Ο «Τσάντλερ», ο Μάθιου και τα «Φιλαράκια»
Περίεργο πράγμα να πενθείς έναν επινοημένο χαρακτήρα και έναν άνθρωπο που δεν γνώρισες ποτέ. Ο Μάθιου Πέρι που πέθανε στα 54 του χρόνια, μας χάρισε έναν καλό φίλο, γεμάτο σαρκασμό και ευαισθησία που δεν ζητούσε και πολλά στην τελική: να είναι και να φαίνεται «κουλ», να γελάνε με τα αστεία του και να τον αγαπούν. Όπως σχεδόν όλοι οι καλοί κωμικοί.
«Γεια! Είμαι ο Τσάντλερ και κάνω αστεία όταν αισθάνομαι άβολα». Αυτό είναι το χαρακτηριστικότερο one-line του τηλεοπτικού Τσάντλερ από τα Φιλαράκια που σαρκαζόταν και αυτοσαρκαζοταν σχεδόν με κάθε του λέξη. Αυτό και το «I’m hopeless, awkward and desperate for love». Και θα συνεχίσει να είναι, διότι, σε αντίθεση με τον άνθρωπο, ο χαρακτήρας που ο Matthew Perry ενσάρκωσε τόσο αριστοτεχνικά στη σειρά, θα ζει για πάντα, όπως όλοι οι χαρακτήρες της μυθοπλασίας που αγαπήθηκαν τόσο πολύ.
Δεν είναι μόνο ο σαρκασμός, το χιούμορ και οι έξυπνες ατάκες του που προκάλεσαν γέλιο και ταύτιση, αλλά και το πώς εξελίχθηκε ο χαρακτήρας καθ’ όλη τη διάρκεια της σειράς. Διατηρώντας τον κυνισμό του ακόμα και αφότου βρήκε την αγάπη, ο Τσάντλερ έγινε ο ιδανικός φίλος και ο στοργικός σύντροφος που θα θέλαμε δίπλα μας, ξεπερνώντας τις ανασφάλειες και τα κόμπλεξ που του προκάλεσε η τραυματική παιδική του ηλικία και στη συνέχεια η μοναξιά του ενήλικου κόσμου και η μονοτονία του περιβάλλοντος στο οποίο εργαζόταν. Κανένας από την παρέα δεν είχε καταλάβει τι δουλειά έκανε ο αγαπημένος τους φίλος, αυτός που είχε μάθει καλά να επιστρατεύει το χιούμορ για να καμουφλάρει τη μιζέρια και να ξορκίζει τους πόνους της ζωής.
Τα Friends και η οικογένεια που επιλέγουμε
Η δική μου σχέση με το εμβληματικό sitcom (κωμωδία καταστάσεων) – γιατί ξέρω πόσο σας νοιάζει- ξεκίνησε σχετικά πρόσφατα, όταν η σειρά μπήκε στο Netflix και αποφάσισα να την αντιμετωπίσω όπως όλες τις υπόλοιπες σειρές που bingaρα: την έβαλα από την αρχή και την είδα μονοκοπανιά αφιερώνοντας τη δέουσα προσοχή. Παρόλα αυτά, θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι, μέχρι κάποια ηλικία, μου φαινόταν (και μένα) πολύ ενοχλητικό γενικότερα το laugh track της αμερικανικής TV, λες και μας υποδείκνυαν οι δημιουργοί πότε πρέπει να γελάμε. Θυμάμαι επίσης σαν παιδί να ακούγεται η σειρά στο σπίτι κάπου στο background και να απορώ πώς αρέσει σε τόσο κόσμο αυτή η «αμερικανιά». Μιλάμε για προ-streaming εποχές, τότε που πετύχαινες τα Φιλαράκια στο Star κανένα ΣΚ, αλλιώς έπρεπε να νοικιάσεις τα DVD. Για να μην μακρηγορώ, παρακολουθώντας για πρώτη φορά ως ενήλικας την κοινή τηλεοπτική καθημερινότητα των έξι αξιαγάπητων Νεοϋορκέζων φίλων (Ρος, Μόνικα, Ρέιτσελ, Τσάντλερ, Τζόι, Φοίβη), αντιλήφθηκα πολύ γρήγορα τη μοναδικότητα και το «γκροτέσκ» του κάθε χαρακτήρα και ένιωσα ότι θα μπορούσα άνετα να κάνω παρέα με όλους. Δέθηκα και με τους έξι χωρίς διακρίσεις, ίσως λίγο περισσότερο με τον Ρος, τον Τσάντλερ και τη Φοίβη… Δεν έχει σημασία. Μου φάνηκαν όλοι αξιαγάπητοι παρότι καρικατούρες, αυτή ήταν η πρώτη μου εντύπωση. Δεν με ενοχλούσε ούτε ο αρχικός σνομπισμός της Ρέιτσελ, ούτε τα εφηβικά κόμπλεξ του Τσάντλερ, η φαιδρή «πεσιματική» του Τζόι, οι delulu εμμονές του Ρος, η τελειομανία και οι ψυχαναγκασμοί της Μόνικα.
