Γιατί τα στατιστικά στοιχεία είναι σημαντικά;

Τα στατιστικά στοιχεία, δηλ. γεγονότα ή δεδομένα που παράγονται από ένα σύνολο αριθμητικών στοιχείων, έχουν πολύ μεγάλη σημασία για την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες γενικότερα. Μεγάλο μέρος του έργου της ΕΚΤ, είτε αυτό αφορά τα βασικά καθήκοντα νομισματικής πολιτικής, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ή την τραπεζική εποπτεία, εξαρτάται από στατιστικά στοιχεία καλής ποιότητας, τα οποία είναι απαραίτητα για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων.

Η ανάλυση των οικονομικών, νομισματικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων που διενεργείται για κάθε συνεδρίαση που αφορά τη νομισματική πολιτική αποδεικνύει ξεκάθαρα τη σπουδαιότητα των στατιστικών στοιχείων για την ΕΚΤ, αλλά και για τους πολίτες των χωρών της ζώνης του ευρώ. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία χρησιμοποιούνται από το Διοικητικό Συμβούλιο για τη λήψη αποφάσεων νομισματικής πολιτικής, οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζουν τα επιτόκια που ισχύουν για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Τα στατιστικά στοιχεία μπορούν έτσι να επηρεάζουν έμμεσα τη ζωή πολλών ανθρώπων.

Η σπουδαιότητα στατιστικών στοιχείων υψηλής ποιότητας

Για τη λήψη ορθών αποφάσεων χρειάζονται στατιστικά στοιχεία υψηλής ποιότητας. Εφαρμόζουμε επομένως αυστηρά πρότυπα προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα στατιστικά στοιχεία της ΕΚΤ χαρακτηρίζονται από ακρίβεια και ομοιομορφία και ότι παράγονται εγκαίρως και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Αυτή η ανεξαρτησία παρέχει έγκυρα στατιστικά στοιχεία, στηρίζοντας έτσι την αξιοπιστία των αποφάσεων πολιτικής της ΕΚΤ και την εμπιστοσύνη προς την ΕΚΤ.

Η αναγκαιότητα συναφών δεδομένων

Η πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση επεσήμανε την ανάγκη συλλογής συναφών και πιο αναλυτικών δεδομένων. Ως αποτέλεσμα, το πεδίο των στατιστικών στοιχείων των κεντρικών τραπεζών επεκτείνεται πέρα από τα συνολικά δεδομένα, τα οποία αφορούν πάντοτε μέσους όρους, και καλύπτει επίσης και τα μικροδεδομένα (πιο λεπτομερή δεδομένα), για παράδειγμα σε επίπεδο επιμέρους δανείων, συναλλαγών και τραπεζών.

Τα πιο λεπτομερή δεδομένα μπορούν να συμβάλουν σε μια μεγαλύτερη κατανόηση του τρόπου μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής σε διάφορους τομείς της οικονομίας, μπορούν να βελτιώσουν τον σχεδιασμό μελλοντικών μέτρων πολιτικής και, στην περίπτωση εμφάνισης ακραίων τιμών (ανωμαλίες δεδομένων) ή ακραίων καταστάσεων (γεγονότα ή αποτελέσματα τα οποία έχουν μικρή πιθανότητα να συμβούν αλλά έχουν μεγάλο αντίκτυπο), μπορούν να επιτρέψουν μια πιο έγκαιρη λήψη μέτρων πολιτικής. Αξιοσημείωτο παράδειγμα πιο λεπτομερών δεδομένων αποτελεί το πρόγραμμα AnaCredit της ΕΚΤ, το οποίο αφορά μια νέα δέσμη δεδομένων που παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για επιμέρους τραπεζικά δάνεια στη ζώνη του ευρώ.

Οι προκλήσεις της συλλογής στατιστικών στοιχείων

Η συλλογή λεπτομερών στατιστικών πληροφοριών μπορεί να αποτελέσει μεγάλη πρόκληση, ιδίως όσον αφορά την επιλογή μεθοδολογιών και μεθόδων υπολογισμού που διασφαλίζουν τη συγκρισιμότητα μεταξύ χωρών.

