Η «τρολ φιλανθρωπία» του Elon Musk
Οι πλουσιότεροι άνθρωποι στη γη συνήθως αφιερώνουν ένα μερίδιο από τους τεράστιους πόρους τους στη φιλανθρωπία. Αυτή είναι η προσδοκία, όπως και να έχει.
Ο Jeff Bezos, που ήταν έως πολύ πρόσφατα ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, δίνει χρήματα σε συσσίτια και άστεγες οικογένειες, ενώ υπόσχεται 10 δισ. δολάρια από την περιουσία που έβγαλε μέσω του online καταστήματος Amazon για τη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή.
Ο νέος πλουσιότερος άνθρωπος, ο Elon Musk, ακολουθεί διαφορετική τακτική. Υπήρξε ένας καβγάς με τον διευθυντή του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (World Food Programme) στο Twitter, για παράδειγμα, όπου δήλωσε: «Εάν το WFP μπορεί να περιγράψει σε αυτή το thread στο Twitter ακριβώς πώς θα λύσουν 6 δισ. δολάρια το πρόβλημα της πείνας παγκοσμίως, θα πουλήσω μετοχές της Tesla αυτή τη στιγμή και θα το κάνω». Υπήρξε το online poll όπου ρώτησε εάν θα έπρεπε να πουλήσει το 10% των μετοχών της Tesla που κατέχει προκειμένου να φορολογηθεί έστω για ένα μέρος της περιουσίας του, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους ανθρώπους χωρίς να χρειαστεί να κάνουν δημοσκόπηση πρώτα. Και υπάρχει και ο συνεχιζόμενος ισχυρισμός ότι οι κερδοφόρες προσπάθειές του, το να τρέχει την εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla και την εταιρεία διαστημόπλοιων SpaceX ήδη βελτιώνουν την ανθρωπότητα.
Ο κ. Musk εξασκεί την «τρολ φιλανθρωπία». Έτσι την αποκαλεί ο Benjamin Soskis, ανώτερος ερευνητής στο Center on Nonprofits and Philanthropy του Urban Institute της Ουάσιγκτον.
«Δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται πολύ να χρησιμοποιήσει τη φιλανθρωπία του για να κερδίσει την εύνοια του κοινού», είπε ο κ. Soskis. «Στην πραγματικότητα, φαίνεται να απολαμβάνει να χρησιμοποιεί την ταυτότητά του ως φιλάνθρωπου εν μέρει για να ανταγωνιστεί το κοινό».
Οι περισσότεροι πλούσιοι άνθρωποι κάνουν το αντίθετο. Χρησιμοποιούν τη φιλανθρωπία για να βελτιώσουν το ίματζ τους ή για να αποσπάσουν την προσοχή από τις επιχειρηματικές πρακτικές που τους έδωσαν αυτό τον πλούτο εξ αρχής.
«Η ιδέα ότι η φιλανθρωπία, ότι ένας μόνο άνθρωπος, έχει αρκετά χρήματα για να επηρεάσει κάτι σε παγκόσμια κλίμακα είναι ένα πολύ νέο φαινόμενο», είπε ο Homi Kharas, senior fellow στο Center for Sustainable Development του Brookings Institution στην Ουάσιγκτον.
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη δωρητών, όπως η πρώην σύζυγος του κ. Bezos, MacKenzie Scott, η οποία έχει στοχεύσει με τα δισεκατομμύριά της τη διαφορετικότητα και την ισότητα. Υπάρχουν οι αυτό-αποκαλούμενοι «αποτελεσματικοί αλτρουιστές», όπως ο συνιδρυτής του Facebook Dustin Moskovitz και η σύζυγός του Cari Tuna, μέλη ενός κινήματος που ψάχνει για προσεγγίσεις που να στηρίζονται σε αποδείξεις για να βρει σκοπούς όπου τα χρήματά του θα κάνουν το μεγαλύτερο καλό. Και υπάρχουν οι παραδοσιακοί, όπως ο Bill Gates και ο Michael Bloomberg, που έχουν χτίσει θεσμούς.
Ο κ. Musk και ο κ. Bezos, με 268 δισ. δολάρια και 202 δισ. δολάρια αντίστοιχα, οι δύο πλουσιότεροι Αμερικανοί, ακολουθούν πολύ διαφορετική προσέγγιση στο να δίνουν πίσω στην κοινωνία.
