Έλλειμμα ψηφιακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα – Τα τρωτά σημεία

Σημαντικά υστερούν τα ελληνικά σχολεία σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ως προς το επίπεδο του ψηφιακού τους εξοπλισμού, τη σύνδεσή τους στο διαδίκτυο και την ψηφιακή τους κουλτούρα, καθώς η χρήση των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και οι διαθέσιμες στους εκπαιδευτικούς ευκαιρίες ανάπτυξης σχετικών δεξιοτήτων είναι περιορισμένες. Αυτό είναι το κύριο συμπέρασμα του policy brief που δημοσιεύει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο EPICENTER.

Συγκεκριμένα, στη μελέτη που υπογράφει ο καθηγητής Σχολικής Εκπαίδευσης στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Κώστας Δημόπουλος επισημαίνονται μεταξύ άλλων τα εξής:

• Στον Δείκτη της Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 25η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες της ΕΕ ξεπερνώντας μόνο τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, και χαρακτηρίζεται ως χώρα «ψηφιακός ουραγός».

• Στον επιμέρους δείκτη των ψηφιακών δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού η Ελλάδα βρίσκεται ελαφρώς υψηλότερα και καταλαμβάνει την 22η θέση: Το 52% των Ελλήνων ηλικίας 16-74 ετών διαθέτει τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ποσοστό πολύ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ (54%). Ωστόσο, η κατάσταση βελτιώνεται  εντυπωσιακά στην ηλικιακή ομάδα των νέων Ελλήνων (16-24 ετών), εκ των οποίων το 88% κατέχει τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (71%).

• Παράλληλα φαίνεται πως σύμφωνα με τα αποτελέσματα του προγράμματος PISA (2018) οι νέοι Έλληνες ελκύονται σε σημαντικό βαθμό από την προοπτική να εργαστούν στο μέλλον ως επαγγελματίες στο πεδίο των Ψηφιακών Τεχνολογιών (4.3% έναντι 4.1% του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ). Επιπλέον σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα του PISA (2018), το 62,8% των διευθυντών των σχολικών μονάδων δηλώνει ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν τις \απαραίτητες τεχνολογικές και παιδαγωγικές δεξιότητες ώστε να εντάξουν τις νέες τεχνολογίες στα μαθήματά τους (64,6% ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ). Από την άλλη ωστόσο πλευρά φαίνεται πως τα Ελληνικά σχολεία υστερούν ως προς την πρόσβαση σε ολοκληρωμένα συστήματα LMS (Learning Management Systems) καθώς μόνο 34.2% των διευθυντών δηλώνουν πως υπάρχει τέτοια πρόσβαση έναντι 54.1% στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ.

• Αναφορικά με το ψηφιακό χάσμα που εμφανίζονται σε πολλές χώρες ανάλογα με το φύλο των μαθητών, την κοινωνικο-οικονομική τους προέλευση, ή την αστικότητα του σχολείου φαίνεται πως τα πράγματα είναι σχετικά καλύτερα στην Ελλάδα σε σχέση με ό,τι ισχύει στις περισσότερες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ. Ειδικότερα οι μαθητές στην Ελλάδα που φοιτούν σε σχολεία σε υποβαθμισμένες περιοχές τείνουν να χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ για εκπαιδευτικούς λόγους πιο συχνά από εκείνους που φοιτούν σε σχολεία σε κοινωνικά ευημερούσες περιοχές.

• Η ψηφιακή εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα βασίζεται κυρίως σε δράσεις που απορρέουν από την υλοποίηση προγραμμάτων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση τα οποία δεν αποκρυσταλλώνονται σε μόνιμες θεσμικές ρυθμίσεις ενταγμένες στο πλαίσιο της κανονικής λειτουργίας όλων των σχολικών μονάδων.  

Προτάσεις πολιτικής

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, στη μελέτη διατυπώνονται συγκεκριμένες μεταρρυθμιστικές προτάσεις πολιτικής που εστιάζουν στις ψηφιακές υποδομές (εξοπλισμός, λογισμικό και σύνδεση στο διαδίκτυο), την ψηφιακή ετοιμότητα και παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών στη χρήση των ΤΠΕ, την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των μαθητών, την ενίσχυση της ψηφιακής κουλτούρας των σχολείων, και τη μείωση των ψηφιακών χασμάτων. 

Οι αρχές της ψηφιακής εκπαιδευτικής πολιτικής με βάση τις οποίες διατυπώνονται οι επιμέρους προτάσεις ανά τομέα είναι οι εξής και φαίνεται πως λειτουργούν αποτελεσματικά σε μια ποικιλία εθνικών πλαισίων:

1. Ολιστική προσέγγιση και πολυεπίπεδες αλληλοσυνδεόμενες παρεμβάσεις
2. Εμπλοκή ποικιλίας παραγόντων (δημόσιο, επιχειρήσεις, άλλοι φορείς)
3. Έμφαση στις ανάγκες και τις δυνατότητες μαθητών και εκπαιδευτικών
4. Επαγγελματική ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών
5. Διάχυση καλών πρακτικών από κάτω προς τα πάνω (bottom-up) ενισχύοντας την κουλτούρα πειραματισμού και καινοτομίας στις σχολικές μονάδες

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Conrad Wolfram (Wolfram Group): Διδασκόμαστε «λάθος» μαθηματικά – Πώς μπορούμε να τα διορθώσουμε;

Focus Bari: 100 λεπτά την ημέρα περνούν τα παιδιά στο Ίντερνετ

Ουραγός της ΕΕ στη ψηφιακή οικονομία παραμένει η Ελλάδα, παρά τη σημαντική πρόοδο

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News