Τα έξι «Φιλαράκια» έμειναν στον τηλεοπτικό αέρα για 10 χρόνια (1994 – 2004) και έγραψαν ιστορία, όχι απλώς επειδή σάρωσαν σε κέρδη και τηλεθέαση: καταξιώθηκαν ως ένα από τα δημοφιλέστερα sitcoms λόγω της μεγάλης επιρροής που άσκησαν στην pop κουλτούρα παγκοσμίως. Και αυτό είναι από τα κατεξοχήν κριτήρια επιτυχίας της σειράς. Σε συνδυασμό με το ότι πρωταγωνίστησαν σε έναν πολύ σημαντικό μετασχηματισμό της σύγχρονης εποχής: αυτόν της μετάβασης από το μοντέλο της παραδοσιακής οικογένειας στο μοντέλο της φιλίας ως «η οικογένεια που επιλέγουμε».
Υπάρχει πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα από τους 6 φίλους στο Μανχάταν που ζουν ο ένας απέναντι από τον άλλον, μοιράζονται μία καθημερινότητα με χαρές και λύπες, τρώνε μαζί στις γιορτές, ερωτεύονται μεταξύ τους και παραμένουν φίλοι, στηρίζουν ο ένας τον άλλον συναισθηματικά και οικονομικά;
Τα «κούκου» τραγούδια της Φοίβη, η οποία «άκουγε» τις σκέψεις των ανθρώπων, τραγουδιούνται 29 χρόνια μετά. “Smelly cat smelly cat, what are they feeding you?”. Το φιλαριστό μαλλί της Ρέιτσελ πρωταγωνίστησε επί μια ολόκληρη δεκαετία στον κόσμο της ομορφιάς σε Ευρώπη και Αμερική. Οι ατάκες της σειράς υιοθετήθηκαν από ανθρώπους ανά τον κόσμο, ενώ τα αμήχανα αστεία του Τσάντλερ συλλέγονταν στο διαδίκτυο σαν πολύτιμοι θησαυροί.
Η επιτυχία των Friends βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές έδωσαν ζωή στους ρόλους τους. Οι ρόλοι τους, όχι απλώς ερμηνεύτηκαν, αλλά οι ηθοποιοί «έγιναν οι ρόλοι τους», δημιουργώντας μια φοβερή χημεία μεταξύ τους. Σύμφωνα και με τους παραγωγούς της σειράς, οι ηθοποιοί (Τζένιφερ Άνιστον, Κόρτνεϊ Κοξ, Λίζα Κούντροου, Ματ ΛεΜπλάνκ, Μάθιου Πέρι, Ντέιβιντ Σουίμερ) προσέδωσαν ο καθένας τα δικά του στοιχεία στο ρόλο, πράγμα που ουσιαστικά ενέπνευσε και τους ίδιους τους σεναριογράφους. Το σενάριο, επομένως, γράφτηκε πάνω στους χαρακτήρες τους, ενώ οι μοναδικές τους ερμηνείες στη σειρά ενδεχομένως ευθύνονται για το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς δεν ανέστρεψαν σημαντικά την καριέρα τους στη μετά-Φιλαράκια εποχή.
