Ο κορωνοϊός αλλάζει τον κόσμο: 9 τάσεις που θα μείνουν

Οι κρίσεις συχνά αλλάζουν τον κόσμο. Η ιστορία έχει δείξει ότι υγειονομικές κρίσεις έχουν βοηθήσει στην προώθηση της επιστημονικής και κοινωνικής καινοτομίας, αλλάζοντας το μονοπάτι της μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης. Και σύμφωνα με την Credit Suisse, η πανδημία του κορωνοϊού δεν θα είναι η εξαίρεση.

«Ωστόσο, αντί να αλλάξει ριζικά τον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε, ο κορωνοϊός έχει επιταχύνει τους υπάρχουσες τάσεις», εξηγεί ο ελβετικός επενδυτικός οίκος.  Η ψηφιοποίηση της καθημερινής ζωής, η τάση προς την πιο ευέλικτη εργασία, η επιβράδυνση της παγκοσμιοποίησης, η γιγάντωση του κράτους και η στροφή από τις πόλεις ήταν εξελίξεις ορατές και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Όμως, ο κορωνοϊός λειτούργησε ως καταλύτης.

Η Credit Suisse εντόπισε τις εννέα τάσεις που θα επιμείνουν και μετά το τέλος της πανδημίας.

1. Το αποπληθωριστικό σοκ

Οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις του Covid-19 στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό έχουν υπάρξει ξεκάθαρα αρνητικές. Όμως, ο πιο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος ίσως να είναι λιγότερο αρνητικός από ό,τι στις άλλες μεγάλες περιόδους ύφεσης. Παρά τα σημαντικά δημοσιονομικά ελλείμματα, η Credit Suisse πιστεύει ότι τα κρατικά χρέη θα είναι βιώσιμα, εφόσον τα ελλείμματα περιοριστούν τελικά. Είναι πρόωρο να ανησυχεί κανείς ότι το καθεστώς του χαμηλού πληθωρισμού των τελευταίων δεκαετιών θα λάβει σύντομα τέλος, όμως μία υπερβολική αύξηση του πληθωρισμού κάποια στιγμή είναι ένας απρόβλεπτος κίνδυνος που χρειάζεται παρακολούθηση.

2.  Πολυμέρεια 2.0

Η ιστορία είναι γεμάτη με παραδείγματα πανδημιών που είχαν σαρωτικό αντίκτυπο στις κυβερνήσεις ή στην πορεία πολέμων. Η κρίση του κορωνοϊού επιδρά στις γεωπολιτικές ισορροπίες με διάφορους τρόπους, κυρίως επιτείνοντας την υπάρχουσα τάση απόρριψης της πολυμέρειας και των διεθνών οργανισμών. Σταδιακά, η προσοχή των κρατών θα στραφεί στην ασφάλεια της αλυσίδας παραγωγής και την αυτάρκειά τους. Όσο για την Ευρώπη, η συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης αποδεικνύει ότι οι κρίσεις συνήθως οδηγούν στην περισσότερη –και όχι στη λιγότερη- ευρωπαϊκή ενοποίηση.

3. Τα κράτη σπρώχνουν τα σύνορα

Η μάχη απέναντι στην πανδημία και τις οικονομικές της επιπτώσεις έχει οδηγήσει στη μεγαλύτερη γιγάντωση της κρατικής εξουσίας από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κλίμακα της οικονομικής απάντησης έχει υπάρξει πολύ μεγάλη σε σύγκριση με άλλες ιστορικές περιόδους, όμως αυτό που είναι ακόμα πιο κρίσιμο είναι οι αλλαγές που προκλήθηκαν στον τρόπο με τον οποίο οι policymakers διαχειρίζεται την οικονομία. Εάν η ιστορία μας έχει μάθει κάτι, είναι ότι η άνοδος της κρατικής εξουσίας θα συνεχιστεί και μετά το τέλος της κρίσης.

