Η ακριβή φέτα χάνει μερίδιο στις αγορές του εξωτερικού

Μετά τις αποµιµήσεις από δανικές, βουλγάρικες, γαλλικές, µαλαισιανές εταιρείες, ακόµη και ελληνικές εταιρείες –για να µην ξεχνάµε τα κρούσµατα νοθείας του προϊόντος από εγχώριους παραγωγούς– η φέτα, το πλέον γνωστό στην παγκόσµια αγορά ελληνικό τυρί, βρίσκεται αντιµέτωπη µε έναν ακόµη κίνδυνο: η αύξηση της τιµής του αιγοπρόβειου γάλακτος έχει οδηγήσει σε σοβαρές ανατιµήσεις όχι µόνο στην εγχώρια αγορά, αλλά και στις ξένες αγορές. Ηδη, τα στοιχεία για τις εξαγωγές της φέτας κατά το α΄ εξάµηνο του 2023, αν και δείχνουν αύξηση της αξίας κατά 22%, µαρτυρούν και την υποχώρηση της ζήτησης, µε τον όγκο πωλήσεων να έχει µειωθεί περίπου κατά 3% σε σύγκριση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2022.

Ο κίνδυνος για το κορυφαίο προϊόν ΠΟΠ (προστατευόµενης ονοµασίας προέλευσης) της Ελλάδας είναι αφενός άµεσος, καθώς ήδη η µείωση του όγκου πωλήσεων φτάνει ακόµη και στο 30% σε ορισµένες αγορές, όπως αυτή της Αυστραλίας, προκαλώντας πλέον απώλειες και σε αξία πωλήσεων, και αφετέρου έµµεσος, καθώς στρέφει µερίδα των καταναλωτών στο λευκό τυρί και σε αποµιµήσεις φέτας ή σε τυριά τύπου φέτας, κατηγορία στην οποία αναπτύσσουν µεγάλη δραστηριότητα χώρες τόσο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως η Βουλγαρία και η ∆ανία, όσο και τρίτες χώρες, όπως ο Καναδάς και όχι µόνο. Μάλιστα, σε Αυστραλία και Καναδά είναι συχνό το φαινόµενο τα τυριά τύπου φέτας να έχουν ελληνοπρεπή ονόµατα ή ακόµη και να παράγονται από επιχειρήσεις που ανήκουν σε Ελληνες οµογενείς.

Ακριβό γάλα

«Η κατανάλωση έχει υποχωρήσει λόγω της αύξησης της τιµής της φέτας από 6,70 ευρώ/ κιλό τιµή πώλησης (όχι λιανική) σε 8,35 ευρώ/κιλό τιµή πώλησης, ήτοι περίπου 25%, ως net τιµή στο εξωτερικό. Η αύξηση είναι απόλυτα λογική και ακολουθεί την αύξηση της τιµής του αιγοπρόβειου γάλακτος στην Ελλάδα», επισηµαίνει, µιλώντας στην «Κ», ο κ. Μιχάλης Παναγιωτάκης, διευθύνων σύµβουλος της γαλακτοβιοµηχανίας «∆ωδώνη», κορυφαίας εταιρείας στην κατηγορία της φέτας. «Εφόσον οι τιµές στη φέτα παραµείνουν σε αυτά τα επίπεδα, το µοµέντουµ για τη φέτα στο εξωτερικό θα χαθεί και θα υποκατασταθεί το προϊόν από λευκό τυρί ή από τυρί τύπου φέτας που παράγουν γειτονικές χώρες», προσθέτει.

∆εν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η µεγαλύτερη ποσοστιαία µείωση εξαγωγών φέτας, 29,95% σε όγκο και 6,90% σε αξία, παρατηρείται στην Αυστραλία, χώρα όπου εδώ και χρόνια έχουν κατακλύσει την αγορά της προϊόντα τύπου φέτας, τα οποία πολλές φορές φέρουν την ονοµασία φέτα χωρίς φυσικά να έχουν παραχθεί στην Ελλάδα και χωρίς να πληρούν καµία από όλες τις άλλες προδιαγραφές που υποχρεωτικά πρέπει να έχει το δηµοφιλές τυρί.

Εξωπραγµατικές τιµές

Στα σούπερ µάρκετ της Αυστραλίας, επώνυµη ελληνική φέτα πωλείται προς 25 ευρώ/κιλό περίπου, την ώρα που τυρί το οποίο χαρακτηρίζεται «φέτα Δανίας» (Danish feta) πωλείται προς 9,93 ευρώ/κιλό.

Μείωση όγκου εξαγωγών φέτας παρατηρείται σε µια πολύ µεγαλύτερη για το ελληνικό τυρί αγορά, αυτή του Ηνωµένου Βασιλείου. Το α΄ εξάµηνο του 2023, οι εξαγωγές φέτας, σύµφωνα µε τα στοιχεία που διαθέτει η «Καθηµερινή», προς το Ηνωµένο Βασίλειο υποχώρησαν κατά 4,60%, σε 5.408 τόνους από 5.660 τόνους το α΄ εξάµηνο του 2022. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το Ηνωµένο Βασίλειο αποτελεί τη δεύτερη µεγαλύτερη αγορά για τη φέτα, µε την αξία των εξαγωγών του εν λόγω τυριού να φτάνει το α΄ εξάµηνο του 2023 στα 43,62 εκατ. ευρώ, αυξηµένη λόγω των ανατιµήσεων κατά 19,46% σε σύγκριση µε το αντίστοιχο διάστηµα του του 2022.

Φέτα, πιστοποιηµένη ως ΠΟΠ, πωλείται προς 14,31 ευρώ/κιλό –σε τιµές Ελλάδας είναι η αλήθεια– µε το λευκό τυρί την ίδια ώρα να πωλείται ένα ευρώ φθηνότερο, συνήθως όµως σε συσκευασίες που παραπέµπουν στη φέτα, είτε λόγω ελληνοπρεπούς ονόµατος είτε λόγω της απεικόνισης της γνωστής χωριάτικης σαλάτας.

Στην τιµή των 19 ευρώ αγοράζει ένα κιλό φέτας ο καταναλωτής που ψωνίζει από το µεγαλύτερο σούπερ µάρκετ της Σουηδίας, ενώ την ίδια ώρα το λευκό τυρί κοστίζει περί τα 12,50 ευρώ/κιλό. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η Σουηδία είναι επίσης µια χώρα προς την οποία οι εξαγωγές φέτας κατέγραψαν µεγάλη πτώση, 25,75%, το α΄ εξάµηνο του 2023 σε σύγκριση µε το α΄ εξάµηνο του 2022.

Στη Γερµανία, τη µεγαλύτερη εκτός Ελλάδος αγοράς για τη φέτα, καταγράφηκε αύξηση των πωλήσεων σε αξία κατά 33,52% και κατά 5,20% σε όγκο, µε τις τιµές λιανικής της φέτας να κυµαίνονται από 12 έως 19 ευρώ ανά κιλό.

Διαβάστε επίσης: 

FT: Οι Έλληνες κτηνοτρόφοι τα παρατάνε μετά τις καταστροφές – Τι σημαίνει για τη φέτα

Νέες απομιμήσεις της φέτας σε Χιλή, Αυστραλία και Γαλλία

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News