Μια άλλη πρόκληση είναι η λήψη πληροφοριών από οντότητες που δραστηριοποιούνται εκτός του τραπεζικού συστήματος οι οποίες μπορεί να επηρεάζουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα και επομένως και τη νομισματική πολιτική. Δύο παραδείγματα αποτελούν τα αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου, δηλ. εταιρικά σχήματα επενδύσεων που συγκεντρώνουν τα χρήματα περιορισμένου αριθμού μεμονωμένων/θεσμικών επενδυτών, και οι σκιώδεις τράπεζες, δηλ. οντότητες που παρέχουν υπηρεσίες παρόμοιες με αυτές των τραπεζών αλλά χωρίς ρητή πρόσβαση σε ρευστότητα κεντρικής τράπεζας.

Πρόκληση αποτελεί και η προσπάθεια αποφυγής πρόσθετου φόρτου εργασίας για τις τράπεζες, καθώς η υποχρέωση συγκέντρωσης και υποβολής δεδομένων προϋποθέτει αρκετό χρόνο, χρήμα και άλλους πόρους.

Επιπλέον, πρέπει να διασφαλίζεται συνεχώς η εμπιστευτικότητα των επιμέρους δεδομένων, ιδίως στην περίπτωση εποπτικών δεδομένων τα οποία χρησιμοποιούνται σε δραστηριότητες που διενεργούνται από κοινού με εξωτερικούς φορείς.

Η εναρμόνιση των δεδομένων είναι ουσιώδης

Ουσιώδη σημασία έχει και η εναρμόνιση δεδομένων γιατί επιτρέπει την εξαγωγή χρήσιμων αποτελεσμάτων και την αξιόπιστη σύγκριση. Για παράδειγμα, μπορείτε να είστε σίγουροι για την ακρίβεια των δεδομένων που αφορούν τον πληθωρισμό γιατί προκύπτουν από εθνικά δεδομένα τα οποία βασίζονται σε μια κοινή δέσμη ορισμών και κατηγοριοποιήσεων, με άλλα λόγια στο ίδιο καλάθι αγοράς αγαθών και υπηρεσιών.

Πού μπορείτε να βρείτε στατιστικά στοιχεία της ΕΚΤ

Η ζώνη του ευρώ αποτελεί φυσικά το κεντρικό θέμα των στατιστικών στοιχείων που συλλέγονται, καταρτίζονται και παράγονται από την ΕΚΤ. Επίσης, η ΕΚΤ καθιστά διαθέσιμα βασικά δεδομένα.

Μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα στατιστικών στοιχείων είτε μέσω του δικτυακού τόπου Τα στατιστικά μας στοιχεία – όπου τα στατιστικά στοιχεία παρουσιάζονται με οπτικό τρόπο και σε μορφή που μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί σε ψηφιακά μέσα – είτε μέσω της ολοκληρωμένης βάσης δεδομένων Statistical Data Warehouse. Η βάση δεδομένων Statistical Data Warehouse περιλαμβάνει τα εξής:

• Eπιτόκια πολιτικής της ΕΚΤ/του Ευρωσυστήματος και συναλλαγματικές ισοτιμίες
• Νομισματικά, πιστωτικά και τραπεζικά στατιστικά στοιχεία και στατιστικά στοιχεία για τις χρηματοπιστωτικές αγορές
• Στατιστικά στοιχεία για το ισοζύγιο πληρωμών και άλλα εξωτερικά στατιστικά στοιχεία
• Μακροοικονομικά στατιστικά στοιχεία και στατιστικά στοιχεία για τομείς
• Στατιστικά στοιχεία για τις πληρωμές
• Στατιστικά στοιχεία για τους σκοπούς της εποπτείας και της προληπτικής εποπτείας
• Δεδομένα που αφορούν τον πληθωρισμό, άλλες τιμές, το κόστος, το προϊόν και τις αγορές εργασίας

Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών αποτελεί υπερήφανα μία από τις δύο ευρωπαϊκές πηγές στατιστικών στοιχείων υψηλής ποιότητας. Αυτό είναι δυνατό χάρη στη στενή συνεργασία της ΕΚΤ  με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, καθώς και με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και με εθνικές και διεθνείς στατιστικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, της Eurostat.

Επικαιροποίηση: Η παρούσα επεξήγηση επικαιροποιήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2018 με σκοπό την παροχή περισσότερων στοιχείων επί του θέματος.

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος με πληροφορίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

Δημοσιεύθηκε: 19 Οκτωβρίου 2016

Επικαιροποιήθηκε: 9 Ιανουαρίου 2018

Η ανωτέρω παρουσίαση γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News