4. Λιγότερη παγκοσμιοποίηση, περισσότερη ανθεκτικότητα 

Η πανδημία του κορωνοϊού παρέλυσε την παγκόσμια οικονομία και διατάραξε το διεθνές εμπόριο. Παρότι οι εμπορικές σχέσεις αναμένεται να ανακάμψουν, η κρίση θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στις παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής, καθώς οι επιχειρήσεις θα σταθμίσουν εκ νέου την εξοικονόμηση του κόστους με την ανθεκτικότητα και θα επιλέξουν να φέρουν την παραγωγή πιο κοντά στην έδρα τους. Στο πλαίσιο αυτό, η Credit Suisse θεωρεί ότι η παγκοσμιοποίηση δεν θα αντιστραφεί, αλλά θα επιβραδύνει περαιτέρω.

5. Μια νέα εποχή παρακολούθησης 

Από την αρχή της πανδημίας, πολλές κυβερνήσεις ενέτειναν τις προσπάθειες συλλογής δεδομένων για τους πολίτες τους, προκειμένου να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού. Το αποτέλεσμα ήταν να ανοίξει μία συζήτηση για την ισορροπία μεταξύ της δημόσιας υγείας και της ιδιωτικότητας. Καθώς οι κυβερνήσεις μπορούν πλέον να γίνουν αυτοκρατορίες πληροφοριών, η Credit Suisse τονίζει ότι χρειάζεται αποτελεσματική προστασία της ιδιωτικότητας.

6. Η ευελιξία στην εργασία

Τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, το κλείσιμο των επιχειρήσεων και τα άλλα μέτρα που πήραν οι κυβερνήσεις είχαν σημαντικές συνέπειες για τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.  Η εμπειρία αυτής της κρίσης πιθανότατα θα φέρει αλλαγές στην απασχόληση που θα διαρκέσουν πολύ περισσότερο από την πανδημία. Σύμφωνα με την Credit Suisse, η εξ αποστάσεως εργασία ήρθε για να μείνει, φέρνοντας ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία και νέα στάνταρ στον κόσμο της απασχόλησης.

7. Η επανάσταση στην εκπαίδευση

Η πανδημία υπήρξε σημείο καμπής για την εκπαιδευτική τεχνολογία, καθώς εκατομμύρια μαθητές αναγκάστηκαν να τη χρησιμοποιήσουν καθημερινά, αποκαλύπτοντας τα οφέλη και τα μειονεκτήματα και οδηγώντας στην καλύτερη κατανόηση του μέλλοντος της εκπαίδευσης. Η δια βίου μάθηση θα γίνει βασικό κομμάτι της ζωής όλων μας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα προσαρμοστικό εργατικό δυναμικό με δεξιότητες που υπογραμμίζουν το πλεονέκτημα των ανθρώπων έναντι των μηχανών.

8. Ο μεγάλος διχασμός των ανισοτήτων

Η πανδημία και τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις για να την αντιμετωπίσουν διαφέρουν σημαντικά τόσο ανάμεσα στις χώρες όσο και μέσα σε αυτές.  Οι μη προνομιούχοι πληθυσμοί είναι πιθανότερο να χάσουν δουλειές και εισοδήματα, ενώ οι πιο εύποροι παραμένουν σταθεροί, λόγω της αποτελεσματικής δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Οι ανισότητες θα παραμείνουν στο επίκεντρο και ενδεχομένως να φέρουν αναδιανεμητικές φορολογικές πολιτικές που θα οδηγήσουν σε εκροές θέσεων εργασίας και κεφαλαίων.

9. Η αστική ζωή σε σταυροδρόμι

Έως πρότινος, ούτε καν τα γνωστά προβλήματα –μποτιλιάρισμα, μόλυνση, υψηλό κόστος ζωής- δεν μπορούσαν να σταματήσουν την θριαμβευτική άνοδο των μεγάλων πόλεων. Όμως, πλέον πολλοί εργαζόμενοι έχουν εναλλακτικές, καθώς μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι, μακριά από τα αστικά κέντρα. Η Credit Suisse δεν πιστεύει ότι αυτό θα είναι το τέλος των πόλεων, όμως τονίζει ότι θα πρέπει να προσαρμοστούν.

Κ. Σαμ. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News