Γιατί ο Πούτιν προσπαθεί να σβήσει τη μνήμη των γκουλάγκ
Μόσχα – Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η αναταραχή και η αβεβαιότητα που κυρίευσαν τη Ρωσία, συνοδεύτηκαν από ένα απελευθερωτικό κλίμα, στο οποίο η ελεύθερη έκφραση, η ιστορική εξέταση και η πολιτική διαφωνία μπορούσαν να ανθίσουν.
Όμως, δύο δεκαετίες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, η κυβέρνηση έχει πάρει πίσω αυτά τα δικαιώματα. Ο Πούτιν έχει «δαμάσει» την τάξη των ολιγαρχών, έχει φιμώσει τα μέσα ενημέρωσης, έχει φυλακίσει θρησκευτικές ομάδες και διαφωνούντες και έχει καταστείλει την αντιπολίτευση.
Και τώρα έχει βάλει στόχο να ξαναγράψει τη μνήμη για μια από τις πιο οδυνηρές στιγμές στην ιστορία της Ρωσίας: την εποχή των γκουλάγκ, όταν εκατομμύρια Ρώσοι μόχθησαν και πέθαναν, κυρίως στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Οι Ρώσοι εισαγγελείς προσπαθούν να εκκαθαρίσουν το αρχείο της Memorial International, της πιο σημαντικής οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, η οποία είναι αφιερωμένη στη μνήμη όσων διώχθηκαν από το συχνά βάναυσο καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης.
Ακτιβιστές και αντιφρονούντες θεωρούν την απειλή για τη Memorial ως μια στιγμή ορόσημο για τους ανεξάρτητους στοχαστές στη Ρωσία -ένα παράδειγμα της αποφασιστικότητας της κυβέρνησης να φιμώσει τους επικριτές της και να ωραιοποιήσει την αφήγηση γύρω από τη Σοβιετική Ένωση, την οποία ο Πούτιν θεωρεί μια εποχή άνθισης της ρωσικής επιρροής και ισχύος.
Ο Πούτιν έχει εμμονή με το να «κάνει τη Ρωσία μεγάλη ξανά», δήλωσε ο Aleksandr Baunov, αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας του Carnegie Moscow Center. «Η Ρωσία του Πούτιν βασίζεται στην άρνηση» της δεκαετίας του 1990, με τις μεταρρυθμίσεις, την αυτοκριτική και την κοινωνική – οικονομική αναταραχή της, πρόσθεσε ο Baunov, γιατί γι’ αυτόν αντιπροσωπεύει την εποχή που η Ρωσία ήταν πιο αδύναμη.
Αυτός ο ιστορικός ρεβιζιονισμός είναι οδυνηρός για τη Lyudmila Yurmenich. Ο πατέρας της δεν της μίλησε ποτέ για τη δεκαετία που πέρασε στα γκουλάγκ, σε ένα στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στον Αρκτικό Κύκλο -διαβόητο για την απάνθρωπη μεταχείριση των κρατουμένων. «Ο φόβος ήταν τόσο δυνατός και η ανάμνηση πολύ βαριά» τόνισε η 64χρονη, εξηγώντας ότι έμαθε για τη φυλάκιση του πατέρα της από τη μητέρα της, μόνο αφότου είχε πεθάνει.
Η ίδια βρίσκει παρηγοριά στο έργο της Memorial International, η οποία επικεντρώνεται στη διατήρηση της μνήμης των περίπου 20 εκατομμυρίων ανθρώπων που ήταν φυλακισμένοι στα γκουλάγκ από το 1929 έως το θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν το 1953. Οι τρόφιμοι αναγκάζονταν να εργάζονται πολλές μέρες σε σκληρές εργασίες, συχνά σε παγωμένο καιρό, και πολλοί πέθαναν από πείνα ή ασθένειες.
«Είναι πολύ σημαντικό για μένα να θυμόμαστε αυτή την περίοδο στη χώρα μας» δήλωσε η κυρία Yurmenich, «ώστε να μην επαναληφθεί».
Η Irina G. Galkova, διευθύντρια του μουσείου της Memorial, πιστεύει ότι η Memorial υφίσταται πίεση όχι μόνο για το αρχειακό της έργο, αλλά και για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Memorial παρακολουθεί τις πολιτικές ελευθερίες και παρέχει νομική βοήθεια σε όσους «κυνηγάει» το σύστημα. Έχει υποστηρίξει περισσότερες από 1.500 υποθέσεις ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο της Γαλλίας.
Φωτ. Maxim Shipenkov / EPA, μέσω Shutterstock
Το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε στις 11 Νοεμβρίου ότι αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εκκαθάρισης , τρεις μήνες μετά τη δημοσιοποίηση μιας λίστας 419 πολιτικών κρατουμένων. Η Memorial διευκρίνισε ότι αυτός ο αριθμός είναι σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με την ύστερη σοβιετική περίοδο και σημαντικά υψηλότερος από το 2015, όταν υπήρχαν 46 ονόματα.
Η λίστα των πολιτικών κρατούμενων περιλαμβάνει τον Αλεξέι Α. Ναβάλνι, ο οποίος δηλητηριάστηκε σε επιχείρηση που πιστεύεται ότι είχε οργανωθεί από την κυβέρνηση. Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα όσων βρίσκονται στη λίστα, φυλακίστηκε λόγω της θρησκείας τους, συμπεριλαμβανομένων των Μαρτύρων του Ιεχωβά, οι οποίοι ζουν σε ένα καθεστώς ισοδύναμο με τους τρομοκράτες.
Ως αποτέλεσμα, οι Εισαγγελείς κατηγόρησαν το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Memorial για «τρομοκρατικές δραστηριότητες».
Ωστόσο, η κυρία Galkova πιστεύει ότι η δομή της Memorial -τα υποκαταστήματά της σε όλη τη χώρα είναι χαλαρά συνδεδεμένα και λειτουργούν ανεξάρτητα- θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της επιβίωσή της.
«Ως έσχατη λύση, θα ξεκινήσουμε από το μηδέν», δήλωσε η Yelena Zhemkova, εκτελεστική διευθύντρια της Memorial. «Θα ξαναβρούμε χρήματα, θα ξαναβρούμε εγκαταστάσεις, θα προσαρμοστούμε ξανά».
Copyright:
2021 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
Εξαντλημένοι από το 9-9-6 οι νέοι της Κίνας στρέφονται στον Μάο
Σε ποιο στρατόπεδο είναι οι Γερμανοί στον νέο Ψυχρό Πόλεμο;
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
