The New York Times Δευτέρα 14/02/2022, 07:12 LIZ ALDERMAN
THE NEW YORK TIMES

Συνδέοντας την Ελλάδα με το πράσινο μέλλον

Συνδέοντας την Ελλάδα με το πράσινο μέλλον

Νάξος, Ελλάδα – Στη δυτική άκρη ενός από τα μεγαλύτερα νησιά της Ελλάδας, ένα πέτρινο κτίριο με θέα προς το Αιγαίο Πέλαγος έχει μετατραπεί σε ένα απρόσμενο φυλάκιο στον αγώνα ενάντια στην κλιματική αλλαγή. 

Στο εσωτερικό του κτιρίου βρίσκεται καμουφλαρισμένος ένας νέος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής, συνδεδεμένος με υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικού ρεύματος μήκους 290 χιλιομέτρων, το οποίο ενώνει τη Νάξο με μια σειρά άλλων ταξιδιωτικών προορισμών. Αυτό το καλώδιο επιτρέπει στα νησιά να πετάξουν τις γεννήτριες που καίνε πετρέλαιο και να στραφούν στην ανανεώσιμη ενέργεια από τον άφθονο άνεμο και ήλιο της Ελλάδας. 

Συνδέοντας την Ελλάδα με το πράσινο μέλλον-1
* Eirini Vourloumis για τους The New York Times

Τα κοντινά νησιά έχουν μετατραπεί σε «εργαστήρια» μηδενικών εκπομπών άνθρακα για εταιρείες, οι οποίες θέλουν να προωθήσουν την ηλεκτροκίνηση και την καθαρή ενέργεια. Στην ηπειρωτική χώρα, τα «βρόμικα» λιγνιτικά ανθρακωρυχεία ετοιμάζονται να κλείσουν άμεσα. 

Η Ελλάδα, μια χώρα περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων, πρόσφατα βγήκε από μια 10ετή κρίση χρέους και εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα. Αλλά στοιχηματίζει ότι η στροφή προς ένα μέλλον χωρίς άνθρακα μπορεί να αναδιαμορφώσει την οικονομία της. 

«Η ανάπτυξη της οικονομίας συνδέεται άρρηκτα με το να καταστούμε όσο πιο ενεργειακά ανεξάρτητοι μπορούμε» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Το αν θα πετύχει η Ελλάδα, έχει τη σημασία του. Ενόσω οι πλουσιότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Νορβηγία και η Δανία, κάνουν βήματα ανασχεδιάζοντας τις εθνικές οικονομίες ώστε να είναι πιο φιλικές προς το κλίμα, η Ελλάδα αποτελεί ένα τεστ για το αν τα φτωχότερα κράτη της Ευρώπης μπορούν να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα, παρέχοντας παράλληλα μαξιλάρια ασφαλείας σε όσους απειλούνται από αυτή την αλλαγή. 

Η ελληνική οικονομία αναμένεται να ανακάμψει κατά 6,1% φέτος. Ωστόσο, η κυβέρνηση πρέπει να προσελκύσει δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις καθαρής ενέργειας, ώστε να αντιμετωπίσει το χρέος και το ποσοστό ανεργίας. 

Για να ενισχύσει αυτές τις προσπάθειες, η Ελλάδα λαμβάνει 30 δισ. ευρώ (σχεδόν 35 δισ. δολάρια), ένα ποσό που ισοδυναμεί με το 1/5 του ΑΕΠ, από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Το τίμημα της κλιματικής αλλαγής έχει δημιουργήσει μια επείγουσα ανάγκη. Το περασμένο καλοκαίρι, η Ελλάδα βίωσε ορισμένες από τις χειρότερες πυρκαγιές των τελευταίων ετών, καθώς οι θερμοκρασίες έφτασαν τους 46 βαθμούς Κελσίου. Σπίτια κατεδαφίστηκαν και χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν. 