Τον Σεπτέμβριο, ο κ. Bezos ανέβηκε στη σκηνή με την αναπληρώτρια γενική γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Amina J. Mohammed και άκουσε τον πρώην υπουργό Εξωτερικών John Kerry να τον επαινεί, λέγοντας, «αναλαμβάνει δράση με έναν τρόπο που πάρα πολλοί άνθρωποι οι οποίοι έχουν τα μέσα, δεν το κάνουν».
Ο κ. Musk, εν τω μεταξύ, απάντησε σε έναν tweet του Αμερικανού Γερουσιαστή Bernie Sanders που απαιτούσε «να πληρώσουν το μερίδιό τους οι εξαιρετικά πλούσιοι», λέγοντας «όλο ξεχνάω ότι είσαι ακόμα ζωντανός».
Ο κ. Musk δεν απάντησε σε ένα email όπου του ζητούσαμε να συζητήσουμε τις φιλανθρωπικές δωρεές του.
Ξεκίνησε με μία συμβατική προσέγγιση στη φιλανθρωπία. Δημιούργησε το Musk Foundation το 2002 και υπέγραψε το μη δεσμευτικό Giving Pledge, για να δωρίσει τη μισή περιουσία του το 2012.
Για το οικονομικό έτος που έληξε τον Ιούνιο του 2020, το Musk Foundation έκανε δωρεές λίγο μικρότερες των 3 εκατ. δολαρίων σε εννέα ομάδες, που σχετίζονται κυρίως με την εκπαίδευση, και έδωσε 20 εκατ. δολάρια στο Fidelity Charitable, που λειτουργεί αυτού του είδους τα funds τα οποία σύμφωνα με τους επικριτές τους, είναι το μέρος όπου «παρκάρονται» τα δολάρια της φιλανθρωπίας. Και αυτά, από τα σχεδόν 1 δισ. δολάρια που ήταν διαθέσιμα στα ταμεία του Musk Foundation έως το τέλος του οικονομικού έτους.
Έκτοτε, έχει ανακοινώσει δωρεές 150 εκατ. δολαρίων. Αυτές ίσως να οφείλονταν εξίσου σε μία νομική απαίτηση όσο σε μία ξαφνική αίσθηση γενναιοδωρίας. Η αμερικανική φορολογική νομοθεσία απαιτεί από τα ιδιωτικά ιδρύματα να πληρώνουν περίπου το 5% των κληροδοτημάτων τους ετησίως.
Την ίδια στιγμή, ο κ. Kharas είπε ότι μπορεί να γίνει μία πιο φιλάνθρωπη ανάγνωση του διαλόγου του κ. Musk με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα. Θα μπορούσε απλά να θέλει πραγματικά να μάθει πώς τα χρήματα θα ξοδευτούν και να βάζει σε κοινή θέα το due diligence που η θεσμική φιλανθρωπία κάνει πίσω από κλειστές πόρτες.
«Νομίζω ότι αυτή η ιδέα, ότι ήταν πρόθυμος να συζητήσει, ήταν πολύ καλή», είπε ο κ. Kharas. «Νομίζω ότι η απάντησή του ήταν εξαιρετικά συνετή. Βασικά ήταν ‘δείξε μου τι μπορείς να κάνεις. Απόδειξέ το. Φέρε μου αποδείξεις. Θα το κάνω’».
Το WFP δημοσίευσε μια αναλυτική λίστα για το πώς θα ξόδευε τα 6,6 δισ. δολάρια, αλλά δεν υπάρχει ακόμα κάποιο νέο για το εάν ο κ. Musk θα κάνει μία δωρεά.
Copyright:
2021 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
ΟΗΕ προς Elon Musk: Έτσι θα εξαλείψεις την πείνα με 6,6 δισ. δολάρια
Οι ειδικοί μίλησαν: Elon Musk, έτσι θα εξαλείψεις την πείνα με 6 δισ. δολάρια
Jeff Bezos: Τι απαντά σε όσους του ζητούν να ρίξει χρήμα στη γη αντί στο διάστημα
Πώς η ΜακΚένζι Σκοτ έγινε η ισχυρότερη γυναίκα στον κόσμο
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
