Ανατιμήσεις έως 41% στα τρόφιμα μέσα στη χρονιά

Φρούδες αποδείχθηκαν οι ελπίδες για αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα τρόφιμα εντός του 2023, καθώς μόνο μέσα στην τρέχουσα χρονιά έχουν γίνει ανατιμήσεις που φθάνουν ακόμη και το 41%, την ώρα που οι μειώσεις τιμών αφορούν λιγότερες από 10 κατηγορίες τροφίμων και κυμαίνονται στην πλειονότητα των περιπτώσεων σε ποσοστό της τάξης του 1%2%. Πλέον η αποκλιμάκωση των τιμών στα τρόφιμα μετατίθεται για το 2024 –δηλαδή ούτε καν για το δεύτερο εξάμηνο του 2023– χωρίς, ωστόσο, να μπορεί να αποκλείσει κάποιος έκτακτα γεγονότα ή απρόβλεπτους παράγοντες. Αλλωστε, όπως επισημαίνουν με νόημα οι παράγοντες της αγοράς, οι τιμές σε βασικά αγροτικά εμπορεύματα, όπως είναι για παράδειγμα τα σιτηρά, δεν εξαρτώνται πλέον μόνο από τις κλιματολογικές συνθήκες και από το εάν η σοδειά ήταν καλή ή όχι, αλλά και από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, φτάνοντας να αποτελούν ουσιαστικά αντικείμενο εκβιασμού, όπως ήταν παλιότερα το πετρέλαιο.

Από τα αναλυτικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) προκύπτει ότι σε σύνολο 60 κατηγοριών τροφίμων και ποτών, οι τιμές τον Ιούνιο του 2023 ήταν αυξημένες σε σύγκριση με τον Ιανουάριο σε 52 εξ αυτών, ενώ μειώσεις καταγράφηκαν μόνο σε 8 κατηγορίες τροφίμων. Οι νέες αυτές ανατιμήσεις έρχονται να προστεθούν σε όλες αυτές που έγιναν κυρίως μέσα στο 2022, από τα τέλη Φεβρουαρίου κι έπειτα, ενώ σε κάποια προϊόντα είχαν ξεκινήσει ήδη από το φθινόπωρο του 2021, λόγω των διαταραχών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.

Η μεγαλύτερη αύξηση το πρώτο εξάμηνο του 2023 σημειώθηκε στις τιμές των νωπών φρούτων, 41,15%, ενώ στη λίστα των ανατιμήσεων περιλαμβάνονται πολλά τυποποιημένα τρόφιμα. Αυξήσεις τιμών πάνω από 10% καταγράφηκαν το α΄ εξάμηνο του 2023 σε άλλα προϊόντα διατροφής (17,20%), σε παρασκευάσματα με βάση το κρέας (12,19%), στα δημητριακά για πρωινό (11,05%). Μεγάλες είναι οι ανατιμήσεις σε σειρά βασικών ειδών διατροφής, όπως στο χοιρινό κρέας (8,29%), στο ελαιόλαδο (8,25%), στις πατάτες (7,47%), στις παιδικές τροφές (6,20%) και στο ρύζι (5,96%). Από την άλλη, αξιοσημείωτη είναι στην ουσία μόνο η μείωση κατά 12,55% στην τιμή των άλλων βρώσιμων ελαίων (κυρίως ηλιέλαιο), προϊόντων όμως που είχαν ανατιμηθεί πάρα πολύ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κατά 3,75% μειώθηκαν το α΄ εξάμηνο του 2023 οι τιμές των ζυμαρικών, των γιαουρτιών κατά 3,34%, με τις εταιρείες του κλάδου να προχωρούν σε μειώσεις και προωθητικές ενέργειες για να ανακόψουν τη ραγδαία πτώση της κατανάλωσης, ενώ υποχώρηση καταγράφηκε και στην τιμή του φρέσκου γάλακτος, της τάξης του 2,64%. Τη λίστα των λιγοστών κατηγοριών ειδών διατροφής των οποίων οι τιμές ήταν μειωμένες τον Ιούνιο του 2023 σε σύγκριση με τις αρχές του τρέχοντος έτους συμπληρώνουν τα κατεψυγμένα θαλασσινά (-2%), το βούτυρο (-1,71%) και τα αλλαντικά (-0,09%).

Ας σημειωθεί ότι οι μειώσεις στις τιμές του γάλακτος, του γιαουρτιού και του βουτύρου οφείλονται στην αποκλιμάκωση της τιμής παραγωγού στο αγελαδινό γάλα, η οποία ξεκίνησε πρώτα από τη Δυτική Ευρώπη.

Και μπορεί ο πληθωρισμός να είναι εν μέρει εισαγόμενος, όπως υποστηρίζει σε κάθε ευκαιρία η κυβέρνηση, αλλά δεν είναι μόνο εισαγόμενος. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία της Eurostat για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, στην Ελλάδα καταγράφηκε τον Ιούνιο η μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε ό,τι αφορά τις τιμές των τροφίμων, αύξηση 3,5%. Σύμφωνα με τη Eurostat, στη γειτονική Τουρκία, όπου ο πληθωρισμός βρίσκεται σε δυσθεώρητα ύψη, η μηνιαία μεταβολή στις τιμές των τροφίμων ήταν χαμηλότερη – 2,8%. Στις χώρες της Ευρωζώνης ήταν 0,3%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση 0,1%.

Η κυβέρνηση –για την ώρα τουλάχιστον– συνεχίζει να «απαντάει» στη συνεχιζόμενη ακρίβεια με το «καλάθι του νοικοκυριού» –μέτρο που σύμφωνα με τους εκπροσώπους του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων δεν αποδίδει πλέον όπως στην αρχή– και με το πλαφόν στα περιθώρια μεικτού κέρδους σειράς βασικών προϊόντων. Αμφότερα τα μέτρα παρατάθηκαν μέχρι το τέλος του 2023.

Πότε –και κυρίως γιατί– εκτιμά μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου ότι θα υποχωρήσουν σημαντικά οι τιμές στα τρόφιμα, ακόμη κι αν δεν βλέπουν επιστροφή τους στα προ ουκρανικής κρίσης επίπεδα; Τη νέα χρονιά και όχι τόσο λόγω της αποκλιμάκωσης του κόστους παραγωγής, αλλά κυρίως λόγω συνέχισης της μείωσης της κατανάλωσης, η οποία στην παρούσα φάση «καλύπτεται» από τον ήλιο του καλοκαιριού.

Διαβάστε επίσης: 

Πρωταθλήτρια των αυξήσεων στα τρόφιμα η Ελλάδα – Νέο κύμα ανατιμήσεων

Eurostat: Στο 2,8% ο πληθωρισμός στην Ελλάδα – «Τσίμπησε» ο δομικός στην Ευρωζώνη

Ο πληθωρισμός μείωσε κατά 2% το διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News