Το σπίτι μας
Οι τιμές των οικιστικών ακινήτων ανεβήκαν 27% μεταξύ του 2019 και 2022 σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Η άνοδος αυτή είναι σημαντική και απότομη, και δημιουργεί μία αίσθηση δυσφορίας τόσο σε επίδοξους αγοραστές, όσο και σε υποψηφίους ενοικιαστές, καθώς τα ενοίκια συνδέονται άμεσα με τις αξίες των ακινήτων. Υπάρχει, δε, μία γενικευμένη διάθεση μετάθεσης της ευθύνης (φταίει το AirBnB, η χρυσή βίζα κ.α.). Είναι όμως έτσι;
Οι τιμές των κατοικιών παρέμειναν πιεσμένες καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, και ακόμη υπολείπονται κατά 21% του επιπέδου του 2008.
Αυτό σημαίνει ότι, μαζί με την άνοδο της τελευταίας τετραετίας, η κατοικία, η κάποτε αγαπημένη μορφή αποταμίευσης της Ελληνικής οικογένειας, χάνει 1,5% της αξίας της ετησίως τα τελευταία 15 χρόνια. Παράλληλα, ο πληθωρισμός την ίδια περίοδο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, είχε μία μέση ετήσια άνοδο 1,1%. Επί 15 έτη, αυτό σημαίνει ότι όποιος αποταμίευσε πριν την κρίση σε ακίνητα έχει χάσει το 30% και πλέον της τότε αγοραστικής του δύναμης.
Μπορούνε ωστόσο οι τιμές των ακινήτων να επανέλθουν στα προ κρίσης επίπεδα; Ένα από τα αξιοσημείωτα στοιχεία της τελευταίας ανόδου είναι ότι αυτή έχει συντελεστεί σε μία περίοδο όπου ακόμη συνεχίζεται η πιστωτική συρρίκνωση.
Υπόλοιπα στεγαστικών δανείων σε εκ. Ευρώ (πηγή ΤτΕ).
Βλέπουμε δηλαδή ότι τον Δεκέμβριο του 2022 τα στεγαστικά δάνεια ήταν 58% λιγότερα από τον Ιανουάριο του 2008, και επίσης ότι συνεχίζουν να βαίνουν μειούμενα. Επίσης παρατηρούμε ότι ο ρυθμός μείωσης έχει αρχίσει να κάμπτεται. Σε αυτό το σημείο ακούμε ότι αυτό οφείλεται στο ότι έχουν ανέβει τα επιτόκια. Αυτό είναι αληθές ναι μεν, δε φαίνεται όμως από τα δεδομένα να αποτελεί επαρκή εξήγηση.
Βλέπουμε ότι τα επιτόκια, αν και έχουν όντως ανέβει τον τελευταίο χρόνο, συνεχίζουν να υπολείπονται αυτών του 2008, όπου είχαμε παραπάνω από διπλάσια στεγαστικά δάνεια από ότι σήμερα. Σύμφωνα, δε, με το διοικητή της ΤτΕ, τα επιτόκια στο Ευρωπαϊκό περιβάλλον πλησιάζουν στο σημείο καμπής.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, τα δεδομένα δε φαίνεται να υποστηρίζουν ότι οι τιμές των κατοικιών θα καμφθούν σύντομα. Οι τιμές υπολείπονται ακόμη των ιστορικών υψηλών, τα επιτόκια θα αρχίσουν σύντομα να αποκλιμακώνονται και κατά πως φαίνεται η αγορά των στεγαστικών δανείων θα μπει σύντομα και πάλι σε τροχιά πιστωτικής επέκτασης, προσφέροντας περισσότερη ρευστότητα στην αγορά.
Our House
Father wears his Sunday best
Mother’s tired, she needs a rest
The kids are playing up downstairs
Sister’s sighing in her sleep
Brother’s got a date to keep
He can’t hang around
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our
Our house it has a crowd
There’s always something happening
And it’s usually quite loud
Our mum, she’s so house-proud
Nothing ever slows her down
And a mess is not allowed
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our
Our house, in the middle of our street
Our house (Something tells you)
(That you’ve got to move away from it) In the middle of our
Father gets up late for work
Mother has to iron his shirt
Then she sends the kids to school
Sees them off with a small kiss (Ah, ah, ah, ah)
She’s the one they’re going to miss
In lots of ways
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our
I remember way back then
When everything was true and when
We would have such a very good time
Such a fine time, such a happy time
And I remember how we’d play
Simply waste the day away
Then we’d say nothing would come between us
Two dreamers
Father wears his Sunday best
Mother’s tired she needs a rest
The kids are playing up downstairs
Sister’s sighing in her sleep
Brother’s got a date to keep
He can’t hang around
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our street
Our house, in the middle of our
Our house, was our castle and our keep
Our house, in the middle of our street
Our house, that was where we used to sleep
Our house, in the middle of our street
Our house
Madness, 1983, από το άλμπουμ Madness.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
