All of Us Strangers: Η άβυσσος που μας χωρίζει είναι αυτή που μας ενώνει

Στο All of Us Strangers που προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 15 Φεβρουαρίου, ο Adam (Andrew Scott) είναι ένας μοναχικός γκέι σεναριογράφος στα σαράντα και ο μοναδικός ένοικος -ή τουλάχιστον έτσι νομίζει- σε έναν ουρανοξύστη στην άκρη του σύγχρονου Λονδίνου. Ένα βράδυ του χτυπά την πόρτα ο Harry (Paul Mescal), ο γείτονας και μοναδικός άνθρωπος που μένει στην πολυκατοικία. Παρά τους αρχικούς δισταγμούς του Άνταμ, σύντομα ξεκινά ένα ειδύλλιο ανάμεσά τους που σταδιακά καταλήγει σε έναν βαθύ δεσμό και τους επιτρέπει να διανύσουν παρέα την πολυπλοκότητα της μοναξιάς τους.

Καθώς η σχέση μεταξύ τους εξελίσσεται, ο Άνταμ κατακλύζεται από μνήμες του παρελθόντος και πηγαινοέρχεται στην επαρχιακή πόλη όπου μεγάλωσε, στο σπίτι της παιδικής του ηλικίας, στο οποίο μοιάζει να ζουν ακόμα οι γονείς του (Claire Foy & Jamie Bell), όπως ακριβώς τη μέρα που σκοτώθηκαν, 30 χρόνια πριν.

Αντλώντας έμπνευση από το ιαπωνικό μυθιστόρημα «Ξένοι» (1987) του Taichi Yamada, αλλά και το βιβλίο της Olivia Laing, «The Lonely City», η νέα ταινία του Βρετανού Άντριου Χέιγκ, μία από τις πιο ηχηρές απουσίες στα φετινά Όσκαρ, εμβαθύνει στο συχνά στιγματισμένο συναίσθημα της μοναξιάς και αφηγείται μια σπαραχτική, σχεδόν υπνωτιστική ιστορία αγάπης, μοναξιάς και απώλειας. Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης: «Ο πρωταγωνιστής αισθάνεται σαν να είναι ο μοναδικός άνθρωπος που υπάρχει, γιατί αυτό είναι μοναξιά -δεν έχει σημασία αν υπάρχουν 10.000 άνθρωποι τριγύρω- απλά το αισθάνεσαι ενστικτωδώς».

Οι χαρακτήρες του All of Us Strangers («Άγνωστοι μεταξύ μας») έχουν μια ρεαλιστική μιζέρια και μια γνώριμη μοναχικότητα που λειτουργεί πολλαπλασιαστικά όσο βιώνεται με φόντο το σύγχρονο αστικό τοπίο της πολύβουης μεγαλούπολης, εκεί που ευκολότερα χάνεσαι παρά βρίσκεσαι, που ευκολότερα κλείνεσαι παρά συνδέεσαι, εκεί που όλοι είναι άγνωστοι μεταξύ τους και άγνωστοι στους εαυτούς τους.

Η ιστορία μας πηγαίνει πίσω στον χρόνο και στην απότομη ενηλικίωση του Άνταμ, όταν συνέβη ένα τραγικό γεγονός, το τραγικότερο όλων για τον ψυχισμό ενός μικρού ανθρώπου: η ξαφνική απώλεια των γονέων- φροντιστών του, η οποία και σηματοδότησε το τέλος της χαράς και ξεγνοιασιάς στη ζωή του. Μια ιστορία που φτάνει στο σήμερα, στα «φαντάσματα» του μυαλού και στην απελπιστική ευκολία με την οποία πολλές φορές οδηγούμαστε στην παραίτηση και την αποξένωση.

Το συναισθηµατικό φορτίο της ταινίας σηκώνει στους ώµους του ο κεντρικός ήρωας, τον οποίο υποδύεται ο Άντριου Σκότ (ο Priest του «Fleabag») σε έναν ρόλο ζωής.

