Κριτήρια ESG, Ταμείο Ανάκαμψης αλλάζουν την οικονομία

Στη νέα επιχειρηματική και οικονομική πραγματικότητα, σημαντικό κριτήριο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας για το 2022 παίζουν πέρα από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον τρόπο διανομής των πόρων του, τα κριτήρια ESG, δηλαδή τα κριτήρια που σχετίζονται με τις επιδόσεις των επιχειρήσεων σε περιβαλλοντικά, κοινωνικά ζητήματα και σε ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης. Τα επενδυτικά funds αλλά και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (π.χ. τράπεζες) εντάσσουν τα κριτήρια αυτά ολοένα και περισσότερο στις αξιολογήσεις τους, βάσει των νέων ευρωπαϊκών νομοθετικών απαιτήσεων, ως σημαντικό κριτήριο χορήγησης των δανείων αλλά και επενδύσεων.
 
Αυτό συμβαίνει γιατί αφενός τα ζητούν οι επενδυτές τους και αφετέρου λόγω των νέων ευρωπαϊκών νομοθεσιών όπως οι SFDR και Taxonomy. Οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί καλούνται σε όλη την Ευρώπη να τα εφαρμόσουν και να τα προσαρμόσουν στα χρηματοοικονομικά τους προϊόντα αλλά και στις επενδύσεις που υλοποιούν. Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές τράπεζες καλούνται επίσης να θεσπίσουν στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη με δημοσιευμένους ποσοτικούς στόχους. Επίσης, καλούνται έμμεσα και οι ελληνικές επιχειρήσεις να θεσπίσουν στόχους για το περιβάλλον και για θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, όπως, για παράδειγμα, το ποσοστό γυναικών στα διοικητικά συμβούλια.
 
Συνολικά, οι εταιρείες με μη βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα ή που δεν πληρούν βασικά ESG κριτήρια θα αντιμετωπίζουν όλο και μεγαλύτερες δυσκολίες στη συνέχιση της χρηματοδότησης από τις τράπεζες. Και στο σημείο αυτό, τα αντίστοιχα υπουργεία και ιδιαίτερα αυτό των Οικονομικών και Ανάπτυξης θα πρέπει να υποστηρίξουν με πρακτικές και λειτουργικές νομοθεσίες την ενσωμάτωση των κριτηρίων αυτών μέσα στο 2022, ειδικά στις μεσαίες επιχειρήσεις. Οι τράπεζες καλούνται επίσης να διαδραματίσουν άμεσα έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, δεδομένου ότι τα ESG κριτήρια αποτελούν κομβικό παράγοντα για να γίνει κάτι τέτοιο. Είναι έτοιμες οι τράπεζες να ανταποκριθούν σε μια τέτοια πρόκληση; Γενικότερα, πόσο καλή είναι η προσαρμογή των ελληνικών τραπεζών στα ESG κριτήρια; Αυτό μένει να φανεί στη συνέχεια. Μεγάλη πρόκληση σίγουρα θα αποτελέσουν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που θα εφαρμοστούν στα θέματα δανειοδότησης, αλλά και το πόσο έτοιμες είναι οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στα κριτήρια αυτά.
 
Οσον αφορά τη δανειοδότηση, αυτή βεβαίως δεν σχετίζεται μόνο με τις τράπεζες, αλλά και με τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα, οι μεγάλες εισηγμένες επιχειρήσεις που είναι ώριμες σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, μπορούν σε γενικές γραμμές να επιδείξουν σχετικά αποδεκτές επιδόσεις στα κριτήρια ESG. Μεγάλο δρόμο έχουν όμως να διανύσουν οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, που όχι μόνο δεν είναι έτοιμες αλλά δεν έχουν αντιληφθεί τη σημασία των κριτηρίων ESG και τη σημασία της δημοσιοποίησης σχετικών στοιχείων και πώς αυτά τις επηρεάζουν σε πολλαπλά επίπεδα.
 
Φαίνεται λοιπόν ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων περνάει άμεσα και μέσα από την εφαρμογή των κριτηρίων ESG, και αυτό θα το κατανοήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο καλύτερα οι επιχειρήσεις μέσα στο 2022.
 
* Ο κ. Νίκος Αυλώνας είναι πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), επισκέπτης καθηγητής Βιώσιμης Ανάπτυξης Οικονομικό Πανεπιστήμιο και UIC (University of Illinois – Σικάγο).

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News