Οι εργασιακές σχέσεις προς νέα κατεύθυνση
Για αρκετές δεκαετίες, η εργατική νομοθεσία δεν ανταποκρινόταν επαρκώς στη ρύθμιση των σύγχρονων μορφών απασχόλησης γεγονός που έγινε ακόμη πιο έκδηλο κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ως εκ τούτου, η αλλαγή των δεδομένων κατέστη αναπόφευκτη και επήλθε με τον πρόσφατο εργασιακό νόμο 4808/2021.
Μία από τις αλλαγές του νέου νόμου, η οποία δεν έχει συζητηθεί όσο θα αναμενόταν, ενδεχομένως λόγω του έντονου διαλόγου που προκλήθηκε από άλλες πιο επείγουσες διατάξεις, είναι η πρόβλεψη της δυνατότητας απαλλαγής από την υποχρέωση παροχής εργασίας στην περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας με προμήνυση. Πρόκειται για την ευρύτερα γνωστή στην αλλοδαπή εργοδοτική πρακτική ως «garden leave». Η ρύθμιση αυτή αξίζει ειδικότερη αναφορά, καθότι αναμένεται να δώσει λύσεις σε μια σειρά θεμάτων που ανακύπτουν συχνά κατά τη λύση της εργασιακής σύμβασης.
«Garden leave» είναι η δυνατότητα του εργοδότη να μην απασχολεί τον εργαζόμενο κατά τη διάρκεια της προμήνυσης, όποτε καταγγέλλει τη σύμβαση εργασίας του με αυτόν τον τρόπο. Η δυνατότητα αυτή προβλέπεται ήδη από παλιά στη νομοθεσία αρκετών χωρών (κοινοτικών και μη), αλλά στην Ελλάδα δεν υπήρχε αντίστοιχη διάταξη. Η μόνη «συγγενής» δυνατότητα που υπάρχει στην ελληνική πρακτική εντοπίζεται κυρίως στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, στο πλαίσιο εφαρμογής προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου προσωπικού.
Σε αυτή την περίπτωση, τα μέρη είθισται να συμφωνούν τη μη απασχόληση του εργαζομένου από τον χρόνο ένταξης στο πρόγραμμα μέχρι και τη λύση της εργασιακής σύμβασης, με παράλληλη λήψη των αποδοχών της αντίστοιχης περιόδου.
Η νέα διάταξη που εισάγει την «garden leave» στο ελληνικό επιχειρησιακό περιβάλλον παρέχει οφέλη τόσο στον εργοδότη όσο και στο στέλεχος/εργαζόμενο. Αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ευρέως από τους εργοδότες ως τρόπος προστασίας της επιχείρησής τους, όταν αποφασιστεί η λύση της εργασιακής σχέσης με πρωτοβουλία του εργοδότη. Μέσω της πρακτικής αυτής, οι εργοδότες θα μπορούν πλέον να επωφεληθούν από την καταβολή της μειωμένης αποζημίωσης απόλυσης, που συνεπάγεται η καταγγελία με προμήνυση, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η αποχώρηση στελεχών και λοιπών εργαζομένων θα έχει μικρό ή και καθόλου αντίκτυπο στη λειτουργία της επιχείρησης.
Από την άλλη πλευρά, ο αποχωρών εργαζόμενος θα εξασφαλίζει ότι, κατά τη διάρκεια της προμήνυσης, θα εξακολουθήσει να θεωρείται υπάλληλος της εργοδότριας εταιρείας, λαμβάνοντας πλήρη αμοιβή και την αποζημίωση απόλυσης, έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να επικεντρωθεί και να σχεδιάσει τα μελλοντικά επαγγελματικά του βήματα, μέσω της αξιοποίησης της περιόδου της προμήνυσης.
Τέτοιου είδους μικρές αλλά και σαφώς μεγαλύτερες τομές που επέφερε ο νέος νόμος στις εργασιακές σχέσεις δεν θα μπορούσαν να έχουν επέλθει σε πιο κατάλληλη στιγμή, με τη σταδιακή επάνοδο στην κανονικότητα.
Επίσης, οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο την ανάγκη και υποχρέωση να ανανεώσουν τις εργασιακές πολιτικές τους και να εξασφαλίσουν καλύτερες πρακτικές με στόχο τη συμμόρφωσή τους με τις στρατηγικές και απαιτήσεις του ESG (περιβάλλον, κοινωνία, διακυβέρνηση), μέσω της ενσωμάτωσης αυτών στα εργοδοτικά πρότυπα και στους κώδικες δεοντολογίας τους.
Αναμφισβήτητα, οι ομαλές και υγιείς σχέσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, ιδίως μέσω της διασφάλισης της δίκαιης μεταχείρισης των τελευταίων σύμφωνα με τα «ορθά» εργασιακά πρότυπα, είναι το κλειδί για την αύξηση της αποτελεσματικότητας και της παραγωγικότητας και, εντέλει, της συνολικής «αξίας» μιας επιχείρησης, με θετικό αντίκτυπο στην ευρύτερη κοινωνία.
Οι διατάξεις του νέου νόμου κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Σίγουρα στο μέλλον θα πρέπει να επέλθουν περαιτέρω τροποποιήσεις και βελτιώσεις, οι βάσεις όμως ήδη τέθηκαν και είναι στο χέρι εργοδοτών και εργαζομένων να τις αξιοποιήσουν.
* Η κ. Άρτεμη Καραθανάση είναι Senior Manager, Legal, PwC Greece.
** To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
