως από τις περιοχές του Λαυρίου, της Χαλκιδικής και των Κυκλάδων. Επίσης, σε κατάλληλες προθήκες φιλοξενούνται και ιστορικά δείγματα από όλο τον ελληνικό χώρο που έχουν συλλεχθεί κατά τη διάρκεια της 100ετούς κρατικής γεωλογικής έρευνας από γεωλόγους και μηχανικούς μεταλλειολόγους της Αρχής.

Το Γεωπάρκο στο Λαύριο που σχεδιάζουμε και ευελπιστούμε να έχει την αναγνώριση της UNESCO στην ουσία αποτελεί ένα φόρο τιμής στην Ιστορία και τον πολιτισμό που η περιοχή έχει προσφέρει και ταυτόχρονα μια ευκαιρία για τους πολίτες να γνωρίσουν τις επιστήμες της Γης. Ο γεωλογικός πλούτος της περιοχής, η απόκοσμη όψη των μεταλλείων που άφησε στην περιοχή η επί σχεδόν 6.000 χρόνια μεταλλευτική δραστηριότητα αναμένεται μετατρέψουν το Λαύριο σε πόλο πολιτιστικής κληρονομιάς.

Τα δύο αυτά mega-πρότζεκτ αποτελούν μόνο την αρχή στο πλάνο των δράσεων που έχουμε εκπονήσει. Αλλωστε η ΕΑΓΜΕ του αύριο είναι ένας οργανισμός στην αιχμή του επιστημονικού δόρατος της χώρας με κρίσιμη συμβολή στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και πρωταγωνίστρια στον κυβερνητικό σχεδιασμό για τη μετάβαση σε μια οικονομία με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Φιλοδοξία μας είναι να συνεισφέρουμε, μέσα από τις δράσεις μας, στο σχεδιασμό για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση του υπεδάφους και στην αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών προκλήσεων που υποστηρίζουν μια διεθνώς ανταγωνιστική Ευρώπη.

Οι επιστήμονες που απαρτίζουν το προσωπικό της ΕΑΓΜΕ αποτελούν τον μεγάλο της πλούτο και σημαντική προστιθέμενη αξία για την ελληνική Πολιτεία. Η επένδυση σε αυτούς και τη δουλειά τους δεν είναι μόνο μια αυτονόητη δέσμευση, αλλά μια υποχρέωση απέναντι στο έργο και τη συμβολή τους στο εθνικό οικοδόμημα.

Με θεμέλιο τη συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία των ανθρώπων μας λοιπόν, κύριός μας στόχος τα επόμενα χρόνια είναι η εφαρμογή καινοτόμων λύσεων που κεφαλαιοποιούν τα αποτελέσματα της εκατόχρονης έρευνας του Φορέα μας για τη διασφάλιση των φυσικών πόρων (γη και έδαφος, νερό, ενέργεια και πρώτες ύλες), όσο και την αποτελεσματική διαχείρισή τους (αποθήκευση ενέργειας, μετριασμός των επιπτώσεων των φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων). Με τον τρόπο αυτό η ΕΑΓΜΕ θα συμβάλλει στη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της κοινωνικής ευημερίας και της προόδου μας στην ψηφιακή εποχή, μέσω και της ψηφιοποίησης και αξιοποίησης των αρχείων της.

Ως επιστήμονες, άνθρωποι, αλλά κυρίως ως δημόσιοι λειτουργοί, δεσμευόμαστε στην εθνική προσπάθεια και την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος. Ατενίζουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία, διεκδικώντας μεν, περισσότερους πόρους για την αποστολή μας, γεμάτοι αυτοπεποίθηση δε για το εύρος της προστιθέμενης αξίας, που μπορεί να προσφέρει η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στην προσπάθεια ανάκαμψης της χώρας και την κοινωνική συνοχή.

Με δύναμη μέσα από τη γνώση συνεχίζουμε την προσφορά στην Ελλάδα, ως εθνικό γεωεπιστημονικό κέντρο δεδομένων και ως τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα που έχουν σχέση με γεωλογικά, ενεργειακά, κοιτασματολογικά, μεταλλευτικά, γεωτεχνικά, υδρογεωλογικά, περιβαλλοντικά και άλλα συναφή, που σχετίζονται με το αντικείμενο της Αρχής.

* Ο Ανδρέας Τσώκος είναι γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News