Δύο προτάσεις για νύχτες ανάγνωσης

Διασκεδαστικό (μέχρι ενός σημείου) το ατελείωτο binge-watch στις άπειρες σειρές του Netflix, ενδιαφέροντα και μερικά από τα νέα κανάλια που σαν μανιτάρια ξεπηδούν καθημερινά στο Youtube, ωστόσο η παραμονή στο σπίτι, ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες σπάνια μπορεί να συνδυαστεί με κάτι πιο ευεργετικό από ένα καλό βιβλίο. Σήμερα προτείνουμε δύο από αυτά, ένα ελληνικό και ένα ξένο, από την πρόσφατη εκδοτική παραγωγή και ευχόμαστε καλή ανάγνωση.

Σταύρος Τσιώλης

«Κεφάλια πέντε, ανάσες τέσσερες»
εκδ. Faliro House, σελ. 74

Πάνε πια έξι μήνες που ο σπουδαίος Ελληνας κινηματογραφιστής δεν είναι μαζί μας, ωστόσο οι (πολλοί) άνθρωποι που τον αγάπησαν δεν τον ξεχνούν. Ενας από αυτούς είναι και ο Χρήστος Β. Κωνσταντακόπουλος της Faliro House, η οποία κυκλοφορεί αυτό το μικρό αλλά κομψό βιβλιαράκι με τις αναμνήσεις του Σταύρου Τσιώλη από την Κατοχή. «1941-1945: σκόρπιες μαρτυρίες παιδιού από την Κατοχή» είναι ο υπότιτλος του βιβλίου, το οποίο είναι γραμμένο στο γνήσιο πνεύμα του sui generis σκηνοθέτη. Ο τόπος είναι η Τρίπολη, εκεί όπου ο Τσιώλης έζησε τα παιδικά του χρόνια και ήρωες ο ίδιος και η οικογένειά του, μαζί με γείτονες, συγγενείς και άλλους που είχαν τις δικές τους ιστορίες εκείνα τα δύσκολα χρόνια. Η πείνα, οι συλλήψεις και οι εκτελέσεις γίνονται εδώ ένα με την λαχτάρα για ζωή, τα παιχνίδια, ακόμα και τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα -η γυναίκα ήταν πάντα το σταθερό του θέμα- μέσα από τα αθώα μάτια του παιδιού, τα οποία όμως συχνά καταγράφουν τις πιο εύστοχες λεπτομέρειες. Εκείνοι που αγαπούν το σινεμά του Τσιώλη («Ο Θησαυρός του Χουρσίτ Πασά», «Ας περιμένουν οι γυναίκες») θα βρουν μια τρυφερή υπενθύμιση, οι υπόλοιπη θα πάρουν μια μικρή γεύση από ένα σπουδαίο πνεύμα που αξίζει να ανακαλύψουν.

Λάζλο Κρασναχορκάι

«Η επιστροφή του βαρόνου Βένκχαϊμ»
εκδ. Πόλις
μτφρ.: Μανουέλα Μπέρκι, σελ. 552

Οι εκδόσεις Πόλις συνεχίζουν να μας φέρνουν τα βιβλία του συναρπαστικού Ευρωπαίου συγγραφέα, αυτή τη φορά με την τελευταία του κυκλοφορία. Η «Επιστροφή…» είναι πολύ πιο κοντά από άποψη τεχνικής στο αριστουργηματικό «Πόλεμος και πόλεμος» του ιδίου, με τον μακροπερίοδο λόγο να δημιουργεί έναν λογοτεχνικό στρόβιλο, οποίος μπορεί αρχικά να μοιάζει λίγο… τρομακτικός, ωστόσο γρήγορα παρασέρνει τον αναγνώστη. Η πλοκή εδώ είναι τοποθετημένη στο σήμερα, οπότε και ένας αυτοεξόριστος στο Μπουένος Αϊρες αριστοκράτης, ο βαρόνος Μπέλα Βένκχαϊμ, αποφασίζει προς το τέλος της ζωής του να επιστρέψει στην επαρχιακή πατρίδα του στην Ουγγαρία. Οι ντόπιοι εκεί τον περιμένουν με λαμπρές εκδηλώσεις και τιμές, αποσκοπώντας σε οικονομικά οφέλη, μη γνωρίζοντας ωστόσο ότι εκείνος είναι στην πραγματικότητα αδέκαρος· μοναδική του ελπίδα και επιθυμία είναι να επανασυνδεθεί με την Μάρικα, την αγάπη από τα μαθητικά του χρόνια. Παράλληλα στην ίδια περιοχή, ένας ημίτρελος επιστήμονας μελετά τα βρύα και βλέπει το τραγικό τέλος να πλησιάζει. Ο Κρασναχορκάι δημιουργεί έναν ήρωα παρόμοιο με τον πρίγκιπα Μίσκιν του Ντοστογιέφσκι, ενώ την ίδια στιγμή σατιρίζει ανελέητα μια σύγχρονη πραγματικότητα γεμάτη με κοντόφθαλμους πολιτικάντηδες, απατεώνες, ακροδεξιούς τραμπούκους και ηθικά παρηκμασμένους πολίτες. Οι μικρές λεπτομέρειες και η παρατήρηση καταλαμβάνουν εδώ μεγάλη έκταση, πάντα ωστόσο στο «περισκόπιο» παραμένει το φιλοσοφικό άχρονο και η αιωνιότητα.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News