Οι διανομείς και όσα (δεν) πρέπει να χωνέψουμε

Όταν ένα ζήτημα γίνεται «viral» στα social media, ο καταιγισμός πληροφοριών, σχολίων και παραπληροφόρησης, είναι τέτοιος που είναι δύσκολο να βάλεις τα πράγματα σε μία σειρά. Θα το επιχειρήσουμε όμως, με τη μορφή ερωτήσεων – απαντήσεων και χωρίς διάθεση για διανομή έτοιμων προς βρώση λύσεων.

‘Εχει μία εταιρεία το δικαίωμα να μην ανανεώνει συμβάσεις εργαζομένων, που λήγουν;

Βεβαίως και το έχει, ειδικά αν δεν είναι ικανοποιημένη από τη δουλειά τους ή δεν έχει πια ανάγκη τις υπηρεσίες τους. Η εταιρεία δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα για να κρατάει τους πάντες. Κάθε εταιρεία δε θα έπρεπε να αναζητά πάντα το καλύτερο δυνατό προσωπικό για την κάθε θέση.

Ποιο ήταν το πρόβλημα λοιπόν με το μήνυμα που έλαβαν οι διανομείς;

Το αρχικό μήνυμα που έλαβαν (και που η ίδια η εταιρεία καταδίκασε για τη διατύπωσή του) έλεγε ότι οι συμβάσεις δεν μπορούν να ανανεωθούν – παρά μόνο εάν μετατραπούν σε συνεργασία freelancing. Επειδή ακριβώς η εταιρεία δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα, μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε ότι τους έκανε αυτή την πρόταση επειδή ήθελε να συνεχίσει να λαμβάνει τις υπηρεσίες τους και όχι επειδή δεν τους χρειαζόταν άλλο ή δεν ήταν ικανοποιημένη από τη δουλειά τους. Ήθελε όμως να αλλάξει το εργασιακό καθεστώς τους.

Και γιατί αυτό είναι πρόβλημα;

Εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις της εργασιακής νομοθεσίας, η εταιρεία δεν κάνει τίποτα παράτυπο. Λειτουργεί δε σε πλήρη ευθυγράμμιση με τα όσα δημοσίως έχει επισημάνει για το μοντέλο εργασίας που προτιμά. Είναι δε το μοντέλο εργασίας που ακολουθούν και μεγάλες ανταγωνίστριές της. 
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να κριθεί από τους χρήστες της (που πλέον κρίνουν τις επιχειρήσεις και τα προϊόντα που αγοράζουν για σειρά ζητημάτων που δεν έχουν να κάνουν με τη σχέση ποιότητας- τιμής, όπως το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα ή τη στάση τους σε θέματα αποδοχής της διαφορετικότητας).

Τι είναι τελικά οι rider και η ευελιξία;

Για την εταιρεία (και τον κλάδο συνολικά στον οποίο δραστηριοποιείται) ένας rider μπορεί να είναι ελεύθερος επαγγελματίας και όχι απαραίτητα υπάλληλος.
Είναι όμως όντως ελεύθερος επαγγελματίας κάποιος που δεν μπορεί να καθορίσει ο ίδιος τον τρόπο με τον οποίο προσφέρει τις υπηρεσίες του και το ύψος της αμοιβής του, αλλά μόνο το ωράριό του; Μπορεί ένας απλός εργάτης, να θεωρηθεί «συνεργάτης», που έως τέτοιος θα αναλαμβάνει και το ρίσκο (και δεν θα λαμβάνει επιδόματα); Δύσκολο να το «χωνέψουμε». 
Υποθέσεις που έφτασαν στη Δικαιοσύνη στο εξωτερικό ανάγκασαν κολοσσούς όπως η Uber να αναγνωρίσει πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Ωστόσο η συζήτηση μένει ανοιχτή και αυτό θα συμβαίνει έως ότου η gig economy ρυθμιστεί.

Όσο για την ευελιξία είναι κάτι πολύτιμο και για τους εργαζομένους και για τους εργοδότες. Το να μπορείς σε συνεννόηση να κάνεις “σπαστό” ωράριο, να εργάζεσαι κάποιες ημέρες περισσότερες ώρες και άλλες λιγότερες, να ακολουθείς ένα υβριδικό μοντέλο συνδυασμού εργασίας στο γραφείο και στο σπίτι είναι κάτι κατά κανόνα καλό, που μπορεί να βοηθήσει και μία επιχείρηση και έναν υπάλληλο να συνδυάσει την επαγγελματική και την οικογενειακή ζωή. Αλλά αυτό δεν καθιστά τον δεύτερο ελεύθερο επαγγελματία.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να υπάρχουν όντως διανομείς που θα προτιμήσουν το ευέλικτο ωράριο από τη σταθερή σχέση εργασίας και τα επιδόματα – ειδικά εάν είναι μία εργασία που κάνουν για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους και όχι η βασική τους απασχόληση. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι «δουλεύει» για όλους.

Είναι νέο φαινόμενο αυτό στην Ελλάδα;

Την gig economy τώρα την μαθαίνουμε εδώ και είναι πολλά ζητήματα, που θα πρέπει να εξεταστούν. Ας μην κάνουμε όμως ότι πέφτουμε στα σύννεφα όταν ακούμε ότι εταιρείες προσπαθούν να βρουν τρόπους να μειώσουν το (μη μισθολογικό) εργασιακό κόστος. Ήταν πάντα υψηλό στη χώρα μας (για αυτό και η στρατιά με τα μπλοκάκια στο παρελθόν) και πρέπει να μειωθεί. Αυτό ας το χωνέψουμε. 
 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News