Eid Mubarak

Το βράδυ της 12ης Μαΐου ξεκινάει ο εορτασμός του Eid al-Fitr που σηματοδοτεί το τέλος του Ραμαζανίου. Περίπου ταυτόχρονα θα ανοίξουν και τα συστήματα του υπουργείου οικονομικών για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Ο συγχρονισμός αυτός, αν και ακούσιος, αναπόφευκτα τονίζει τα κοινά στοιχεία των δύο αξιακών συστημάτων.

Είθισται πριν τον εορτασμό του Eid al-Fitr να προηγείται η καταβολή του Ζακάτ, μία μορφή ελεημοσύνης/φορολογίας που ισούται με το 2,5% του πλούτου του φορολογούμενου. Το Ζακάτ είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς αποτελεί έναν από τους 5 πυλώνες του Ισλάμ (Πίστη, Προσευχή, Ελεημοσύνη, Νηστεία και Προσκύνημα).

Επίσης, το Ζακάτ, έχει και το δικό του αφορολόγητο όριο (Νισάμπ), τα είκοσι χρυσά δηνάρια. Με πρόχειρους υπολογισμούς, αυτό είναι 20*4,25 γραμμάρια χρυσού, προς €47,62 το γραμμάριο, ένα σύνολο περίπου 4,000 Ευρώ. 

Παραδοσιακά, μία από τις κακοδαιμονίες της ελληνικής οικονομίας ήταν η φοροαποφυγή. Η οικονομία έχει περάσει μία δύσκολη χρονιά. Είναι εύλογη εκτίμηση ότι τέτοια προβλήματα θα ενταθούν. Σύμφωνα με μελέτη του ILO, η αδήλωτη οικονομία στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στο 24% του ΑΕΠ.

Σε αυτή τη δύσκολη χρονιά που πέρασε, το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο κέντρο μίας διελκυστίνδας. Από τη μία, κάποιοι από του κλάδους με παράδοση στην φοροαποφυγή (π.χ. τουρισμός) χτυπήθηκαν εντονότερα από την πανδημία. Από την άλλη, κλάδοι με σχετική φορολογική συμμόρφωση (π.χ. περιποίηση άκρων) (υπο)λειτούργησαν για ένα διάστημα παράνομα, που επηρεάζει και την δυνατότητα φορολογικής τους συμμόρφωσης. Το εάν τελικά το ποσοστό της αδήλωτης οικονομίας θα έχει μειωθεί θα το μάθουμε μετά από χρόνια. Το πιο άμεσο ερώτημα είναι πως θα επηρεαστούν τα φορολογικά έσοδα.

Το ΑΕΠ για το 2020 μειώθηκε κατά 9,6% σε τρέχουσες τιμές. Οι εκτιμήσεις για τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμού είναι για αύξηση 12,6% παρότι έχουν μειωθεί οι φορολογικοί συντελεστές. Αυτό φαντάζει εξωπραγματικό.

Αν μιλούσαμε για μια άλλη οποιαδήποτε χρονιά, οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές θα ήταν ίσως σε θέση να τονώσουν την ανάπτυξη και στο τέλος της ημέρας να αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα. Όμως μιλάμε για το 2020, το έτος του lockdown και της ύφεσης. Σημειωτέον, το πρώτο τρίμηνο (χωρίς δηλαδή να έχουν γίνει ακόμη οι δηλώσεις του 2020) τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 0,9%.

Φαίνεται λοιπόν ότι θα χρειαστεί παρέμβαση ανώτερης δύναμης για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Ας πάρουμε λοιπόν την ευκαιρία να ευχηθούμε, με το άνοιγμα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, Eid Mubarak!

Ο Σόλων Μόλχο είναι finance analyst 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News