Το υποβρύχιο καλώδιο, με το οποίο συνδέεται η Νάξος, αποτελεί κεντρικό σημείο στη στρατηγική της Ελλάδας για την προσέλκυση επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η ιδέα είναι να δημιουργηθούν υποδομές για τη διοχέτευση περισσότερης ηλιακής και αιολικής ενέργειας μέσω του εθνικού δικτύου. Η Ελλάδα στοχεύει να παράγει το 60% της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030 και να είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. 

Ένα πρόγραμμα στοχεύει να μετατρέψει περίπου 20 μικρά νησιά σε δοκιμαστικούς χώρους μηδενικών εκπομπών, μαζί με εταιρείες οι οποίες συνεργάζονται με την ελληνική κυβέρνηση. 

Η Volkswagen αντικαθιστά τα αυτοκίνητα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς στο νησί της Αστυπάλαιας με ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία κινούνται με ηλιακές πηγές ενέργειας. Στη Χάλκη, ένα νησί με μόλις 300 κατοίκους, ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός Vinci κατασκεύασε φωτοβολταϊκά πάνελ για την τροφοδοσία του φωτισμού των δρόμων, των κατοικιών και των επιχειρήσεων με χαμηλό ή μηδενικό κόστος. 

Ωστόσο, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ισχυρίζονται ότι ενώ η κυβέρνηση καθαρίζει με το ένα χέρι, ρυπαίνει με το άλλο. Επικαλούνται έργα εξεύρεσης φυσικού αερίου στο Ιόνιο Πέλαγος, τα οποία ο κ. Μητσοτάκης έχει χαρακτηρίσει ως απαραίτητα για την απόκτηση ενός κρίσιμου πόρου για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Ορισμένες δε, πιθανές γεωτρήσεις κοντά στην Τουρκία έχουν πυροδοτήσει γεωπολιτικές εντάσεις. 

Κάποιοι, παράλληλα, είναι δυσαρεστημένοι με τις ανεμογεννήτριες, καθώς παραμορφώνουν το τοπίο, το οποίο προσελκύει τουρίστες -κύρια πηγή εισοδήματος στην Ελλάδα. 

Στην ηπειρωτική χώρα, πάνω από 8.000 θέσεις εργασίας απειλούνται από τα σχέδια του κ. Μητσοτάκη να κλείσει όλες -εκτός από μία- τις λιγνιτικές μονάδες έως το 2023. Σε απάντηση, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μετατρέψει τις εν λόγω περιοχές σε τοποθεσίες, όπου θα αναδυθούν νέου τύπου δουλειές. Τα σχέδια προβλέπουν μια γεωργία ουδέτερη από άνθρακα, φωτοβολταϊκά πάνελ, βιώσιμο τουρισμό και κέντρα νεοφυών επιχειρήσεων, τα οποία θεωρητικά θα δημιουργήσουν έως και 200.000 θέσεις εργασίας. 

Όσοι ασκούν κριτική, είναι δύσπιστοι. Ταυτόχρονα, οι Έλληνες κατανοούν ότι η χώρα δεν έχει άλλη επιλογή από το να προχωρήσει, δήλωσε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, επικεφαλής της Greenpeace Ελλάδος. 

«Η Ελλάδα έχει εξαντληθεί τόσο πολύ από την οικονομική κρίση και την αναποτελεσματικότητα του κράτους. Εάν η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια λειτουργήσει εδώ, δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη που να μην μπορεί να το κάνει». 

*Η Νίκη Κιτσαντώνη συμμετείχε στο ρεπορτάζ. 

Copyright:
2021 The New York Times

Διαβάστε επίσης:

Μία Ελλάδα, πέραν της Ακρόπολης

Η βιομηχανία που «γεννιέται» από το πλαστικό

Πώς τα «καθαρότερα» αεροπορικά καύσιμα «βρομίζουν» το περιβάλλον

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News