Μάθιου Πέρι: Όταν πεθάνω, να αναφέρετε το «Friends» μετά το «βοηθούσε ανθρώπους»
Στις 28 Οκτωβρίου 2023, ο Μάθιου Πέρι βρέθηκε νεκρός στο τζακούζι του σπιτιού του στο Μαλιμπού. Ο Αμερικανός ηθοποιός υπέφερε από χρόνιο εθισμό στα οπιούχα παυσίπονα. «Έπαιρνα 55 Vicodin ημερησίως και έπινα σχεδόν μισό μπουκάλι βότκα απλώς για να βγάλω τη μέρα», «έδωσα περίπου εννιά εκατομμύρια δολάρια για να απεξαρτηθώ», είναι μερικά από αυτά που μοιράζεται ο Πέρι στο βιβλίο για τη ζωή του. Στο παρελθόν, όπως είχε αναφέρει, έπασχε από γαστρεντερική διάτρηση και πάλευε για εβδομάδες να μείνει στη ζωή. Η διάρρηξη του παχέος εντέρου δημιουργήθηκε από την υπερβολική χρήση οπιοειδών και πέρασε δύο εβδομάδες σε κώμα και πέντε ολόκληρους μήνες στο νοσοκομείο ενώ χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει σάκο κολοστομίας για εννέα μήνες.
Δεν έκρυψε ποτέ τη μάχη του με τις καταχρήσεις και πώς να το κάνει άλλωστε (;) με τα media να τον καταδιώκουν παντού για να τον βλέπει ο κόσμος από την κλειδαρότρυπα να παίρνει και να χάνει βάρος, να παλεύει σκληρά για την υγεία και τη νηφαλιότητά του, άλλοτε να κερδίζει άλλοτε να χάνει. Στα απομνημονεύματά του που δημοσιεύτηκαν τον Νοέμβριο του 2022, περιγράφει τον Γολγοθά με τους εθισμούς και τον δύσκολο δρόμο της αποκατάστασης. Στο podcast «Q Με τον Τομ Πάουερ» έλεγε:
«Το καλύτερο πράγμα για εμένα είναι πως εάν έρθει ένας αλκοολικός ή ένας τοξικομανής και μου πει ‘’θα με βοηθήσεις;’’ Θα λέω πάντα ‘’Ναι! Ξέρω πώς να το κάνω αυτό. Θα το κάνω αυτό για σένα ακόμα κι αν δεν μπορώ να το κάνω πάντα για τον εαυτό μου’’». Και συνέχισε λέγοντας πως θα ήθελε να τον θυμούνται ως κάποιον «που έζησε τη ζωή, αγάπησε καλά, έζησε καλά και βοηθούσε τους ανθρώπους. Αυτό που με βρήκε ήταν κάτι καλό και όχι κάτι κακό».
Ορμώμενος από την προσωπική του εμπειρία κατάχρησης ουσιών, ο Πέρι δημιούργησε το Perry House στο Μαλιμπού, μια εγκατάσταση που βοηθούσε άνδρες να κατακτήσουν την νηφαλιότητα. Επιπλέον, βοήθησε στον σχεδιασμό ενός παπουτσιού από την εταιρία Stuart Weitzman, τα οποία υπέγραψε και έδωσε σε δημοπρασία. Τα χρήματα δόθηκαν για την έρευνα και ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο των ωοθηκών. Με κάθε ευκαιρία, έδινε χρήματα και βοηθούσε έμπρακτα όσους τον χρειάζονταν.
Ο Μάθιου Πέρι δεν έκανε χρήση κοκαΐνης, ηρωίνης ή άλλο από τα συνήθη «ναρκωτικά των διασήμων». Αυτό που ταλαιπώρησε την υγεία του για σχεδόν 30 χρόνια ήταν ο εθισμός στα οπιούχα παυσίπονα, αυτή η μάστιγα της Αμερικής και όχι μόνο. Ξεκίνησε να παίρνει Vicodin το 1997 (παυσίπονο που προέρχεται από ένα συνθετικό οπιοειδές) μετά από ένα ατύχημα με τζετ σκι στα γυρίσματα μιας ταινίας. Σε λιγότερο από ένα χρόνο μπήκε σε κλινική για την πρώτη του απόπειρα αποτοξίνωσης. «Οι γιατροί είπαν στην οικογένειά μου ότι είχα 2% πιθανότητες να ζήσω», αποκάλυψε τότε ο ίδιος για την πρώτη του εισαγωγή στο νοσοκομείο. Σύντομα στα οπιούχα προστέθηκε και ο εθισμός στο αλκοόλ, με αποτέλεσμα να περάσει εμφανείς σωματικές αλλαγές, οι οποίες έγιναν αντιληπτές και από τους θεατές της σειράς.