Ο Άνταμ είναι ορφανός, δεν έχει σχέση και είναι µοναχικός. Φέρει το βάρος του πένθους από το δυστύχημα των γονιών του κι έπειτα, ένα βάρος που σε κλίμα άρνησης ο ίδιος χαρακτηρίζει «κλισέ», με αυτό το -πάντα- πανέμορφο και αξεπέραστα θλιμμένο χαμόγελο που, όμως, φωτίζει ολόκληρο το πρόσωπό του.

 
«Ο Adam είναι µία πολύ µοναχική φιγούρα. Ήταν ένας δύσκολος ρόλος µε την έννοια ότι σε βάζει σε δύσκολες περιοχές. Αλλά είναι και προνόµιο µε έναν τρόπο», σχολιάζει ο ηθοποιός Άντριου Σκοτ για τον χαρακτήρα που ενσαρκώνει καλύτερα από ότι θα μπορούσε οποιοσδήποτε άλλος.

«Ο Andrew Scott ήταν στο µυαλό µου από την αρχή. Τον θαυµάζω ως ηθοποιό. Κι ενώ δεν είναι απαραίτητο µε κάθε queer ρόλο, ήταν σηµαντικό για εµένα ο πρωταγωνιστής να µοιράζεται την ίδια σεξουαλικότητα µε τον χαρακτήρα. Η ταινία έχει πολλές αποχρώσεις και χρειαζόµουν κάποιον που µπορεί να την καταλάβει σε βάθος», εξηγεί ο σκηνοθέτης της ταινίας, Άντριου Χέιγκ.

Το All of Us Strangers είναι γεμάτο από εικόνες μοναξιάς στην πόλη, με τις εικόνες της ταινίας να απηχούν τις μοναχικές φιγούρες του Edward Hopper και τα αγωνιώδη πορτρέτα του Francis Bacon. «Αυτές οι εικόνες μοιάζουν με ανθρώπους παγιδευμένους και χαμένους μέσα σε κάτι», δήλωσε ο σκηνοθέτης μετά τη βράβευση της ταινίας του σε επτά κατηγορίες στα British Independent Film Awards.

«Ζώντας σε μια μεγαλούπολη, αισθάνεσαι ότι θα έπρεπε να υπάρχουν τόσες πολλές δυνατότητες σύνδεσης. Υπάρχουν τόσες πολλές άλλες ζωές και, παρ’ όλα αυτά, δεν μπορείς να συνδεθείς μαζί τους», λέει.

Κάποια πράγματα δεν περιγράφονται με λόγια

Παρότι οι γονείς του Άνταμ έχουν σκοτωθεί εδώ και 30 χρόνια, το φορτίο παραμένει βαρύ. Όταν αποφασίζει να το μοιραστεί, ο Χάρι του συμπαραστέκεται με τον πιο «συναισθητικό» τρόπο:

–Χάρι: This your mum and dad?
–Άνταμ: Yeah. They died just before I was twelve.
–Χάρι: I’m really sorry.
–Άνταμ: Oh, thanks. It was a long time ago.
–Χάρι: I don’t think that matters. I can’t even begin to imagine how lonely you must have been.

Και κάπου εκεί, η βαθιά προσωπική εμπειρία του Άνταμ γίνεται καθολική και «κουμπώνει» πάνω σε όλα εκείνα που σκεπάζει καθημερινά ένα πέπλο σιωπής: Πώς να περιγράψεις τον θάνατο και τον τρόμο, την απώλεια ή την παράνοια του μυαλού; Πώς να μοιραστεί κανείς το περιεχόμενο του υπαρξιακού του κενού όταν δεν υπάρχουν λόγια για να εκφραστεί; Εκεί που, απέναντι στον άλλον, μπορούμε απλώς να ακούσουμε, να συμπονέσουμε και να συναισθανθούμε το γεγονός ότι όλοι εμπεριέχουμε το ίδιο κενό, ενδεχομένως προερχόμαστε από το ίδιο κενό, βιώνουμε την ίδια αγωνία, τις ίδιες ερωτήσεις έχουμε και παρόμοιες απαντήσεις ψάχνουμε. «Οι ρίζες μας είναι κοινές. Όλοι προερχόμαστε από την ίδια μήτρα. Το κάθε άτομο ξεπετιέται από την ίδια άβυσσο, αγωνίζεται να πετύχει τον σκοπό του. Καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλο, μα κάθε άνθρωπος μπορεί να εξηγήσει μόνο τον εαυτό του», γράφει ο Έσσε στον «Ντέμιαν». Πόσο διαφορετική είναι η άβυσσος που χωρίζει και ενώνει τους πρωταγωνιστές από τη δική μας; Από τη δική μας δυσκολία να αφήσουμε το φως να μπει, να κάνουμε την αγάπη σκοπό και να συνδεθούμε; Love is the light / Scaring darkness away, yeah / Purge the soul / Make love your goal που ακούγεται και στη σκηνή φινάλε…

Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, το «All of Us Strangers» είναι μια ρεαλιστική ιστορία αγάπης. Επαυξάνουμε: «Το να αγαπάς κάποιον δεν σημαίνει ότι όλα τα προβλήματά σου εξαφανίζονται. Μακάρι να ήταν έτσι, αλλά δεν είναι. Αυτοί οι δύο άνθρωποι συνεχίζουν να παλεύουν για να ξαναμπούν στο δωμάτιο ο ένας με τον άλλον». Και είναι μια από τις πιο συγκινητικές κινηματογραφικές ιστορίες αγάπης ακριβώς επειδή είναι ρεαλιστική, ενώ προφανώς είναι πολλά περισσότερα από ένα απλώς τρυφερό κουίρ ρομάντζο. Μας προλαβαίνει ο ίδιος ο Άνταμ, όταν, ξετυλίγοντας το κουβάρι της ζωής και των παιδιόθεν πόνων του, λέει στον Χάρι πως η σεξουαλική του ταυτότητα ήταν ανέκαθεν ένα από τα πολλά –καθόλου ανώδυνα– που πρόσθεταν στον «κόμπο» που ένιωθε μέσα του από παιδί, ειδικά από το σοκ της απώλειας και μετά.

Η ταινία είναι ένα δραματικό «τράνταγμα», μια δεξιοτεχνική υπενθύμιση για την τρυφερότητα, την αποδοχή και το χάδι που αποζητάνε τα ανθρώπινα πλάσματα ως αντίδοτο στη μοναξιά του ενήλικου κόσμου και στα αθέατα και ανείπωτα που πονάνε και που μας αποξενώνουν. Και είναι μια ταινία που παίρνει μέρος στην ευρύτερη κινηματογραφική συζήτηση του τελευταίου καιρού για τον εξανθρωπισμό της μοναξιάς και την αμφισβήτηση του κοινωνικού στίγματος, όπως και τα «Priscilla» της Sofia Coppola και «Hoard» της Luna Carmoon.

«Ξέρω πώς είναι να μην νοιάζεσαι πια για τον εαυτό σου»

Το All of Us Strangers είναι μια ταινία που σε διαπερνά με τρόπο μοναδικό, σχεδόν υπνωτιστικό και δεν ξεχνάς εύκολα. Μπορεί να νιώσεις ταύτιση με τη μελαγχολική ιστορία των πρωταγωνιστών, μπορεί και όχι, όμως, το σίγουρο είναι ότι αποκλείεται να σε αφήσει ασυγκίνητο. Είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, χωρίς υπερβολές θα μπορούσαμε να πούμε και μία από τις καλύτερες ταινίες που έχουμε δει γενικά.

Με αφοπλιστική φυσικότητα και εξαιρετική ευαισθησία που δεν ξεφεύγει προς δακρύβρεχτο μελό, η ταινία μάς υπενθυμίζει την ανάγκη για τρυφερότητα και τη δύναμη της αγάπης που, παρότι δεν σώζει, θεραπεύει έστω προσωρινά, ενώ πετυχαίνει αυτό που μάλλον είχε εξαρχής σκοπό: να αποστιγματίσει τη μοναξιά και, κυρίως, να απενοχοποιήσει τη ντροπή που τη συνοδεύει στην ενήλικη ζωή -ειδικά μετά τα τριάντα.

‘I know what it’s like to stop caring about yourself’, λέει κάποια στιγμή ο Χάρι στον Άνταμ. Είναι ίσως το χαρακτηριστικότερο line της ταινίας, η πιο μύχια και «καθαρτική» παραδοχή που συνδέει τους δύο ήρωες. Η κοινή τους άβυσσος.

Πηγή: neolaia.gr 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News