The New York Times Τετάρτη 11/05/2022, 07:15 EMILY ANTHES
THE NEW YORK TIMES

Θύματα πολέμου η φύση και και η άγρια ζωή της Ουκρανίας

Θύματα πολέμου η φύση και και η άγρια ζωή της Ουκρανίας

Το Καταφύγιο της Βιοσφαίρας της Μαύρης Θάλασσας (Black Sea Biosphere Reserve), στη νότια ακτή της Ουκρανίας, αποτελεί σπίτι για πολλά πουλιά που μεταναστεύουν. Πάνω από 120.000 πουλιά περνούν τον χειμώνα τους εκεί, ενώ σπάνια είδη ζουν στα νερά του.

Το καταφύγιο φιλοξενεί επίσης τα ρινοδέλφινα της Μαύρης Θάλασσας, σπάνια άνθη, αμέτρητα μαλάκια, διάφορα είδη ψαριών – και, τις τελευταίες εβδομάδες, έναν στρατό που εισβάλει στη χώρα.

Λόγω της στρατιωτικής δραστηριότητας στην περιοχή ξέσπασαν φωτιές τόσο μεγάλες που φαίνονται και από το διάστημα, δημιουργώντας ανησυχία για το μέρος αυτό όπου τα πτηνά αναπαράγονται.

«Βλέπουμε τι συμβαίνει στην Ουκρανία», αναφέρει ο Θορ Χάνσον, βιολόγος και ειδικός στο πώς οι πόλεμοι επηρεάζουν το περιβάλλον. «Έχουμε σοκαριστεί και έχουμε τρομάξει πρώτα από όλα από τις ανθρώπινες απώλειες, αλλά επίσης και με το τι συμβαίνει με το περιβάλλον εκεί».

Η προσοχή του κόσμου έχει επικεντρωθεί στις βομβαρδισμένες πόλεις της Ουκρανίας. Στη χώρα, όμως, υπάρχουν ζωντανοί υδροβιότοποι, δάση και εκτάσεις παρθένας στέπας. Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εισβάλει σε πάνω από το ένα τρίτο των προστατευόμενων φυσικών περιοχών της χώρας, σύμφωνα με τον Ολεξάντρ Κρασνολούτσκι, Ουκρανό αναπληρωτή υπουργό. «Τα οικοσυστήματα και τα είδη που διαβιούν εκεί βρίσκονται σε κίνδυνο».

Οι πόλεμοι καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον, σκοτώνουν την άγρια ζωή, προκαλούν μόλυνση και επαναδημιουργούν οικοσυστήματα.

«Οι άνθρωποι γενικά διαταράσσουν το φυσικό περιβάλλον – και αυτό συμπεριλαμβάνει και τις διαμάχες τους», σημειώνει ο Ρόμπερτ Πρινγκλ, βιολόγος στο πανεπιστήμιο Πρίνστον του Νιού Τζέρσεϊ.

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι πόλεμοι αποτελούν μια καταστροφική πράξη που επηρεάζει ανεπανόρθωτα τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα του πλανήτη. Από το 1950 έως το 2000, πάνω από το 80% των μεγαλύτερων ένοπλων διαμαχών του πλανήτη έλαβαν χώρα σε σημεία με πλούσια βιοποικιλότητα, περιοχές με πολλά αυτόχθονα είδη που βρίσκονται σε απειλή, σύμφωνα με έρευνα του δρ. Χάνσον και άλλων.

Ακόμα και η περιβαλλοντική καταστροφή δεν είναι εσκεμμένη, ο πόλεμος μπορεί να προκαλέσει μεγάλες ζημιές. Οι στρατιώτες σκάβουν αναχώματα, τα τανκς ισοπεδώνουν τη βλάστηση, οι βόμβες αφήνουν το σημάδι τους στα φυσικά τοπία και φωτιές ξεσπούν από τα εκρηκτικά. Τα όπλα εξαπολύουν τοξικά αέρια και διαρρέουν βαρέα μέταλλα στο έδαφος.

Θύματα πολέμου η φύση και και η άγρια ζωή της Ουκρανίας-1
 Xτύπημα στην Οδησσό (φωτ. Petros Giannakouris/AP)

«Έχουμε μια ανταλλαγή πυρών, έναν πόλεμο υψηλής έντασης σε μια χώρα με πολλούς βιομηχανικούς κινδύνους», τονίζει ο Νταγκ Ουέιρ, επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Συγκρούσεων και Περιβάλλοντος (Conflict and Environment Observatory), μιας βρετανικής ΜΚΟ.

Η χώρα είναι γεμάτη με χημικά εργοστάσια, αποθήκες χημικών και πετρελαίου, ορυχεία άνθρακα, αγωγούς αερίου και άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τεράστιες ποσότητες ρύπανσης εάν υποστούν ζημιά.

Και έπειτα, υπάρχει ο φόβος των πυρηνικών. Η Ουκρανία έχει 15 πυρηνικούς αντιδραστήρες σε τέσσερις σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας – στον μεγαλύτερο από αυτούς έχουν ήδη σημειωθεί σκληρές μάχες. «Η στρατιωτική δραστηριότητα κοντά σε πυρηνικούς σταθμούς μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλης κλίμακας μόλυνση με ραδιενέργεια σε τεράστιες περιοχές», αναφέρει ο Κρασνολούτσκι.

Λύκοι, αλεπούδες, ρακούν, λύγκες και αγριογούρουνα κατοικούν μέσα στη Ζώνη Αποκλεισμού του Τσερνόμπιλ, η οποία για κάποιο χρονικό διάστημα βρισκόταν υπό την κατοχή ρωσικών στρατευμάτων.

Η ρωσική δραστηριότητα έχει διαράξει εντελώς τη φυσική ζωή, σύμφωνα με τον Τίμοθι Μουσό, βιολόγο στο πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας. «Όλος αυτός ο θόρυβος και η κινητικότητα θα έχει απομακρύνει τα ζώα».

Οι πόλεμοι προκαλούν επίσης οικονομική αστάθεια και επισιτιστική επισφάλεια, οδηγώντας έτσι τους πολίτες σε μεγαλύτερη εξάρτηση από τους φυσικούς πόρους, όπως το κυνήγι άγριων θηραμάτων, για να επιβιώσουν. Κάποιες στρατιωτικές δυνάμεις συλλέγουν πολύτιμα μέρη ζώων, όπως το ελεφαντόδοντο, για να χρηματοδοτήσουν τις δραστηριότητές τους.

Η αποκατάσταση είναι δυνατή. Στο εθνικό πάρκο Gorongosa στη Μοζαμβίκη, μια ευρεία προσπάθεια αποκατάστασης λαμβάνει χώρα από τη δεκαετία του 2000.

«Όταν ο κόσμος τα πηγαίνει καλά, τότε υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες για να εξασφαλιστεί το μέλλον της βιοποικιλότητας. Όταν ο κόσμος υποφέρει και δυσκολεύεται, τότε είναι που τα πράγματα αρχίζουν να καταρρέουν», σχολιάσει ο δρ. Πρινγκλ.

Copyright:
2022 The New York Times

Διαβάστε επίσης:

Ανησυχία από την προσομοίωση πυρηνικού πολέμου

Η Ουκρανία κατηγορεί τη Ρωσία πως κατέσχεσε 400.000 τόνους σιτηρών

Ο «ιερός» πόλεμος για την Ουκρανία

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News