Την περίοδο αυτή, ο ηθοποιός δήλωσε ότι οι συμπρωταγωνιστές του στα «Φιλαράκια» προσπαθούσαν πάντα να τον βοηθήσουν. Ωστόσο, όπως είχε πει στον Chris Evans στην εκπομπή Breakfast Show του BBC Radio 2, η κατάχρηση ουσιών είχε γίνει τόσο άσχημη που δεν μπορούσε να θυμηθεί τρεις ολόκληρες σεζόν της σειράς. Εκείνη την περίοδο, η ζωή του ήταν γεμάτη σκαμπανεβάσματα, κάτι που μοιράστηκε και στα απομνημονεύματά του «Friends, Lovers and the Big Terrible Things». Σε αυτά θυμόταν πως: «Υπήρχαν χρόνια που ήμουν νηφάλιος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η 9η σεζόν ήταν η χρονιά που ήμουν νηφάλιος σε όλη τη διάρκεια». Εκείνη ήταν και η πρώτη φορά που ο Πέρι προτάθηκε για Emmy για τον ρόλο του «Τσάντλερ».
Στο Reunion των Friends το 2021, ο ηθοποιός είχε πει πως ένιωθε ότι θα πέθαινε αν το ζωντανό κοινό δεν γελούσε. «Ίδρωνα και πάθαινα σπασμούς. Έτσι ένιωθα κάθε βράδυ», είχε ομολογήσει.
Αντίο στο «φιλαράκι» μας
Ο Τσάντλερ είναι ένας μοναδικός χαρακτήρας και θα έκανε καλή παρέα με όσους έχουν μάθει να καμουφλάρουν την ευαισθησία τους με ειρωνεία και χιούμορ. Ο Μάθιου Πέρι, ένας εξίσου μοναδικός άνθρωπος, παρότι τα βρήκε πιο σκούρα από τον χαρακτήρα του στα Φιλαράκια. «Όταν πεθάνω, να αναφέρετε τα Friends μετά το “βοηθούσε ανθρώπους”», είχε ζητήσει κάποια στιγμή. Τα λόγια του είναι πλέον η κληρονομιά του.
Αυτό που έγραψε ο Δεληβοριάς στο facebook είναι τόσο αλήθεια, δεν θα μπορούσε να ειπωθεί πιο εύστοχα νομίζω. Δεν ξέρω αν θα στενοχωρηθώ λιγότερο για κάποιο πρόσωπο που κάτσαμε μαζί στον καναπέ, όμως, πράγματι στον Τσάντλερ ακουμπήσαμε πολλά απ’αυτά που είχαμε μέσα μας, ειδικά τη δυσαρέσκεια απέναντι σε αυτά που μας κλέβουν τα νιάτα, πόσο μάλλον αυτή η πολυθρόνα από την οποία πράγματι σηκωνόμαστε βίαια στην ενήλικη ζωή.
Περίεργο πράγμα να πενθείς έναν επινοημένο χαρακτήρα και έναν άνθρωπο που δεν γνώρισες ποτέ. Απόλυτα λογικό όμως για όσους βρίσκουν καταφύγιο στην τρυφερή οικειότητα των Friends όταν νιώθουν κάπως.
Ο Μάθιου Πέρι, που πέθανε στα 54 του χρόνια, μας χάρισε έναν καλό φίλο: έναν «ανθρώπινο Τσάντλερ», αυτόν τον ανασφαλή και αμήχανο «γκούφι», γεμάτο σαρκασμό και ευαισθησία που δεν ζητούσε και τίποτα παράλογο στην τελική: να είναι και να φαίνεται «κουλ», να γελάνε με τα αστεία του και να τον αγαπούν. Όπως σχεδόν όλοι οι καλοί κωμικοί.
«Είμαι εγώ. Και αυτό θα έπρεπε να είναι αρκετό, ήταν πάντα αρκετό. Εγώ ήμουν αυτός που δεν το κατάλαβα. Και τώρα το κάνω. Είμαι ηθοποιός, είμαι συγγραφέας, είμαι άνθρωπος. Και είμαι καλός σε αυτό. Θέλω καλά πράγματα για τον εαυτό μου και τους άλλους, και μπορώ να συνεχίσω να εργάζομαι γι’ αυτά τα πράγματα. Υπάρχει λόγος που είμαι ακόμα εδώ: να καταλάβω ποιο είναι το καθήκον που έχει τεθεί μπροστά μου. Και θα αποκαλυφθεί. Δεν υπάρχει βιασύνη, καμία απόγνωση. Μόνο το γεγονός ότι είμαι εδώ και νοιάζομαι για τους ανθρώπους είναι η απάντηση».
Πηγή: neolaia.gr
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
