Ένα playbook τόσο για τους πολιτικούς όσο και για τους κεντρικούς τραπεζίτες

Ο Martin Sandbu («A political backlash against monetary policy is looming», Opinion, Financial Times, 24 Οκτωβρίου) μας προσφέρει την άποψη ότι η αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών είναι τόσο καλή όσο η αξιοπιστία του μακροοικονομικού καθεστώτος (regime) στο σύνολό του — γεγονός που εγείρει το ερώτημα του εάν η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών πραγματικά λειτουργεί για μια οικονομία.

Ο Ben Bernanke, στο νέο του βιβλίο 21st Century Monetary Policy, σημειώνει ότι ανεξαρτησία δεν σημαίνει πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Federal Reserve) είναι πλήρως αυτόνομη, δεν υφίσταται δημοκρατικό έλεγχο και λογοδοσία, ή δεν σχετίζεται καθόλου με την πολιτική.

Αντίθετα, η Federal Reserve είναι προϊόν του πολιτικού συστήματος.

Ωστόσο, ο πρώην πρόεδρος της Fed και ένας από τους φετινούς νομπελίστες στις Οικονομικές Επιστήμες λέει ότι «μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα μπορεί να προσγειώνει τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, να δημοσιοποιεί αξιόπιστες κατευθύνσεις για τη μελλοντική νομισματική πολιτική και να θεσμοθετεί προβλέψιμες και συνεπείς πολιτικές και πλαίσια πολιτικής, καλύτερα από μία πολιτική υπηρεσία».

Σύμφωνα εξάλλου με τον Stanley Fischer, πρώην αντιπρόεδρο της Fed, ακόμη και μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα, η οποία μπορεί να έχει μια πιο μακροπρόθεσμη και απολιτική άποψη για το τι είναι καλό για την οικονομία — και να λαμβάνει μέτρα που να στηρίζουν αυτή την άποψη —, πρέπει να συνηθίσει στην ιδέα του να δουλεύει σε συνεργασία με την κυβέρνηση σε εκείνους τους τομείς όπου υπάρχει αμοιβαίο ενδιαφέρον.

Επομένως, με βάση τα παραπάνω, εκτιμώ πως είναι απαραίτητο να συνδυάζεται η αξιοπιστία με την συνεργασία.

Ίσως είναι καιρός τόσο για τους κυβερνητικούς σχεδιαστές πολιτικής όσο και για τους κεντρικούς τραπεζίτες να ακολουθήσουν αυτό το πλαίσιο στρατηγικής. 

* Ο Κωνσταντίνος Γκράβας είναι διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ. Διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και είναι συγγραφέας του βιβλίου «Οικονομικός Πόλεμος και Νομισματική Ειρήνη» (εκδόσεις Ι. Σιδέρης, πρόλογος: Γιάννης Στουρνάρας) καθώς και συν-συγγραφέας του βιβλίου «Κεντρικές Τράπεζες» (εκδόσεις Παπαδόπουλος).

**Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στους Financial Times.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News