LIFE & ARTS

Ο τελευταίος της γενιάς του «Ουρλιαχτού»

Ο τελευταίος της γενιάς του «Ουρλιαχτού»

Εφυγε εχθές από την ζωή, σε ηλικία 101 ετών, ο τελευταίος ίσως από τους μύθους της περίφημης «γενιάς των μπιτ». Ο Λόρενς Φερλινγκέτι ήταν από εκείνες τις μορφές που σφραγίζουν με την παρουσία τους μια ολόκληρη εποχή, όχι διότι είναι οι κορυφαίοι μιας ομάδας συγγραφέων ή καλλιτεχνών, αλλά επειδή αποτελούν τον συνεκτικό αρμό ώστε οι πολύ σπουδαίοι να επικοινωνήσουν με την πλατιά μάζα του κόσμου.

Ο ίδιος υπήρξε ποιητής, εκδότης, ζωγράφος, πολιτικός ακτιβιστής και διάφορα άλλα πράγματα στην μακρόχρονη ζωή του, ωστόσο η πιο καθοριστική συνδρομή του στον σύγχρονο πολιτισμό ήταν πιθανότατα η ίδρυση το 1953 του βιβλιοπωλείου City Lights στο Σαν Φρανσίσκο, το οποίο έμελλε να γίνει θρυλικό. Με σύνθημα τον εκδημοκρατισμό της λογοτεχνίας, η οποία έπρεπε πια να είναι προσβάσιμη σε όλους και με σχεδόν καθόλου χρήματα στην τσέπη, ο νεαρός Φερλινγκέτι ξεκίνησε την εκστρατεία του καταργώντας το… ωράριο.

Ενώ εκείνη την εποχή τα περισσότερα βιβλιοπωλεία στις Η.Π.Α. έκλειναν νωρίς και δεν άνοιγαν καθόλου το Σαββατοκύριακο, το City Lights λειτουργούσε ουσιαστικά επτά μέρες την βδομάδα και μέχρι αργά τη νύχτα, προσελκύοντας έτσι μια καινούρια γενιά εκπροσώπων της υπόγειας κουλτούρας της πόλης που το έκανε στέκι της. Βασικοί πρωταγωνιστές της ήταν ο συγγραφέας Τζακ Κέρουακ και ο ποιητής Αλεν Γκίνσμπεργκ, οι δύο σπουδαιότεροι δηλαδή εκπρόσωποι της «γενιάς των μπιτ».

Οταν ο δεύτερος έδωσε στη δημοσιότητα το εμβληματικό «Ουρλιαχτό» το 1955, ο Φερλινγκέτι ήταν ο πρώτος που παρήγγειλε τα αντίτυπα από την Βρετανία, τα οποία ωστόσο δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους. Αντιθέτως κατασχέθηκαν και τόσο εκείνος όσο και ο ποιητής συνελήφθησαν με αφορμή το «ανάρμοστο» περιεχόμενο του έργου. Η δικαίωσή τους στην πολύμηνη δίκη που ακολούθησε αποτέλεσε σημαντικό βήμα στον αγώνα για λιγότερη λογοκρισία των λογοτεχνικών έργων.

Εκείνη την εποχή περίπου ο Φερλινγκέτι δημοσίευσε και την πρώτη δική του ποιητική συλλογή, το «A Coney Island of the Mind», την πρώτη από τις παραπάνω από 50 εκδόσεις συνολικά που φέρουν την υπογραφή του. Τοποθετώντας τις λέξεις στο χαρτί με περίτεχνο οπτικά τρόπο και έχοντας πάντα στο μυαλό του ότι η ποίηση έχει ως αποστολή της (και) την ενεργοποίηση της κοινωνικής συνείδησης του κόσμου, ο Φερλινγκέτι δημιούργησε μερικά πραγματικά εξαιρετικά έργα, μένοντας ταυτόχρονα υπέρμαχος των αρχών του μέχρι το τέλος. Σε μια σχετικά πρόσφατη συνέντευξή του στον βρετανικό Guardian, απάντησε σχετικά με το αν νιώθει περήφανος για όσα έχει πετύχει: «Δεν ξέρω, η λέξη “περήφανος” είναι πολύ εγωιστική. Χαρούμενος θα ήταν καλύτερη. Εκτός κι αν αποφασίσεις να ορίσεις την λέξη “χαρούμενος”, οπότε έχεις μπλέξει για τα καλά σε μπελάδες».

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News