The New York Times Τετάρτη 19/05/2021, 13:56 ANDREW HIGGINS
THE NEW YORK TIMES

Το χωριό που έχει εμπλακεί σε ένα πραγματικό θρίλερ κατασκοπείας

Το χωριό που έχει εμπλακεί σε ένα πραγματικό θρίλερ κατασκοπείας

Για σχεδόν έναν αιώνα, οι κάτοικοι αναρωτιούνται για τις περίεργες δραστηριότητες σε ένα σφραγισμένο στρατόπεδο στο χωριό. Οι στρατοί της Τσεχοσλοβακίας, της Ναζιστικής Γερμανίας, της Σοβιετικής Ένωσης και της Τσεχικής Δημοκρατίας έχουν όλοι κάνει χρήση της έκτασης των 340 εκταρίων ανά τις δεκαετίες, αποτρέποντας την είσοδο με σκυλιά – φύλακες και ένοπλες περιπολίες. 

Όταν οι επαγγελματίες στρατιώτες αποσύρθηκαν το 2006, οι μυστικές δραστηριότητες άρχισαν να γίνονται ακόμη πιο σκιώδεις. Δεκάδες αποθήκες όπλων αναλήφθηκαν από εμπόρους όπλων, μια εταιρεία που επανεπεξεργάζεται πυραυλικά καύσιμα και άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις. Και μετά, τον Οκτώβριο του 2014, ήρθε το μεγαλύτερο μυστήριο όλων. Μία τεράστια έκρηξη σάρωσε την περιοχή, χτυπώντας ακόμη και αγρότες σε γειτονικά χωράφια. 

Η έκρηξη πυροδότησε ένα διεθνές κατασκοπευτικό θρίλερ που σήμερα προκαλεί νέα αγκάθια στις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση: Ποιος ήταν πίσω από την έκρηξη, που σκότωσε δύο Τσέχους εργαζομένους; Αρχικά η έκρηξη – την οποία ακολούθησαν και άλλες εκρήξεις δύο μήνες μετά- αποδόθηκε στον κακό χειρισμό όπλων στο στρατόπεδο. Αλλά τον περασμένο μήνα η τσεχική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι αυτό που συνέβη ήταν μία επιχείρηση σαμποτάζ από πράκτορες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών. 

Ο ισχυρισμός αυτός πυροδότησε την απέλαση σχεδόν 100 Ρώσων και Τσέχων διπλωματών από την Πράγα και τη Μόσχα και ώθησε τις σχέσεις των δύο χωρών στο χειρότερο σημείο από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Κρατώντας στα χέρια του μία οβίδα, που προσγειώθηκε στον κήπο του το 2014, ο Vojtech Simonik, λέει ότι αισθάνθηκε «σοκ και κατάπληξη» παρακολουθώντας τον Τσέχο πρωθυπουργό να μιλάει για τον ρόλο της Ρωσίας. Μία δύσκολη 6ετής επιχείρηση καθαρισμού του χώρου μετά την έκρηξη, κατά την οποία συχνά έκλειναν δρόμοι και οι κάτοικοι των χωριών καλούνταν να εκκενώσουν την περιοχή για λόγους ασφαλείας, έληξε τον περασμένο Οκτώβριο.

Το χωριό που έχει εμπλακεί σε ένα πραγματικό θρίλερ κατασκοπείας-1

Ο Zdenek Hovezak, δήμαρχος, εξεπλάγη επίσης, όπως και οι υπόλοιποι κάτοικοι, όταν άκουσε τον περασμένο μήνα τον πρωθυπουργό Αντρέι Μπάμπις να λέει ότι η καταστροφική έκρηξη στο κατώφλι τους ήταν έργο των ρωστικών μυστικών υπηρεσιών. Η εμπλοκή Ρώσων πρακτόρων, τουλάχιστον σύμφωνα με το συμπέρασμα της πολυετούς έρευνας της τσεχικής αστυνομίας και των υπηρεσιών ασφαλείας, έχει πυροδοτήσει περισσότερα ερωτήματα για το τι συμβαίνει στο στρατόπεδο. 

Ο κ. Simonik λέει ότι δεν είναι πλήρως πεπεισμένος πως η Ρωσία ευθύνεται, αλλά και ούτε είχε πιστέψει την αρχική εκδοχή πως ήταν ένα ατύχημα. «Σίγουρα πιστεύω πως δεν ήταν τυχαία. Κάποιος προκάλεσε την έκρηξη» λέει. 

Το ποιος θα μπορούσε να είναι αυτός είναι ένα ερώτημα, που έχει ανοίξει εκ νέου παλιά “ρήγματα” ανά τη χώρα για τον ρόλο (τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα) της Ρωσίας, που εισέβαλε το 1968 στην Τσεχοσλοβακία αλλά και που πιστώνεται ακόμη από Τσέχους τη νίκη επί της Ναζιστικής Γερμανίας. 

Ο πρόεδρος, Μίλος Ζέμαν, συχνός επισκέπτης στη Μόσχα, αντέκρουσε την εκδοχή της κυβέρνησης για τις εκρήξεις, επιμένοντας ότι θα μπορούσαν να είναι ατύχτημα. Η δήλωσή του έχει πυροδοτήσει διαδηλώσεις στην Πράγμα από Τσέχους που πάντα τον θεωρούσαν υπερβολικά φιλικό προς τη Ρωσία. Έχει επίσης αντιεμτωπιστεί με οργή από κατοίκους της περιοχής γύρω από το στρατόπεδο, που πιστεύουν ότι η Μόσχα θα πρέπει να τους αποζημιώσει για τις υλικές ζημιές και το ψυχολογικό πλήγμα που υπέστησαν- ένα αίτημα που ο δήμαρχος έχει πει θα στηρίξει εάν αποδειχθεί ο ρόλος της Ρωσίας. Ο Jaroslav Kassa, 70 ετών, δεν έχει καμία αμφιβολία ότι ευθύνεται το Κρεμλίνο. «Βεβαίως οι Ρώσοι το έκαναν» λέει. 

Copyright:
2021 The New York Times

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News