Η χρυσή απάτη που έφερε τη Μαύρη Παρασκευή της Wall Street

24 Σεπτεμβρίου 1869

Η Wall Street βιώνει την πρώτη της Μαύρη Παρασκευή, μία από τις πλεόν επώδυνες ημέρες στη χρηματιστηριακή ιστορία.

Ο Τζέι Γκουλντ, ιδιοκτήτης της σιδηροδρομικής γραμμής Errie ο και τραπεζίτης Τζιμ Φισκ πραγματοποιούσαν τεράστιες αγορές χρυσού με στόχο να οδηγήσουν την τιμή του στα ύψη και ξαφνικά να ξεπουλήσουν για να βγάλουν κέρδος. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα: Το υπουργείο Οικονομικών ήλεγχε την τιμή χρυσού. 

Έτσι ο Γκουλντ, που σύμφωνα με τον ιστορικό Ένρι Άντμας «άπλωνε τους ιστούς του στις γωνίες και στο σκοτάδι, μέχρι να τους εξαπατήσει όλους» αποφάσισε να προσεγγίσει τον Έιμπελ Κόρμπιν, γαμπρό του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Οδυσσέα Γκραντ. Τον έπεισε να διορίσει τον επιχειρηματία Ντάνιελ Μπότερφιλντ υπουργό Οικονομικών και εκείνος φρόντισε να πείσει τον πρόεδρο ότι οι υψηλές τιμές του χρυσού θα ωφελούσαν την οικονομία. Το επόμενο βήμα στη σκευωρία ήταν μία συνάντηση ανάμεσα στον Γκουλντ και τον πρόεδρο Γκραντ, από την οποία διέρρευσε στον Τύπο ότι ο τελευταίος θα άλλαζε την πολιτική του. 

Το κόλπο των Γκουλντ και Φισκ κράτησε για λίγους μήνες. Αλλά στις 22 Σεπτεμβρίου ο Γκραντ αντιλήφθηκε τι ακριβώς είχε γίνει και απείλησε να τινάξει την αγορά στον αέρα. Την επομένη οι δύο κερδοσκόποι άρχισαν να πωλούν κρυφά τον χρυσό που είχαν στα χέρια τους με τις τιμές να είναι στα ύψη. Για να σταματήσει την κερδοσκοπία ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε από το υπουργείο Οικονομικών να πουλήσει κρατικά αποθέματα χρυσού αξίας 4 εκατ. δολαρίων. Το αποτέλεσμα ήταν η κατακόρυφη πτώση της τιμής του πολύτιμου μετάλλου και η κατάρρευση της αγοράς. 

Οι τιμές των μετοχών έκαναν βουτιά από τις 24 Σεπτεμβρίου έω και την 1η Οκτωβρίου ενώ ο όγκος συναλλαγών καταποντίστηκε. Το σοκ για την οικονομία και την χρηματιστηριακή αγορά ήταν τέτοιο που από τον Ιανουάριο του 1870 έως και τον Σεπτέμβριο του 1870 μόνο 4 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια. Δεκάδες χρηματιστηριακές χρεοκόπησαν, ενώ το μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκαν οι αγρότες- που αποτελούσαν και το 50% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Και τούτο γιατί η τιμή των σιτηρών στο Χρηματιστήριο του Σικάγου βυθίστηκε από τα 1,40 στα 0,77 δολ. ανά μπούσελ, ενώ του αραβοσίτου έπεσε στα 0,68 από 0,95 δολάρια. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News